گروه استانهای خبرگزاری دانشجو، اعظم ذوالفقاری منظری؛ * چند سال است که مساله مازوت سوزی نیروگاه شازند، مردم ساکن اراک را نگران میکند. دودکشهایی که دود سیاه عظیمی را روزانه به هوا میفرستد و آسمان شهر را سیاه میکند. از طرفی آمار بیماری سرطان که به گوش مردم این شهر میخورد و مقایسه آن با دیگر کلان شهرها، نگرانی آنان را از آلودگی شدید هوایی به ریه میکشند، بیشتر میکند. قبلا کمتر خبری از نیروگاه شازند و دودکش هایش میشنیدیم، اما مدتی است که زمستان ها، کار دودکشهای این نیروگاه بیشتر میشود و گوگرد بیشتری به آسمان اراک تزریق میکنند.
مازوت سوزی در نیروگاه شازند، در سالهای پیش با سرد شدن هوا و بالا رفتن مصرف گاز در کشور صورت میگرفت. در واقع مازوت جایگزین گاز میشد، اما امسال نزدیک دو هفته که نیروگاه شازند از سوخت مازوت استفاده میکند درحالیکه هوا هنوز آنقدرها سرد نشده است.
هوای اراک در ۶ ماه نخست امسال ۷۷ روز ناسالم بوده؛ آماری که در ۹ سال اخیر سابقه نداشته است. طبق آماری که در اوایل مهرماه از سوی مدیر امور آزمایشگاه اداره کل حفاظت میحط زیست استان مرکزی منتشر شد، اراک امسال روز پاک نداشته و تنها ۱۰۹ روز از ۶ ماه ابتدایی سال را در شرایط هوای سالم پشت سر گذاشته است. آمار سال گذشته هم چندان خوشایند نیست. اراک در سال ۱۴۰۰ تنها هشت روز پاک و ۱۹۲ روز سالم داشته و در مجموع هوای این مرکز استان به ۱۶۵ روز ناسالم رسیده است. البته ۱۷ روز در سال گذشته برای همه گروههای سنی ناسالم بوده است.
اما چرا نیروگاه شازند برای مسئولان آنقدر مهم است که حاضر نیستند نسبت به تغییر سوخت این نیروگاه، اقدام جدی انجام دهند؟ این نیروگاه هزار مگابایتی، در جایی مستقر شده که در جایی مستقر شده که در زمان نیاز پایداری شبکه برق کشور، نقش مهمی ایفا میکند. از طرف دیگر صنایع بزرگی که در استان مرکزی و اراک قرار دارند، بخش مهمی از برق خود را از این نیروگاه تأمین میکنند. مثلا گفته میشود که مصرف کننده ۳۰ درصد برق نیروگاه شازند، آلومینیوم سازی اراک مصرف میکند.
بیشتر بخوانید:
سیاوش آقاخانی، فعال محیط زیستی اراک به خبرنگار ما میگوید که نیروگاه شازند امسال زودتر از سالهای گذشته وارد مازوت سوزی شده و مدیران استانی هم توضیحی درباره آن نمیدهند.
آقاخانی توضیح میدهد که باتوجه به ماهیت صنعتی شهر اراک، آلودگی این شهر هم عمدتا از نوع آلودگی صنعتی است، برخلاف آلودگی شهرهایی مثل تهران که خودروها سهم مهمی در آلودگی هوا دارند. از طرفی ارتفاع وارونگی هوا در اراک به کمتر از ۱۰۰ کیلومتر میرسد و این رقم برای شهرهای دیگر معمولا بیشتر از ۱۵۰ و ۲۰۰ کیلومتر است. همین موارد باعث شده، آلودگی در اراک و دیگر شهرهای استان مرکزی، تأثیر محسوس تری بر زندگی مردم داشته باشند.
از طرفی در کنار ارتفاعات مرکزی ایران قرار گرفته و یک طرفش را هم تالاب میقان که اکنون خشک است و تبدیل به مرکز تولید ریزگرد شده، احاطه کرده است؛ بنابراین اولا هوای آلوده از شهر خارج نمیشود و ثانیا ریزگردهای تالاب میقان هم هوای شهر را تحت تأثیر قرار میدهد.
آقاخانی درباره ناقص بودن سنجندههای شبکه پایش آلودگی هوای شهر اراک توضحیاتی میدهد و میگوید: آلودگی که ایرالکو در اراک تولید میکند، از خانواده فلوراید است و روزانه نزدیک به هشتاد تن فلوراید به آلودگی اراک افزوده میشود که شبکه پایش آلودگی هوا در اراک سنجنده آن را ندارد و اگر این میزان آلودگی هم سنجیده میشد، احتمالا سطح آلودگی هوای اراک بسیار بیشتر اعلام میشد.
به گفته او به دلیل بیشتر شدن تحریمها و عدم امکان فروش نفت، دولت به فروش گاز روی آورده و میخواهد تعهدات گازی خود را به کشورهای همسایه انجام دهد؛ بنابراین استفاده از گاز در فصل سرما برای سوخت نیروگاهها به صرفه نیست. حدود چهار سال است که این شرایط باعث شده که نیروگاه شازند به مازوت سوزی روی آورد. اما سوال ما از مسئولان این است که چرا هزینه تحریم را فقط مردم شهر اراک باید بپردازند؟