سفری کلیدی به ایران / چرا سلطان عمان به ایران سفر کرد؟

گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، ایران در میان ۶ کشور ساحلی جنوب خلیج فارس، بهترین و نزدیک‌ترین روابط را با سلطان نشین عمان دارد. روابط جمهوری اسلامی ایران و عمان به لحاظ همسایگی و اشراف هر دو کشور بر تنگه راهبردی هرمز و نیز مشترکات فرهنگی و دینی و پیشینه تاریخی از اهمیت خاصی برخوردار است.
هم در دوره‌های قبل از انقلاب اسلامی و هم در مراحل مختلف بعد از انقلاب دو کشور از گسترش روابط استقبال کرده و مسئله خاصی که روابط دوجانبه را دچار بحران کند وجود نداشته است.در قبل از انقلاب، اعزام نیروهای نظامی ایران به عمان برای حمایت از حکومت سلطان قابوس در جنگ ظفار و مقابله با جدایی‌طلبان، موجب حفظ یکپارچگی عمان شد. عملیات نظامی ارتش ایران در جنگ ظفار در تغییر وضعیت به سود پادشاهی عمان و سرکوب مخالفان نقش پررنگی داشت.روابط جمهوری اسلامی ایران و عمان از زمان تأسیس نظام جمهوری اسلامی ایران شاهد سه دوره رکود اولیه، بازسازی و دوره تحکیم و توسعه بوده است.

زوایای پنهان سفر سلطان عمان به تهران 

«هیثم بن طارق» امروز به ایران سفر می‌کند تا با مقامات ارشد کشورمان دیدار و گفت وگو کند، سفری که علاوه‌بر همکاری های دوجانبه، رایزنی درباره مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی هم بخشی از اهداف آن خواهد بودیک سال پس از سفر سید ابراهیم رئیسی به عمان و دیدار با سلطان این کشور ، قرار است امروز سلطان هیثم بن طارق در راس هیئتی عالی رتبه وارد تهران شود . عصر امروز مراسم استقبال از وی در مجموعه سعد آباد توسط رئیس جمهور کشورمان انجام خواهد شد و سپس دو طرف وارد گفت وگوهای رسمی پشت درهای بسته خواهند شد.اما در این میان آن چه این سفر را برجسته و توجه کارشناسان داخلی و خارجی را جلب کرده، زوایا و پشت پرده های احتمالی و تبعات فراتر از دوجانبه بودن این سفر مهم منطقه ای است . سفری که در 48 ساعت مانده به انجام آن، به یکی از پرونده های قدیمی و پیچیده ایران و اروپا یعنی زندانی بودن اسدا... اسدی دیپلمات ایرانی در بلژیک ، فیصله داد و او را  به ایران بازگرداند و حالا در فاصله چند ساعت مانده به ورود سلطان هیثم، گمانه زنی های متعددی از میانجی گری میان ایران و مصر گرفته تا ایران و آمریکا بر سر تبادل زندانی و از سرگیری مذاکرات هسته ای به گوش می رسد . ریشه همه این گمانه زنی های میانجی گرایانه هم برمی گردد به روابط خوب میان تهران و مسقط از دیرباز و نقشی که این کشور در حل و فصل اختلافات میان ایران و اروپا ، آمریکا و حتی برخی اعراب داشته و در بیشتر موضوعات مربوط به تبادل زندانی نقش کشور واسط را بازی کرده است.بر همین اساس یک رسانه اماراتی ضمن تایید گفت‌وگوهای پادشاه عمان در مصر درباره ازسرگیری روابط بین قاهره و تهران، از درخواست‌های مصر از ایران در این مذاکرات پرده برداشت. پایگاه خبری اماراتی thenational  با رد اظهارات سامح شکری، وزیر خارجه مصر در باره نبود هیچ نوع مذاکراتی بین تهران و قاهره، با استناد به اظهارات دو مسئول مصری خبر داد: قاهره در این مذاکرات خواهان همکاری تهران در گسترش روابط اقتصادی و تجاری مصر با کشورهایی مانند عراق، سوریه و لبنان است. اما این سفر غیر از ابعاد فرا دوجانبه خود می تواند در حوزه روابط بین دو کشور هم آثار مهم و موثری داشته باشد و این موضوع را می توان از سطح مقامات همراه با سلطان در این سفر هم فهمید.

روابط دوجانبه ایران و عمان به عنوان دستور کار اصلی سفر رسمی بن‌طارق دیگر نیازی به گمانه ندارد و عمده محورهای این روابط دوجانبه هم معطوف به اقتصاد و توسعه تعاملات تجاری است. آیت‌الله رئیسی در سفر خردادماه سال گذشته خود به عمان و در راستای افزایش تبادلات تجاری، بر تأسیس خانه تجارت ایران در عمان تأکید کرد و این مهم در سفر سلطان عمان هم قطعا مورد توجه قرار خواهد گرفت. آمارها از رشد قابل توجه حجم مبادلات تجاری دو کشور و حتی رسیدن آن به بالاترین سطح در تاریخ روابط تجاری ایران و عمان حکایت دارد.

مسقط به واسطه دسترسی به منابع حاصل از فروش نفت و چشم‌اندازی که برای توسعه ترسیم کرده، آماده پذیرش سرمایه‌ها و دانش مورد نیاز برای این توسعه است. حوزه حمل‌ و نقل شامل خطوط کشتیرانی، راه‌آهن و پروازهای گردشگری، صنایع سنگین، فناوری‌های دانش‌بنیان، حوزه دفاعی و نظامی و در نهایت حوزه بهداشت و درمان، بسترهای بکری برای حضور ایران است و این حضور باید با شتاب بیشتر پی‌گرفته شود.پنج دهه روابط سیاسی متکی به مصلحت و صلح، عمان را برای ایران به همسایه‌ای مهم و قابل اعتماد تبدیل کرده است و این نگاه در عمان هم قابل رهگیری است. مسقط از زمان پیروزی انقلاب اسلامی مردم ایران در سال ۵۷ ، برخلاف برخی دیگر از کشورها، در دام سناریوهای تخریبی غرب علیه ایران نیفتاد، در برهه‌های خاص و حساس هم این موضوع تکرار شد و به همین دلیل است که افکار عمومی در ایران، مسقط را به عنوان میانجی صلح می‌شناسد و به عنوان یک دوست قبول دارد. دولت سیزدهم در تلاش است تا از این دیدگاه مثبت موجود میان دو ملت و دو دولت، حداکثر بهره را برده و در افق پیش‌رو آن را به سوی تعاملات اقتصادی هدایت کند.