تحلیلی از رای دیوان بین المللی دادگستری (ICJ)

گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو- علی صفری؛ دیوان بین المللی دادگستری قرار موقت خود در پرونده آفریقای جنوبی-اسرائیل را صادر کرد.این قرار دارای جنبه های مختلفی است و در بخش بررسی های شکلی دیوان به صلاحیت خود رای داد و مهم ترین درخواست اسرائیل مبنی بر بی صلاحیت بودن دیوان مردود اعلام شد. 
بعد از این دیوان وارد مرحله بررسی ماهوی می‌شود که مرحله زمان بری خواهد بود.
در بخش دستورات موقت دیوان از صدور دستوری مبنی بر «آتش بس» و یا «توقف عملیات نظامی» خود داری کرده است که این مهم ترین تقاضای آفریقای جنوبی بود.
برخی معتقدند از آنجا که مبنای شکایت کنوانسیون ۱۹۴۸ ژنوساید بوده، دیوان اجازه ورود به ماهیت جنگ را نداشته است.
حال آنکه دیوان در دستور موقت خود در سال ۲۰۲۲ و در پرونده اوکراین - روسیه که دقیقا وفق همین کنوانسیون مطرح شده بود دستور به «توقف فوری عملیات نظامی روسیه» داد.
این رای تا حدی شبیه به دستور موقت صادره در پرونده بوسنی-یوگسلاوی در سال ۱۹۹۳ است. در آن پرونده نیز از یوگسلاوی خواسته شده بود که در عملیات نظامی خود جانب احتیاط را رعایت کند.
شاید بشود گفت که از آنجا که از نظر حقوق بین الملل یک طرف مخاصمه نظامی “حماس” اساسا دولت نیست دیوان صلاحیتی برای اعلام آتش بس ندارد. تا همینجا اسرائیل متحمل هزینه سنگینی شده است، درست در روز یادبود هلوکاست در دیوان بین المللی به جرم نسل کشی محاکمه شد. 
همراهی با اسرائیل هزینه دار شده است تا جایی که مقامات اوگاندایی از قاضی خود در دیوان که به نفع اسرائیل رای داده است برائت جسته اند
باید دید که در ادامه این دادرسی در به کدام پاشنه خواهد چرخید.