گزارش/
گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو: پس از وقایع ۷ اکتبر، اتحادیه اروپا همبستگی بی‌سابقه‌ای با رژیم اسرائیل نشان داد. اما با افزایش شمار شهدای غیرنظامی در غزه و وخامت اوضاع انسانی، بسیاری از رهبران اروپایی از سیاست‌های دولت اسرائیل فاصله گرفتند و انتقادهای شدید‌اللحنی را علیه این سیاست‌ها مطرح کردند.
اتحادیه اروپا و موضوع فلسطین
اتحادیه اروپا که شامل ۲۷ کشور است، به طور کلی از راه‌حل دو دولتی حمایت کرده، با شهرک‌سازی‌های اسرائیلی مخالف است و به‌عنوان بزرگ‌ترین تأمین‌کننده مالی برای تشکیلات خودگردان فلسطین و آژانس امدادرسانی "آنروا" نقش مهمی در مسئله فلسطین-اسرائیل ایفا می‌کند. این نقش، از نظر نفوذ، حمایت مالی و اقدامات سیاسی، پس از ایالات متحده در جایگاه دوم قرار دارد. اما جنگ در غزه دشواری‌های کشورهای عضو اتحادیه را در اتخاذ موضعی واحد درباره این بحران آشکار کرد.
به رسمیت شناختن فلسطین
به دلیل نیاز به اجماع، تنها اقدام مشترک اتحادیه اروپا اعمال تحریم‌هایی علیه شهرک‌نشینان افراطی اسرائیلی و سازمان‌های وابسته به آنها بود. در سایر موارد، گروه‌های کوچکی از کشورهای عضو اقداماتی را انجام دادند: برخی به شکایت آفریقای جنوبی علیه اسرائیل در دادگاه بین‌المللی عدالت پیوستند؛ چهار کشور جدید فلسطین را به‌عنوان دولت به رسمیت شناختند که تعداد کشورهای اروپایی به رسمیت‌شناسنده فلسطین را به ۹ رساند. با این حال، هنوز ۱۸ کشور عضو اتحادیه فلسطین را به رسمیت نمی‌شناسند. علاوه بر این، دو کشور خواستار بازنگری در توافق‌نامه مشارکت میان اتحادیه اروپا و اسرائیل شدند.
جنگ غزه از سوی دیگر، شکاف‌ها و پیچیدگی‌های فرایند تصمیم‌گیری در اتحادیه اروپا را در قبال مناقشه فلسطین-اسرائیل نشان داد. جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، اذعان کرد که مناقشه فلسطین-اسرائیل یکی از دشوارترین موضوعاتی است که امکان دستیابی به اجماع در میان کشورهای اتحادیه دارد و مانعی جدی برای مداخله مؤثر به شمار می‌آید.
با ادامه جنگ، افزایش شمار شهدای فلسطینی و تشدید فاجعه انسانی در غزه، همبستگی اولیه اروپا به‌تدریج کاهش یافت. برخی کشورهای اروپایی شروع به انتقاد از دولت اسرائیل کردند، به‌ویژه به دلیل مخالفت مداوم این کشور با توافق آتش‌بس، نداشتن برنامه‌ای برای بازسازی یا مدیریت غزه پس از جنگ، و عدم تمایل به ایفای نقش تشکیلات خودگردان فلسطین یا بحث در مورد ایجاد یک دولت فلسطینی.
موضوع آتش‌بس
موضوع آتش‌بس در میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا مورد اختلاف است. این کشورها به سه گروه تقسیم می‌شوند:
حامیان آتش‌بس دائمی: کشورهایی مانند اسپانیا، ایرلند، اسلوونی و بلژیک که انتقادات شدیدی از عملیات نظامی اسرائیل دارند.
حامیان آتش‌بس موقت: کشورهایی مانند آلمان، فرانسه و ایتالیا که بر حق اسرائیل برای دفاع از خود تأکید کرده و در عین حال از ایجاد گذرگاه‌های بشردوستانه برای کمک‌رسانی حمایت می‌کنند.
مخالفان آتش‌بس یا دودل‌ها: کشورهایی مانند مجارستان و جمهوری چک که به طور قاطع از اسرائیل حمایت می‌کنند.
حمایت مالی اتحادیه اروپا از فلسطین
بین سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۰، اتحادیه اروپا حدود ۲.۲ میلیارد یورو به فلسطینیان کمک مالی ارائه داد. این اتحادیه همچنان بزرگ‌ترین کمک‌کننده مالی به تشکیلات خودگردان است و برای دوره ۲۰۲۱-۲۰۲۴ بیش از ۱.۲ میلیارد یورو اختصاص داده است. پس از ۷ اکتبر ۲۰۲۳، اتحادیه اروپا حمایت مالی خود را افزایش داد و ۴۰۰ میلیون یورو به عنوان کمک اضطراری به تشکیلات خودگردان اختصاص داد. این کمک‌ها مشروط به انجام اصلاحاتی در حوزه‌های حکمرانی، آموزش و قوه قضائیه توسط تشکیلات خودگردان شد.
همچنین، ابتکاراتی مانند "طرح آمالتیا" برای انتقال کمک‌ها به غزه راه‌اندازی شد، اما این طرح‌ها با چالش‌های لجستیکی مواجه شده و تأثیر محدودی داشتند.
چالش‌های اتحادیه اروپا
اتحادیه اروپا با چالش‌های متعددی در تأثیرگذاری بر مناقشه فلسطین-اسرائیل مواجه است. اختلافات داخلی بین کشورهای عضو یکی از مهم‌ترین این چالش‌هاست که اتخاذ مواضع متحد و مؤثر را دشوار می‌سازد. علاوه بر این، وابستگی اتحادیه به رهبری ایالات متحده در مسائل خاورمیانه استقلال آن را تضعیف می‌کند.
جنگ غزه باعث تغییرات گسترده‌ای شده و بسیاری از دولت‌های اروپایی از دولت فعلی اسرائیل فاصله گرفته‌اند. اقدامات در دادگاه‌های بین‌المللی، از جمله دادگاه عدالت و دادگاه کیفری بین‌المللی، که رفتار اسرائیل در غزه را نقض قوانین بشردوستانه و حقوق بشر تلقی می‌کنند، موجب خشم کشورهای اروپایی شده است. بررسی‌های مرکز امنیت ملی اسرائیل نیز نشان می‌دهد که چنین احکامی فضای مانور اروپا در حمایت از اسرائیل را محدودتر کرده و احتمالاً این حمایت را با توجه به تمرکز اروپا بر قوانین بین‌المللی و درگیری‌های ژئوپلیتیکی مانند جنگ روسیه و اوکراین، بیش از پیش کاهش خواهد داد.
ارسال نظرات