توافقنامه ۴۷ ماده‌ای ایران و روسیه؛ این همکاری شامل چه مواردی می‌شود؟
گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو به نقل از الجزیره؛ انتظار می‌رود «توافقنامه شراکت راهبردی جامع» بین روسیه و ایران، در جریان سفر رئیس‌جمهور ایران مسعود پزشکیان به روسیه در ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ امضا شود.
مروری بر روابط ایران و روسیه
از منظر تاریخی، روابط ایران و روسیه همواره حالتی متغیر داشته اما تحریم‌های اقتصادی و فشارهای نظامی آمریکا و غرب علیه هر دو کشور، ایران و روسیه را به سمت سیاست «همکاری قوی و کاهش رقابت» سوق داده است.
نزدیکی بین ایران و روسیه، پس از انقلاب اسلامی ایران و در چارچوب جنگ سرد آغاز شد. این روابط در دوران اشغال افغانستان و عراق توسط آمریکا و همچنین در خلال جنگ داخلی سوریه به شراکتی استراتژیک تبدیل شد.
جزئیات توافق شراکت راهبردی جامع
این توافقنامه شامل ۴۷ ماده است که حوزه‌های مختلفی را پوشش می‌دهد؛ از اقتصاد گرفته تا روابط سیاسی، همکاری‌های بین دولتی، نحوه همکاری در نهادهای بین‌المللی، اجرای پروژه‌ها و حتی همکاری‌های چندجانبه و دوجانبه.
برخی از محورهای اصلی این توافق عبارتند از:
- تجارت بین‌المللی
- انرژی و فناوری
- امنیت اطلاعات و سایبری
- استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای
- همکاری در زمینه دفاعی و نظامی
- مبارزه با تروریسم
- حفاظت از محیط زیست
- مسائل مرتبط با دریای خزر
- مقابله با پولشویی و جرایم سازمان‌یافته
انتظار می‌رود این سند، پایه و اساس روابط آینده روسیه و ایران را تشکیل دهد. همچنین، وزرای امور خارجه دو کشور توافق کرده‌اند که ایران پیش‌نویس اولیه توافقنامه را تهیه کند و سپس مذاکرات برای تکمیل متن آغاز شود.
تاریخچه توافق‌های ایران و روسیه
این توافق اولین از نوع خود نیست. در سال ۲۰۰۱، ایران و روسیه یک توافقنامه همکاری جامع امضا کردند که مدت اعتبار آن ۲۰ سال بود و در سال ۲۰۲۱ منقضی شد. طبق مفاد آن توافق، اگر طرفین پیش از اتمام اعتبار، قرارداد جدیدی امضا نمی‌کردند، توافقنامه به‌صورت خودکار برای پنج سال دیگر تمدید می‌شد. به دلیل عدم امضای قرارداد جدید تا سال ۲۰۲۱، توافقنامه ۲۰۰۱ تا سال ۲۰۲۶ به‌صورت خودکار تمدید شد.
در مارس ۲۰۱۷، حسن روحانی، رئیس‌جمهور وقت ایران، دیداری طولانی با ولادیمیر پوتین داشت و دو طرف در این دیدار ۱۴ توافقنامه در حوزه‌های تجارت، علم و فناوری به امضا رساندند.