رقابت چین با آمریکا؛ شی جین‌پینگ برای حمایت از فناوری داخلی دست‌به‌کار شد

گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو به نقل از رویترز؛ شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین، روز دوشنبه نشستی کم‌سابقه با برخی از برجسته‌ترین مدیران صنعت فناوری کشور برگزار کرد. این رویداد که با حضور چهره‌هایی مانند جک ما، بنیان‌گذار علی‌بابا (۹۹۸۸.HK)، و رن ژنگ‌فی، بنیان‌گذار هوآوی، همراه بود، نشان‌دهنده تغییر رویکرد دولت پکن نسبت به غول‌های فناوری و تلاش برای جلب حمایت بخش خصوصی در دوران تنش‌های اقتصادی و تجاری است.

نشست در تالار بزرگ خلق

برگزاری این نشست در "تالار بزرگ خلق" پکن، در حالی که اقتصاد چین با چالش‌هایی همچون کاهش تقاضای داخلی و فشارهای فزاینده آمریکا بر صنعت فناوری روبه‌رو است، پیامی روشن به بخش خصوصی ارسال می‌کند.

لیانگ ونفنگ، بنیان‌گذار استارتاپ DeepSeek، که با توسعه مدل‌های پیشرفته هوش مصنوعی توجهات زیادی را به خود جلب کرده است، در میان حاضران بود. با این حال، او در تصاویر منتشرشده از این رویداد توسط تلویزیون مرکزی چین (CCTV) دیده نشد.

علاوه بر جک ما و رن ژنگ‌فی، مدیران ارشد شرکت‌های بزرگ از جمله لی جون (مدیرعامل شیائومی)، وانگ چوانفو (مدیرعامل BYD)، رابین زنگ (مدیرعامل CATL)، وانگ شینگ (مدیرعامل Meituan) و یو رن‌رونگ (بنیان‌گذار Will Semiconductor) در این نشست حضور داشتند.

یکی از نکات قابل‌توجه این نشست، عدم حضور برخی از مدیران برجسته بود. از جمله بنیان‌گذاران بایدو و بایت‌دنس که غیبت آن‌ها باعث واکنش منفی بازار شد.

سهام شرکت بایدو (۹۸۸۸.HK) پس از انتشار تصاویر نشست و عدم مشاهده مدیران این شرکت، بیش از ۸ درصد سقوط کرد و به یکی از بزرگ‌ترین بازندگان شاخص هنگ‌سنگ تبدیل شد.

پیام شی جین‌پینگ به بخش خصوصی؛ حمایت از نوآوری و توسعه داخلی

طبق گزارش خبرگزاری رسمی چین (شین‌هوا)، شی جین‌پینگ پس از شنیدن نظرات مدیران شرکت‌های خصوصی، سخنرانی کرد. اگرچه جزئیات این سخنرانی به‌طور کامل منتشر نشده است، اما منابع آگاه می‌گویند که وی بر اهمیت "توسعه پایدار" و "نوآوری بومی" تأکید کرده است.

رویترز پیش‌تر گزارش داده بود که هدف این نشست، ایجاد اطمینان در میان کارآفرینان چینی و ترغیب آن‌ها به گسترش فعالیت‌هایشان در داخل و خارج از کشور است؛ به‌ویژه در شرایطی که رقابت فناوری میان چین و آمریکا شدت گرفته است.

خودکفایی فناوری چین؛ واکنش به تحریم‌های آمریکا

با افزایش محدودیت‌های تجاری آمریکا علیه چین، به‌ویژه در حوزه نیمه‌رساناها، پکن به دنبال تقویت استقلال فناوری خود است. برآوردها نشان می‌دهد که بخش خصوصی بیش از ۶۰ درصد تولید ناخالص داخلی چین، ۷۰ درصد نوآوری‌های فناوری و ۸۰ درصد اشتغال شهری را به خود اختصاص داده است.

شی جین‌پینگ همواره بر ضرورت خودکفایی چین در صنعت تراشه و هوش مصنوعی تأکید کرده و این نشست را می‌توان تلاشی برای تقویت ارتباط دولت با شرکت‌های کلیدی این حوزه دانست.

واشنگتن نگران آن است که چین از فناوری‌های پیشرفته، به‌ویژه در بخش نیمه‌رساناها، برای تقویت توانایی‌های نظامی خود استفاده کند. همین نگرانی‌ها موجب اعمال محدودیت‌های شدیدتر از سوی آمریکا و متحدانش شده است.

کریستوفر بدور، معاون بخش تحقیقات چین در مؤسسه Gavekal Dragonomics، معتقد است: «این نشست تأییدی بر این واقعیت است که چین برای رقابت با آمریکا، به حمایت از شرکت‌های خصوصی نیاز دارد. پکن دیگر نمی‌تواند شرکت‌های فناوری را نادیده بگیرد.»

با وجود تغییر رویکرد پکن، تحلیلگران هشدار می‌دهند که آینده نظارت دولتی بر بخش فناوری همچنان نامشخص است.

گری نگ، اقتصاددان ارشد در Natixis، در این‌باره می‌گوید: «اگرچه این نشست فرصت‌هایی را برای شرکت‌های فناوری فراهم می‌کند، اما همچنان یک جعبه سیاه باقی می‌ماند. دولت چین نشان داده که در مواقع ضروری، می‌تواند مقررات سخت‌گیرانه‌ای اعمال کند.»

در هفته‌های اخیر، شاخص فناوری هنگ‌سنگ (HSTECH) با افزایش امید به موفقیت DeepSeek و تغییر سیاست‌های دولت، رشد قابل‌توجهی داشته است. این شاخص روز دوشنبه در معاملات صبحگاهی به بالاترین سطح سه سال اخیر خود رسید، اما در ادامه روز با نوسانات بازار ۱.۳ درصد افت کرد.

بازگشت جک ما؛ پیام دولت به سرمایه‌گذاران

یکی از نکات قابل‌توجه این نشست، حضور جک ما، بنیان‌گذار علی‌بابا بود. جک ما پس از توقف عرضه اولیه سهام Ant Group در سال ۲۰۲۰ و برخوردهای نظارتی دولت، تا مدت‌ها از انظار عمومی دور بود. بازگشت او به چنین رویدادی، می‌تواند نشانه‌ای از تغییر موضع پکن نسبت به غول‌های فناوری باشد.

تحلیلگران معتقدند که حضور جک ما در این نشست می‌تواند اعتماد به بخش خصوصی را افزایش دهد و موجب اطمینان سرمایه‌گذاران نسبت به حمایت دولت از شرکت‌های فناوری شود.