به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، آدابی از جمله قرائت دعا در زمان افطار و همچنین تلاوت سوره قدر و افطار پس از خواندن نماز مغرب ذکر شده است، براین اساس می‌گویند مستحب است پس از نماز شام افطار کند مگر آنکه ضعف بر او چیره شده باشد یا جمعى جهت افطار منتظر او باشند.
در بسیاری از روایات آمده است که افطار با آب گرم و شیر، خوردنی‌های شیرین، به‌ویژه خرما مستحب است و برای افطاری دادن نیز فضیلت بسیاری ذکر شده است.
طبق روایات پیامبر اکرم (ص) هنگام افطار این دعا را می‌خواند:
«اللَّهُمَّ لَکَ صُمْنَا وَ عَلَی رِزْقِکَ أَفْطَرْنَا فَتَقَبَّلْهُ مِنَّا؛ خداوندا برای تو روزه گرفتیم و با روزی تو افطار می‌کنیم. پس روزه ما را بپذیر».
همانطور که اشاره شد مقدم داشتن نماز مغرب بر افطار از جمله نکاتی است که به آن سفارش شده است، امام صادق (ع) در این راستا می‌فرمایند:
مستحب است، روزه دار اگر توانایی دارد، ابتداء، قبل از افطار نمازش را بخواند.
امام باقر (ع) نیز فرمودند:
در صورتی که میل تو به افطار و غذا خوردن، تو را از نماز باز می‌دارد، ابتدا افطار کن، تا دور شود از تو وسوسه‌های نفس ملامت گر و هنگام نماز با فراغ بال و آرامش نماز بخوانی.
همچنین ایشان در حدیثی دیگر می‌فرماید: در ماه رمضان، ابتدا نماز بخوان، سپس افطار کن، مگر با گروهی باشی، که آنها منتظر افطارند.
با توجه به این موضوع استحباب خواندن نماز قبل از افطار، دو مورد استثنا دارد، طاقت و صبر نداشتن روزه دار، و وقتی گروهی منتظر ما باشند.
در واقع هر مۆمنی برادر مۆمن خود را شبی از ماه رمضان افطاری دهد، خداوند برای او پاداش آزاد کردن سی بنده مۆمن در راه خدا را، می‌نویسد و در برابر هر کدام، (مهمانان افطاری) دعایی مستجاب را نیز دارد.
دعا هنگام افطار
ادعیه‌ای در مفاتیح الجنان برای زمان افطار سفارش شده است، اما روایاتی از ائمه نیز درباره دعا‌های افطار وجود دارد:
امام رضا (ع) در این راستا می‌فرمایند: هر کس هنگام افطارش، بگوید: «اللهم لک صمنا بتوفیقک و علی رزقک افطرنا بامرک فتقبله منا و اغفر لنا انک انت الغفور الرحیم» خداوند، آنچه را از نقص و زیان، بر روزه اش وارد ساخته، می‌بخشاید؛ و با غذایى پاک و پاکیزه از حرام و شبهه افطار کند و بهتر است با خرماى حلال، روزه خود را بگشاید تا ثواب نمازش چهار صد برابر گردد و به خرما، آب، رطب، شیر، حلوا، نبات، آب گرم، به هر کدام که افطار کند خوب است.
در وقت افطار دعاهاى ویژه آن را بخواند، از جمله بگوید:
اللّٰهُمَّ لَکَ صُمْتُ، وَعَلَىٰ رِزْقِکَ أَفْطَرْتُ، وَعَلَیْکَ تَوَکَّلْتُ.
خدایا برای تو روزه گرفتم و با روزی تو افطار کردم و بر تو تکیه نمودم.
تا خدا ثواب هرکسى را که در این روز روزه داشته به او عطا کند و اگر دعاى «اللَّهُمّ ربَّ النّور العظیمِ» را که سیّد و کفعمى روایت کرده‌اند بخواند فضیلت بسیار یابد؛ و همچنین روایت شده است که حضرت امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) هرگاه می‌خواستند افطار کند، می‌گفتند:
بِسْمِ اللّٰهِ، اللّٰهُمَّ لَکَ صُمْنا، وَعَلَىٰ رِزْقِکَ أَفْطَرْنا، فَتَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّکَ أَنْتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ.
به نام خدا، خدایا برای تو روزه گرفتیم و با روزی تو افطار کردیم، خدایا از ما بپذیر که تو شنوا و دانایی.
در روایتی دیگر آمده است؛ فرد در هنگام خوردن لقمه‌ی اول بگوید:
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ، یَا وَاسِعَ الْمَغْفِرَةِ، اغْفِرْ لِی.
به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی‌اش همیشگی است،ای گسترده آمرزش، مرا بیامرز.
تا خدا او را بیامرزد.
همچنین تاکید شده است که که در پایان هر روز از روزهاى ماه رمضان، خدا هزار هزار نفر را از آتش دوزخ آزاد کند، پس از حضرتش بخواه که تو را یکى از آنان قرار دهد؛ و یا اینکه سفارش شده است تا در وقت افطار سوره «قدر» را بخواند.
توصیه شده است تا در زمان افطار صدقه داده و به روزه داران افطار دهد، هرچند به‌قدر چند دانه خرما یا جرعه‌ای آب باشد.
از رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) روایت شده است که؛ هرکه روزه‌داری را افطار دهد همچون پاداش آن روزه‌دار برایش خواهد بود، بی‌آنکه از پاداش آن روزه‌دار چیزی کاسته شود؛ و همچنین برای او خواهد بود همانند آن عمل خوبی که آن افطار کننده به نیروی آن طعام بجا آورد.
آیت الله علاّمه حلی نیز در رساله «سعدیه» از امام صادق (علیه‌السلام) روایت کرده است که هر مؤمنی در ماه رمضان مؤمن دیگری را به لقمه‌ای اطعام کند، حق‌تعالی برای او پاداش کسی را بنویسد که سی بنده مؤمن آزاد کرده و نزد خدا یک دعایش مستجاب شود.