گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو- محمدحسین ابوطالبی؛ به زبان ساده، امنیت عاریه‌ای، امنیتی است که خود در تحقق آن نقشی نداریم و به‌طور کامل وابسته به خارج هستیم. گاهی این وابستگی در حد تأمین تجهیزات نظامی از خارج است، اما گاهی فراتر می‌رود؛ به‌گونه‌ای که نه‌تنها تجهیزات نظامی، بلکه نیرو‌های نظامی، فرماندهان، آموزش‌های نظامی و سایر ملزومات را نیز از بیرون تأمین می‌کنیم، بی‌آنکه هیچ‌گونه تسلط یا احاطه‌ای بر آنها داشته باشیم. در چنین شرایطی، تمام تصمیمات از خارج گرفته می‌شود، همان‌طور که در دوران پهلوی شاهد آن بودیم.
طبیعتاً اگر امنیت کشوری به این شکل تأمین شود، آن کشور ناچار است از فرامین تأمین‌کننده امنیت خود اطاعت کند. در نتیجه، استقلالش از بین می‌رود و امنیتش شکننده می‌شود، زیرا سیاست کشور‌ها بر اساس منافعشان تعیین می‌شود. بنابراین، اگر شرایط به‌گونه‌ای تغییر کند که کشور برقرارکننده امنیت دیگر منفعتی در این کار نبیند، تامین امنیت را نیز کنار خواهد گذاشت.
این نوع تأمین امنیت را در اروپا و بسیاری از کشور‌های توسعه‌یافته مشاهده می‌کنیم؛ از جمله در ژاپن، آلمان، فرانسه، کره جنوبی و کشور‌های حاشیه خلیج‌فارس.
اخیراً اخباری منتشر شده که نشان می‌دهد کشور‌های اروپایی به این نتیجه رسیده‌اند که چنین امنیتی خطرناک است و باید از وابستگی به آمریکا رهایی یافت. به‌عنوان نمونه، می‌توان به اظهارات وزیر خارجه فرانسه در واکنش به موضع‌گیری آمریکا اشاره کرد. آمریکا اعلام کرده است که «ناتو باید برای تأمین امنیت اروپا هزینه بیشتری بپردازد.» در همین راستا، ژان نوئل بارو در نشست امنیتی مونیخ عنوان کرد: «اروپا برای تضمین امنیت خود باید تصمیمات سختی بگیرد.»
این تغییر رویکرد محدود به این مورد نیست. اظهارات نخست‌وزیر بریتانیا مبنی بر اینکه «دوران تکیه بر آمریکا به پایان رسیده است» و سخنان مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با این مضمون که «جهان به رهبری جدید نیاز دارد» نیز بر این تحول تأکید دارند.
در پایان باید به این نکته اشاره کنیم که نتیجه امنیت عاریه‌ای، همان سرنوشت اوکراین است. در روز‌های اخیر، بار‌ها در رسانه‌ها دیده‌ایم که رئیس‌جمهور اوکراین چگونه از این کشور به آن کشور سفر می‌کند تا امنیت خود را تأمین کند. برجسته‌ترین نمونه آن، دیدار جنجالی او با ترامپ بود که در نهایت به نزاع انجامید. آوارگی زلنسکی قابل توجیه است، زیرا امنیت کشورش را خود تأمین نکرده و به دیگران وابسته است. احتمالاً در روز‌های آینده هم باید شاهد کناره‌گیری زلنسکی از مقام ریاست‌جمهوری تحت فشار آمریکا باشیم. امنیت عاریه‌ای، چنین خوارکننده است.
*انتشار یادداشت‌ها به معنای تأیید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروه‌ها و فعالین دانشجویی است.