شروط پوتین برای آتش‌بس در اوکراین

گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو: روز پنجشنبه، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، اعلام کرد که مسکو به‌طور اصولی از آتش‌بس در جنگ اوکراین حمایت می‌کند، اما قبل از موافقت با این آتش‌بس، شرایطی را تعیین کرده است.

اظهارات پوتین پس از پیشنهاد آمریکا برای آتش‌بس ۳۰ روزه مطرح شد؛ پیشنهادی که با واکنش‌های متفاوتی از سوی اوکراین و ایالات متحده همراه بود.

پیشنهاد آتش‌بس ۳۰ روزه

روز سه‌شنبه، تیم‌های مذاکره‌کننده آمریکا و اوکراین در شهر جده عربستان دیدار کردند و بر سر طرحی برای آتش‌بس فوری و موقت ۳۰ روزه توافق کردند. این پیشنهاد شامل موارد زیر بود:

• تبادل اسرا بین روسیه و اوکراین
• آزادی زندانیان غیرنظامی
• بازگرداندن کودکان اوکراینی که به‌اجبار به روسیه منتقل شده‌اند

اما در این پیشنهاد هیچ اشاره‌ای به تحریم‌های روسیه یا تضمین‌های امنیتی برای اوکراین نشده بود، هرچند مشارکت کشورهای اروپایی در فرآیند صلح در آن لحاظ شده بود.

شرایط پوتین برای آتش‌بس

پوتین تأکید کرد که مسکو در اصل از آتش‌بس حمایت می‌کند، اما قبل از هرگونه توافق باید چند مسئله اساسی مورد بحث قرار گیرد. او سه شرط اصلی را برای اجرای آتش‌بس مشخص کرد:

1. سرنوشت نیروهای اوکراینی در کورسک

   • در آگوست ۲۰۲۳، ارتش اوکراین حمله‌ای ناگهانی به منطقه کورسک روسیه انجام داد و بخش‌هایی از آن را به تصرف خود درآورد.
   • با وجود اینکه روسیه موفق شد بیشتر این مناطق را پس بگیرد، اما هنوز نیروهای اوکراینی در این منطقه حضور دارند.
   • پوتین این پرسش را مطرح کرد: "آیا نیروهای اوکراینی بدون درگیری عقب‌نشینی خواهند کرد؟ یا اینکه فرماندهی اوکراین به آن‌ها دستور خواهد داد که تسلیم شوند؟"

2. تجمیع دوباره نیروهای اوکراین

   • پوتین هشدار داد که آتش‌بس ۳۰ روزه ممکن است فرصتی برای اوکراین باشد تا نیروهای جدیدی را بسیج کرده و تسلیحات بیشتری دریافت کند.
   • او تأکید کرد: "چگونه می‌توانیم تضمین کنیم که چنین اتفاقی رخ نخواهد داد؟ چگونه قرار است این مسئله کنترل شود؟"

3. سازوکار نظارت بر آتش‌بس

   • پوتین در مورد مکانیسم نظارتی آتش‌بس ابراز تردید کرد و پرسید:
     • "چه کسی دستور توقف درگیری‌ها را صادر خواهد کرد؟"
     • "چه کسی تعیین خواهد کرد که کدام طرف توافق را نقض کرده است، آن هم در طول جبهه‌ای به طول ۲۰۰۰ کیلومتر؟"

واکنش‌های بین‌المللی

ایالات متحده

• دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، اظهارات پوتین را "امیدبخش اما ناقص" توصیف کرد و گفت:

  • "اکنون باید ببینیم که آیا روسیه واقعاً به آتش‌بس پایبند است یا نه. اگر چنین نباشد، این لحظه‌ای بسیار ناامیدکننده برای جهان خواهد بود."

• اسکات بیسنت، وزیر خزانه‌داری آمریکا، هشدار داد که در صورت امتناع روسیه از توافق، واشنگتن آماده است تا تحریم‌های بیشتری علیه مسکو اعمال کند.

• برخی تحلیلگران معتقدند که ترامپ ممکن است برای تسریع روند صلح، امتیازاتی به روسیه بدهد.

• "اگر به عملکرد قبلی نگاه کنیم، احتمال دارد که دولت ترامپ برخی از خواسته‌های پوتین را بپذیرد، که این امر می‌تواند کی‌یف را در موقعیتی دشوار قرار دهد."

  • (تحلیل کِیر جایلز، کارشناس مرکز مطالعاتی چتم هاوس، لندن)

اوکراین

• ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، پوتین را متهم کرد که قصد دارد پیشنهاد آتش‌بس را رد کند. او در بیانیه‌ای که در پلتفرم "ایکس" (توییتر سابق) منتشر شد، نوشت:

  • "پوتین می‌ترسد که مستقیماً به ترامپ بگوید که می‌خواهد این جنگ را ادامه دهد و همچنان به کشتن اوکراینی‌ها ادامه دهد."

• زلنسکی همچنین خواستار افزایش فشار بر روسیه از طریق تحریم‌ها شد و تأکید کرد که اوکراین آماده است تا با شرکای آمریکایی و اروپایی خود برای تقویت روند صلح همکاری کند.

دیدگاه تحلیلگران بین‌المللی

• برخی تحلیلگران معتقدند که روسیه ممکن است از این مذاکرات برای خرید زمان استفاده کند و از آتش‌بس به عنوان یک تاکتیک نظامی بهره ببرد.

• مارینا میرون، پژوهشگر دانشگاه "کینگز کالج لندن"، هشدار داد:

  • "اگر آتش‌بس برقرار شود، طرفین به طور موقت توافق خواهند داشت، اما این مسئله به روس‌ها زمان بیشتری برای تقویت موقعیت خود در کورسک و دونتسک می‌دهد."

آینده آتش‌بس: گام به سوی صلح یا تاکتیک روسیه؟

با افزایش فشارهای بین‌المللی برای یافتن راه‌حلی دیپلماتیک برای جنگ اوکراین، هنوز مشخص نیست که آتش‌بس به نتیجه خواهد رسید یا نه.

• واشنگتن و کی‌یف خواهان آتش‌بسی هستند که امنیت اوکراین را تضمین کند.
• مسکو پیش از هر توافقی، خواسته‌های امنیتی و نظامی خود را مطرح کرده است.

با این شرایط، سرنوشت آتش‌بس ۳۰ روزه همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و مشخص نیست که آیا این پیشنهاد به پایان جنگ منجر خواهد شد، یا صرفاً یک وقفه موقت درگیری‌ها خواهد بود.