جنگ واقعی غرب جنگ تراشه‌ها و الگوریتم‌هاست/ دیپلماسی علمی را در سکوت دنبال می‌کنیم +فیلم

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، حسین افشین در نشست خبری رونمایی از «MVP سکوی ملی متن‌باز هوش مصنوعی» گفت: امروز، در ۲۵ اسفند‌ماه، با غرور و البته فروتنی عرض می‌کنم که سکوی ملی هوش مصنوعی ایران، با تلاش پژوهشگران ایرانی، به حقیقت پیوسته است. این فناوری اکنون ملموس و واقعی پیش روی ما قرار دارد.

خدا را شاکرم که عهد با شما، عهد با مردم و عهد با آینده را به تحقق رساندیم و از او برای هر کاستی و کوتاهی عذر می‌خواهم. اما باید تأکید کنم که این فقط یک نقطه نیست، بلکه آغاز یک مسیر است.

امروز، فقط رونمایی از یک سکو نیست؛ ما آینده را، به‌صورت متن‌باز، به دست تک‌تک فرزندان ایران سپرده‌ایم. این سکو، صرفاً یک تکنولوژی نیست، بلکه یک بستر برای تحقق عدالت فناوری است.

امروز، ایران عضو باشگاه جهانی هوش مصنوعی شده است، و این دستاورد را مدیون تیمی بی‌ادعا و متعهد هستیم که زیرساخت آموزش پرقدرت یا جی‌پی‌یو فارم را در قلب این سرزمین فراهم کردند. از پژوهشگران و اساتید دانشگاه صنعتی شریف که در شش ماه گذشته، یا به گفته خودشان پنج ماه گذشته، بی‌ادعا و با تلاش شبانه‌روزی دانش ۱۰ ساله خود را در اختیار این مرزوبوم قرار دادند، صمیمانه سپاسگزاریم.

اما همان‌طور که ایستاده‌ایم، این مسیر همچنان ادامه دارد. ما گام‌به‌گام پیش می‌رویم و می‌خواهم قول آینده را نیز بدهم. در سه‌ماهه اول سال ۱۴۰۴، تست و بهینه‌سازی محصول آغاز خواهد شد. در سه‌ماهه دوم، افراد خبره دانشگاهی و شرکت‌های دانش‌بنیان دسترسی محدودی به محصولات خواهند داشت تا تست‌های تکمیلی را انجام دهند. در شهریورماه ۱۴۰۴، پیش از روز ملی نخبگان (۱۱ مهرماه)، نسخه آزمایشی در دسترس عموم قرار خواهد گرفت و در اسفند ۱۴۰۴، نسخه نهایی و تکمیلی ارائه می‌شود.

هوش ملی مصنوعی موجودی زنده است و از اسفندماه سال ۱۴۰۴ در دسترس همه قرار خواهد گرفت

البته باید توجه داشت که این سکو یک موجود زنده است و مرتب به‌روزرسانی خواهد شد. وقتی از نسخه نهایی صحبت می‌کنیم، به این معنا نیست که کار به پایان رسیده است، بلکه منظور نسخه‌ای است که در دسترس عموم مردم قرار می‌گیرد و با همت دانشمندان، نخبگان و مردم، روزبه‌روز به‌روزرسانی خواهد شد.

ما پای قولمان ایستاده‌ایم و به آینده متعهد هستیم. این مسیر تدریجی است، اما توسعه سکوی ملی توسط همه دانشگاهیان و شرکت‌های دانش‌بنیان انجام خواهد شد. همان‌طور که مستحضر هستید، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری فراخوانی برای کمک به این سکو صادر کرد که تاکنون ۳۶ شرکت دانش‌بنیان اعلام آمادگی کرده‌اند.

امروز خلق یک مدل زبانی ایرانی را آغاز می‌کنیم که آغازگر عصری جدید در فناوری است

افشین گفت: امروز تنها نقطه شروع است و ایران در مسیر تحقق استقلال فناورانه گام‌به‌گام پیش خواهد رفت. اما این پایان راه نیست. ما همین امروز مسیر بزرگ بعدی را آغاز خواهیم کرد: خلق یک مدل زبانی بزرگ ایرانی، تماماً بومی و کاملاً متن‌باز.

این مدل، تنها یک گام فناورانه نیست، بلکه آغازگر عصری جدید در فناوری ملی است که وابستگی به مدل‌های خارجی را کاهش می‌دهد. علاوه بر توسعه کاربرد زبان فارسی در دنیای دیجیتال، این مدل زمینه‌ساز رشد هوش مصنوعی در تمام صنایع کشور خواهد شد.

دیپلماسی علمی را در سکوت دنبال می‌کنیم تا در عمل صدای بیشتری داشته باشد

معاون علمی رئیس جمهور گفت: اجازه دهید مفهوم دیگری را نیز مطرح کنم. در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، نوعی دیپلماسی علمی و فناوری را، دور از هیاهوی رسانه‌ای، دنبال کرده‌ایم. اکنون، معاونت علمی ارتباطی گسترده و عمیق با کشورهای پیشرو در حوزه هوش مصنوعی برقرار کرده است. جزئیات این همکاری‌ها را تا زمان حصول نتایج قطعی اعلام نخواهیم کرد، زیرا معتقدیم دیپلماسی علم و فناوری، هرچه در سکوت جلو برود، صدایش در عمل بلندتر خواهد بود.

علاوه بر این اقدامات، یک پروژه ملی دیگر را نیز به‌سرعت پیش برده‌ایم: دستیاران هوشمند دولت و وزرا. در این راستا، قراردادهای جدی با ۱۳ دانشگاه برتر کشور امضا و ابلاغ شده است. متخصصان دانشگاهی آماده‌اند تا به محض دریافت داده‌ها از سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها، نسل جدیدی از ابزارهای هوشمند مدیریتی را در دستگاه‌های اجرایی مستقر کنند. در برخی حوزه‌ها، این فرایند آغاز شده و نتایج امیدوارکننده‌ای به همراه داشته است.

هدف از این دستاوردها چیزی جز افزایش دقت، سرعت، هوشمندی و بهبود حکمرانی در تصمیم‌گیری و مدیریت کشور نیست. این ابزارها به دولت کمک خواهند کرد تا تصمیماتش دقیق‌تر، انسانی‌تر و هوشمندانه‌تر باشد.

هوش مصنوعی عرصه پنهان جنگ فناوری‌هاست

افشین در ادامه توضیح داد: آینده جهان از مسیر هوش مصنوعی می‌گذرد. قرن بیست‌ویکم، قرن فناوری‌هاست و قلب این فناوری‌ها، هوش مصنوعی است. فناوری آینده جایی برای سهل‌انگاری ندارد. هر اشتباه در مسیر فناوری‌های ساده شاید قابل جبران باشد، اما در حوزه پیچیده‌ای مانند هوش مصنوعی، هر خطا می‌تواند کشور را از مسیر پیشرفت عقب بیندازد.

بگذارید حقیقتی مهم را آشکار کنم: هوش مصنوعی عرصه رقابت و جنگ پنهان فناوری‌هاست. در گذشته، قدرت ملی را با وسعت سرزمین و منابع اقتصادی می‌سنجیدند، اما امروز، نماد واقعی قدرت ملی، تکنولوژی و فناوری است. جنگ واقعی این قرن، جنگ تراشه‌ها و الگوریتم‌هاست، نمونه‌ای که در رقابت میان چین و آمریکا مشاهده می‌کنید.

ما برای بازدارندگی علمی، چاره‌ای جز رسیدن به سطحی از فناوری نداریم که نه‌تنها کاربر فناوری باشیم، بلکه خالق و مالک فناوری‌های مرز دانش نیز باشیم.

و اما سخن من خطاب به فناوران گمنام جمهوری اسلامی؛ همان‌طور که در حوزه امنیت، سربازان گمنامی داریم، در علم و فناوری نیز فناوران گمنامی هستند که بی‌ادعا و بی‌صدا، شبانه‌روز تلاش می‌کنند تا کشور را به مرز بازدارندگی علمی برسانند. این عزیزان نه به دنبال شهرت‌اند و نه ثروت، بلکه تنها به آینده ایران می‌اندیشند.

امروز، در این لحظه تاریخی، وظیفه اخلاقی و ملی خود می‌دانم که به آنان ادای احترام کنم.

باید خالق و مالک فناوری باشیم نه صرفا مصرف کننده آن

افشین در پایان گفت: پیامی روشن برای ملت عزیز ایران، به‌ویژه جوانان و نخبگان این سرزمین دارم: مسیر آینده ایران دیگر تکراری نیست. امروز، ما وارد جاده‌ای تازه شده‌ایم. این جاده پر از پیچیدگی است، اما روشن است. این مسیری است که باید با هم طی کنیم، چراکه بدون هم نه شکست می‌خوریم و نه پیروز می‌شویم.

امروز، روز پیروزی است. این یک دعوت آشکار است برای همه کسانی که آماده‌اند با ما در این مسیر گام بردارند.

آینده به کسانی تعلق دارد که فناوری را جدی بگیرند، آن را عمیقاً درک کنند و برای آن تلاش کنند. از تمامی افرادی که تا امروز در این مسیر همراه ما بوده‌اند، به‌ویژه فناوران گمنام جمهوری اسلامی و تیم‌هایی که در سکوت، شبانه‌روز تلاش کردند، عمیقاً سپاسگزارم.

در پایان، صمیمانه از دانشجویان، پژوهشگران و اساتید محترمی که در این پنج ماه سخت تلاش کردند، تشکر می‌کنم. من لحظه‌به‌لحظه شاهد تلاش این عزیزان بودم و انصافاً کار بزرگی در دولت چهاردهم انجام شد.

دکتر ربیعی فرمودند که تلاش ۱۰ قله پژوهشگران را بر روی سکوی هوش مصنوعی متمرکز کردیم. این سکو به ما کمک می‌کند که در زمینه هوش مصنوعی، با هزینه‌ای کمتر، دقتی بیشتر و با تکیه بر توان داخلی، پیش برویم. اگر قرار بود ما را در این حوزه تحریم کنند، همین بخش هدف قرار می‌گرفت، اما امروز، ایران این فناوری را در اختیار دارد.

از این پس، شرکت‌های دانش‌بنیان و دانشگاه‌ها نقش مهمی در توسعه این سکو خواهند داشت. ۳۸ شرکت دانش‌بنیان در این مسیر همراه ما هستند و در سال آینده، این تعداد افزایش خواهد یافت.

همان‌طور که آقای دکتر اشاره کردند، این سکو یک پروژه ملی است و مردم می‌توانند در نام‌گذاری آن نیز مشارکت داشته باشند. امیدواریم که در اسفند ۱۴۰۴، این سکو با نوآوری‌های جدید، به‌صورت عمومی در دسترس باشد و مدل‌هایی ارائه کند که با کمترین هزینه محاسباتی، بهترین عملکرد را داشته باشند.

و در پایان، باید بگویم که ما اسفند را پایان سال نمی‌دانیم، بلکه مقدمه‌ای برای آغاز سال جدید می‌دانیم. به همین دلیل، حتی در روزهای پایانی سال نیز دست از تلاش برنداشته‌ایم.

شخصاً سه حوزه کلیدی را برای پیگیری بر عهده گرفته‌ام: هوش مصنوعی، کوانتوم و فوتونیک؛ سه حوزه‌ای که برای اقتدار علمی کشور حیاتی هستند.

برای دولت چهاردهم و معاونت فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان آرزوی موفقیت دارم. از همراهی یکایک شما عزیزان سپاسگزارم.