تعرفه‌های گمرکی آمریکا؛ بازی دو سر باخت ترامپ با اقتصاد جهانی

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو؛ در تاریخ ۲ آوریل ۲۰۲۵، رئیس‌جمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، فرمان اجرایی جدیدی صادر کرد که به موجب آن تعرفه‌های "مقابله‌ای" به میزان حداقل ۱۰ درصد بر واردات از کشورهای مختلف، از جمله چین، اتحادیه اروپا و برخی کشورهای دیگر اعمال شد. این تعرفه‌ها به سرعت به بخش‌های مختلف اقتصادی در سطح جهانی تاثیر گذاشتند و به یک بحران تجاری جهانی تبدیل شدند که تمام کشورهای عمده تجاری در آن درگیر هستند. این گزارش به تحلیل پیامدهای این سیاست‌ها و واکنش‌های جهانی به تعرفه‌های تلافی‌جویانه ایالات متحده پرداخته و بررسی می‌کند که چگونه این تصمیم‌ها ممکن است منجر به تغییرات عمده در اقتصاد جهانی شوند.

تعرفه‌های گمرکی؛ ابزار سنتی سیاست‌های تجاری آمریکا

تعرفه‌های گمرکی به عنوان ابزاری سنتی در سیاست‌های تجاری ایالات متحده در تاریخچه اقتصادی این کشور شناخته می‌شوند. ترامپ در راستای شعار «آمریکا اول»، از تعرفه‌های گمرکی به‌عنوان ابزاری برای اعمال فشار بر کشورهای تجاری دیگر استفاده کرده است. این سیاست‌ها معمولاً با هدف بهبود تراز تجاری ایالات متحده و کاهش کسری تجاری با دیگر کشورها، به‌ویژه چین، اتخاذ می‌شوند.

یکی از مهم‌ترین تصمیمات ترامپ، افزایش تعرفه‌های آمریکا بر کالاهای چینی به ۱۰۴ درصد بود. این تصمیم که در راستای اقدامات قبلی ترامپ در برابر چین و با هدف کاهش کسری تجاری آمریکا اتخاذ شد، عملاً روابط تجاری چین و ایالات متحده را به شدت تحت تاثیر قرار داد. کارشناسان اقتصادی بر این باورند که این سیاست‌ها می‌توانند به یک بحران تجاری گسترده منجر شوند و اقتصاد جهانی را در معرض رکود قرار دهند.

تعرفه‌های گمرکی بر واردات از ۵۷ کشور

تعرفه‌های اضافی بر واردات آمریکا که ترامپ هفته گذشته اعلام کرده بود، از روز چهارشنبه به مرحله اجرایی رسیدند. این تعرفه‌ها شامل کالاهایی از ۵۷ کشور مختلف می‌شود و میزان آن‌ها بین ۱۱ تا ۵۰ درصد خواهد بود. این اقدامات به‌طور خاص کشورهای بزرگی مانند ژاپن (با تعرفه کلی ۲۴٪)، اتحادیه اروپا (۲۰٪) و شرکای تجاری اصلی ایالات متحده مانند ویتنام (۴۶٪)، هند (۲۷٪) و کره جنوبی (۲۵٪) را شامل می‌شود.

این افزایش تعرفه‌ها پس از آن صورت گرفت که ترامپ از اعمال تعرفه‌های مقابله‌ای بر کالاهای وارداتی از کشورهایی که کسری تجاری قابل توجهی با ایالات متحده دارند، خبر داد. پس از اعمال این تعرفه‌ها، بازارهای مالی در کشورهای مختلف دچار نوسانات شدیدی شدند و بسیاری از بورس‌ها به شدت کاهش یافتند. شاخص بازارهای مالی تایوان ۵.۸ درصد در معاملات بعد از ظهر کاهش یافت، همچنین شاخص نیکِی ژاپن ۵ درصد سقوط کرد.

جنگ تجاری آمریکا و چین: افزایش تعرفه‌ها به ۱۰۴٪

مهم‌ترین تحول در این زمینه، افزایش تعرفه‌های گمرکی آمریکا بر کالاهای چینی به ۱۰۴٪ است. این اقدام در پی سیاست‌های اقتصادی ترامپ صورت گرفته است که قصد دارد با استفاده از تعرفه‌ها، تولید داخلی ایالات متحده را تقویت کند و شرکای تجاری را به دادن امتیازات بیشتر وادار کند. سخنگوی کاخ سفید تأیید کرد که این تعرفه‌ها از صبح چهارشنبه به وقت محلی به اجرا درخواهند آمد.

پاسخ کشورهای دیگر و تدابیر مقابله‌ای

چندین کشور تدابیر مقابله‌ای را اعلام کرده‌اند، و این اقدامات ممکن است باعث تبدیل جنگ تجاری به بحران اقتصادی جهانی شود. پیش از این، ایالات متحده تعرفه‌های ۲۵٪ را بر واردات از مکزیک و کانادا وضع کرده بود و با استفاده از همان ابزارها علیه محصولات چینی نیز اقدام کرده است.

ایالات متحده به‌طور پیوسته تعرفه‌ها را برای مقابله با کشورهایی که به نظرش در تجارت بین‌المللی ظلم کرده‌اند، افزایش داده است. در همین راستا، تساو شیاو لین، سفیر چین در قطر، گفت: «تعرفه‌های تلافی‌جویانه‌ای که ایالات متحده اعمال می‌کند، در نهایت به خود و دیگران آسیب خواهد رساند.»

عواقب جهانی و تاثیرات اقتصادی تعرفه‌ها

تعرفه‌های تلافی‌جویانه آمریکا ممکن است به بحران جهانی اقتصادی تبدیل شوند. در این راستا، چندین کشور به سرعت در حال بررسی و اعمال تدابیر مقابله‌ای هستند. همچنین، کارشناسان اقتصادی پیش‌بینی کرده‌اند که تعرفه‌های تلافی‌جویانه منجر به کاهش تجارت جهانی به میزان ۱٪ در سال ۲۰۲۵ خواهند شد. این کاهش حجم تجارت ممکن است اقتصادهای در حال توسعه را تحت فشار قرار دهد و منجر به تضعیف زنجیره تأمین جهانی شود.

در حالی که ایالات متحده امیدوار است که با اعمال تعرفه‌های تلافی‌جویانه بر واردات، از کشورهایی مانند چین، اتحادیه اروپا و دیگر اقتصادهای بزرگ، بهره‌برداری کند، کارشناسان هشدار می‌دهند که این سیاست‌ها به خود ایالات متحده نیز آسیب خواهند رساند. تعرفه‌ها هزینه‌های تولید را افزایش داده و رقابت‌پذیری شرکت‌های آمریکایی را کاهش می‌دهند. بر اساس پیش‌بینی‌ها، تعرفه‌ها می‌توانند منجر به افزایش هزینه‌های خانوارهای آمریکایی و کاهش رشد اقتصادی این کشور شوند.

سیاست‌های تجاری یکجانبه و آسیب‌های آن به سیستم تجاری جهانی

ایالات متحده بر اساس ارزیابی خود، تعرفه‌های تلافی‌جویانه را انتخاب کرده است، که این نقض جدی قوانین سازمان تجارت جهانی (WTO) و منافع مشروع طرف‌های ذی‌ربط است و به شدت به سیستم تجاری چندجانبه مبتنی بر قواعد آسیب می‌زند. این سیاست‌ها با منافع مشترک کشورهای مختلف در تضاد است و می‌تواند موجب بی‌ثباتی در نظام اقتصادی جهانی شود.

به گزارش سازمان تجارت جهانی، پیش‌بینی می‌شود که اقدامات تعرفه‌ای ایالات متحده منجر به کاهش ۱٪ در حجم تجارت جهانی شود که این کاهش به‌طور قابل توجهی از پیش‌بینی‌های قبلی کمتر خواهد بود. این کاهش در حجم تجارت می‌تواند به تضعیف رشد جهانی کمک کرده و به رکود جهانی منجر شود.

 بحران اقتصادی در جهان

سیاست‌های تجاری ترامپ که با استفاده از تعرفه‌های تلافی‌جویانه پیگیری می‌شوند، ممکن است به‌طور قابل توجهی اقتصاد جهانی را در معرض رکود قرار دهند. این اقدامات نه تنها به خود ایالات متحده آسیب خواهند رساند، بلکه به تأسیس نظام تجاری جهانی و روابط بین‌المللی آسیب می‌زنند. در نهایت، به نظر می‌رسد که تعرفه‌های تلافی‌جویانه هیچ‌یک از طرفین را برنده نخواهند کرد و به بحران اقتصادی جهانی خواهد انجامید.