
سایه سنگین اسلام هراسی بر فرانسه؛ از سیاستهای تبعیضآمیز تا جنایتهای بیرحمانه علیه مسلمانان

به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری دانشجو؛ تاریخ نشان داده است که کشورهای غربی، و در راس آنها فرانسه، همواره سیاستهای اسلامستیزانهای را در پیش گرفتهاند که هدفشان تضعیف عقاید و گرایشهای دینی مسلمانان است. این سیاستها به طور عمدی و با برنامهریزی صورت میگیرند و به تدریج به بیاعتمادی، تبعیض و حتی خشونت علیه مسلمانان منجر میشوند. آنچه که مشهود است، این است که مسلمانان در برابر این فشارها تسلیم نشدهاند و همواره با مقاومت خود در برابر این تلاشها ایستادهاند.
قتل یک جوان مسلمان؛ جنایتی دیگر در قلب فرانسه
در روزهای اخیر، شاهد جنایت دیگری علیه مسلمانان در فرانسه بودهایم. این ماجرا به جمعه گذشته بازمیگردد، جایی که یک جوان مسلمان در مسجد خدیجه در روستای لاگراند کومب به دست فردی با ضربات متعدد چاقو به طرز بیرحمانهای به قتل رسید. پس از مدت کوتاهی، قاتل که اصالتاً اهل بوسنی و مسیحی بود، تسلیم شد و اکنون در بازداشت به سر میبرد. قربانی، ابو بکر، جوانی از مالی بود که چند سال پیش به فرانسه مهاجرت کرده و در این روستا شناخته شده و محترم بود. او هر هفته داوطلبانه برای تمیز کردن و آماده کردن مسجد پیش از نماز جمعه تلاش میکرد. این حادثه، تنها یکی از مواردی است که نشان میدهد اسلامهراسی در فرانسه به طور فزایندهای به خشونتهای فیزیکی و حتی قتل منجر شده است.
اسلامهراسی چیست؟
اسلامهراسی، که به آن اسلامستیزی نیز گفته میشود، به ترس، نفرت یا تبعیض علیه دین اسلام یا مسلمانان اطلاق میشود. این پدیده در فرانسه به طور ویژه به عنوان یک مشکل بزرگ اجتماعی مطرح است و نه تنها در سخنرانیها و رسانهها، بلکه در اعمال خشونتآمیز و حتی قتلهای متعدد علیه مسلمانان به چشم میخورد.
فرانسه به عنوان میزبان یکی از بزرگترین جوامع مسلمان در اروپا، همزمان با بالاترین آمار ضدیت با مسلمانان نیز مواجه است. بر اساس آمار وزارت کشور فرانسه، در سال ۲۰۲۴، ۱۷۳ حادثه ضد مسلمانان ثبت شده است که بیشتر آنها شامل حملات فیزیکی به افراد مسلمان میشود. این آمار اگرچه نسبت به ۲۴۲ مورد ثبت شده در سال ۲۰۲۳ کاهش یافته است، اما همچنان حاکی از بحرانی جدی در برخورد با مسلمانان است.
یکی از گامهای اساسی در این سیاستها، تصویب قانون «ضد جداییطلبی» در سال ۲۰۲۱ است که آزادی مذهبی و اجرای اعمال اسلامی را به صورت نظاممند محدود میکند. این قانون نه تنها به محدودیتهای گسترده علیه مسلمانان انجامیده، بلکه منجر به تعطیلی مساجد، مدارس اسلامی و مشاغلی شده است که توسط مسلمانان اداره میشود. هزاران مؤسسه مسلمانان تحت بازرسیهای دولت قرار گرفتند و ۹۰۰ مؤسسه به اجبار بسته شدند. به گفته کارشناسان، این قانون احساس ترس و وحشت را در میان مسلمانان فرانسه عمیقتر کرده است.
جوسازی رسانهای و تاثیر آن بر جامعه مسلمان
دولت فرانسه بهطور منظم از رسانهها برای دامن زدن به نفرت و اسلامهراسی استفاده میکند. رسانهها در این کشور اغلب بهجای آگاهیبخشی، به ترویج تصورات نادرست و منفی از اسلام میپردازند و به بهانههایی همچون سکولاریسم، تصویری خشونتآمیز و غلط از اسلام ارائه میدهند. این سیاستهای رسانهای در راستای تلاشهای دولت برای «روشنفکرسازی» اسلام و کنترل سیاسی آن است.
حدود ۱۰ درصد از جمعیت فرانسه مسلمان هستند که بزرگترین اقلیت مسلمان در اروپا را تشکیل میدهند. این گروه بهویژه با ۵۸ درصد از افراد مسلمان که به طور فعال به عبادات خود میپردازند، تأثیر زیادی در جامعه فرانسه دارند. این درصد در مقایسه با ۱۵ درصد کاتولیکها و ۳۱ درصد دیگر مسیحیان، نشاندهنده فعالیت مذهبی بالای مسلمانان است. با این حال، این گروه همچنان با تبعیضهای شدید روبهرو است و از سوی بخشهای مختلف جامعه مورد اذیت و آزار قرار میگیرد.
تبعیض علیه مسلمانان در سراسر اروپا
اسلامهراسی تنها مختص فرانسه نیست. این پدیده در بسیاری از کشورهای اروپایی به چشم میخورد و مسلمانان در سرتاسر اروپا با تبعیض و آزار مواجه هستند. نظرسنجیهای مختلف در اتحادیه اروپا نشان میدهد که مسلمانان در بسیاری از کشورهای اروپایی با رفتارهای نژادپرستانه و تبعیضآمیز روبهرو هستند. طبق نظرسنجیای که در آن ۹۶۰۰ نفر در ۱۳ کشور اتحادیه اروپا شرکت کردند، تقریباً نیمی از مسلمانان در زندگی روزمره خود با تبعیض روبهرو میشوند، که این نسبت در مقایسه با ۳۹ درصد در نظرسنجی مشابه در سال ۲۰۱۶ افزایش یافته است. این آمار نشاندهنده رشد اسلامهراسی در سطح قاره اروپا است و چالشی جدی برای همزیستی مسالمتآمیز در این کشورها به شمار میآید.
در فرانسه، اکنون مسلمانان قابل مشاهده در فضاهای عمومی، از جمله زنانی که حجاب میپوشند، مردانی که ریش دارند، و حتی افرادی که از سیاستهای عمومی انتقاد میکنند، به راحتی هدف حملات و آزارهای عمومی قرار میگیرند. این موضوع در سطح گستردهای در جامعه فرانسه گسترش یافته و به یکی از مسائل حساس و بحرانی در کشور تبدیل شده است.
روند نگرانکننده اسلام هراسی در فرانسه
قتل ابو بکر در مسجد خدیجه در روستای لاگراند کومب به وضوح نشاندهنده نتیجه مستقیم سیاستهای اسلامهراسی و تحریکات فزاینده علیه مسلمانان در فرانسه است. این جنایت مشابه بسیاری از حوادث دیگر است که در آن مساجد و مراکز اسلامی در فرانسه هدف حملات، آزار و تخریب قرار گرفتهاند. بسیاری از فرانسویها بر این باورند که این نوع جنایتها به دلیل دامن زدن به احساسات ضد اسلامی در رسانهها و سیاستهای دولتی رخ میدهد.
دولت فرانسه نمیتواند به عنوان یک نهاد بیطرف در مسائل دینی عمل کند. در دهههای اخیر، این دولت بهطور مستمر مسیحیت و یهودیت را از طریق مفهوم «لائیکسازی مثبت» ترویج کرده و به دنبال کنترل اسلام به بهانه «روشنفکرسازی» آن است. این اقدامات نشاندهنده رویکرد دوگانه دولت فرانسه در برخورد با مسائلی است که به دین و مذهب مربوط میشود.
اسلامهراسی در فرانسه تنها یک پدیده محلی نیست، بلکه در سطح جهانی در حال گسترش است. اگرچه این پدیده به طور ویژه در فرانسه شدت یافته، اما در سایر کشورهای غربی نیز شاهد رشد نگرشهای ضد اسلامی و تبعیضآمیز هستیم. طبق نظرسنجیای که در اتحادیه اروپا انجام شد، تقریباً نیمی از مسلمانان در زندگی روزمره خود با تبعیض روبهرو هستند، که این نسبت نسبت به سالهای قبل افزایش یافته است.