بازار بجنورد در محاصره فروشگاه‌های زنجیره‌ای

 به گزارش خبرگزاری دانشجو؛ در سال‌های اخیر، توسعه فروشگاه‌های زنجیره‌ای در شهر بجنورد با رشد چشمگیری همراه بوده است؛ اتفاقی که هرچند در ظاهر با هدف بهبود دسترسی شهروندان به کالا‌های مصرفی، تنوع محصول و کاهش قیمت‌ها شکل گرفته، اما در عمل پیامد‌هایی جدی برای اقتصاد محلی و کسب‌وکار‌های سنتی به دنبال داشته است. این فروشگاه‌ها با سرمایه‌گذاری گسترده، تبلیغات فراگیر و تخفیف‌های مستمر، توانسته‌اند سهم قابل توجهی از بازار مصرف را به خود اختصاص دهند؛ موضوعی که اعتراض بسیاری از کسبه و فعالان اقتصادی بومی را برانگیخته است.

یکی از اصلی‌ترین مشکلاتی که فروشگاه‌های زنجیره‌ای در بجنورد ایجاد کرده‌اند، تضعیف جایگاه کسب‌وکار‌های کوچک و سنتی در بازار است. بسیاری از مغازه‌داران، خواروبارفروشان محلی و صنوف کوچک، توان رقابت با تخفیف‌های عمده و امکانات فروشگاه‌های زنجیره‌ای را ندارند و همین امر باعث شده طی سال‌های گذشته، تعدادی از آنها فعالیت خود را کاهش داده یا به‌طور کامل تعطیل کنند. این موضوع نه‌تنها موجب از بین رفتن فرصت‌های شغلی در بازار سنتی شده، بلکه بر معیشت خانواده‌های بسیاری نیز تأثیر منفی گذاشته است.

از سوی دیگر، حضور پررنگ فروشگاه‌های زنجیره‌ای در سطح شهر، موجب خروج سرمایه از استان نیز شده است. بخش عمده‌ای از درآمد این فروشگاه‌ها به شرکت‌های مادر در دیگر استان‌ها و گاه حتی در پایتخت منتقل می‌شود؛ در حالی که اگر همین گردش مالی در فروشگاه‌های بومی جریان داشت، می‌توانست به رونق اقتصادی محلی کمک کند و اشتغال‌زایی پایدارتری به همراه داشته باشد. این وضعیت در بلندمدت، آسیب‌هایی جدی به اقتصاد خراسان شمالی وارد می‌کند و توسعه متوازن منطقه‌ای را با چالش مواجه می‌سازد.

علاوه بر این، فقدان نظارت کافی بر نحوه فعالیت فروشگاه‌های زنجیره‌ای و عدم اجرای دقیق سیاست‌های حمایتی از کسبه محلی، باعث شده فضای رقابت عادلانه میان این دو بخش اقتصادی شکل نگیرد. در حالی که انتظار می‌رود دستگاه‌های مسئول، با تدوین و اجرای برنامه‌هایی مشخص، ضمن حفظ مزایای فروشگاه‌های زنجیره‌ای برای مصرف‌کننده، از ضربه خوردن به بدنه اقتصاد محلی نیز جلوگیری کنند.

افزایش بی رویه فروشگاه‌های زنجیره‌ای در بجنورد

علی مرادی، یکی از کسبه‌های بجنوردی در این راستا به خبرنگار ما گفت: روز به روز بر تعداد فروشگاه‌های زنجیره‌ای افزوده می‌شود؛ این حجم از فروشگاه در بجنورد خارج از حد تصور است؛ در هر خیابان که بروی یقینا یک یا دو فروشگاه می‌بینید.

وی افزود: تخفیفات این فروشگاه‌ها که به خاطر اتصال مستقیم به کارخانجات است، باعث شده کسب و کار‌های دیگر با مشکل رو به رو شوند؛ آن‌ها دنبال این هستند تا کسبه خرد به طور کلی تعطیل شوند و انحصار را در اختیار بگیرند و آن موقع به راحتی در بازار جولان خواهند داد.

این کاسب بجنورد با تاکید بر اینکه طبق مشاهدات در سایر استان‌ها وضعیت به این شکل نیست، گفت: در شهر‌های استان‌های همجوار مقرراتی برای فعالیت این فروشگاه‌ها در نظر گرفته شده که باعث محدودیت آن‌ها شده است؛ چرا در بجنورد هیچ قانونی وجود ندارد؟

خان محمد میلانلو، رئیس کمیسیون هماهنگی بانک‌های خراسان شمالی در این راستا به خبرنگار دانشجو گفت: طبق برآورد‌های ما حدود ۲۰۰ فروشگاه زنجیره‌ای در استان داریم که دستگاه پز آن‌ها مستقیما به بانک‌های تهران متصل است لذا هر شهروندی که از این نقاط خرید میکند، پول فورا از بجنورد خارج می‌شود.

وی با تاکید بر اینکه این خرید‌ها اگر از فروشگاه‌های خرد انجام شود و یا حساب فروشگاه‌های زنجیره‌ای به داخل استان منتقل شود، باعث تقویت منابع بانکی خراسان شمالی خواهد شد، افزود: تنها در اسفند ماه از محل کالابرگ ۳۴۰ میلیارد تومان از استان خارج شد.

میلانلو از نهاد‌های نظارتی و حاکمیتی خواست تا به این موضوع وارد شوند و گفت: برآورد‌ها حاکی از آن است که ماهانه ۱۵ هزار میلیارد ریال توسط فروشگاه‌های زنجیره‌ای از استان خارج می‌شود.

وی تاکید کرد: این منابع به سختی و با زحمت فراوان وارد استان می‌شود، اما به راحتی به حساب‌های خارج خراسان شمالی منتقل می‌شود و منابع استان کاهش پیدا می‌کند و باعث سخت شدن پرداخت تسهیلات می‌شود.

دبیر کمیسیون هماهنگی بانک‌های خراسان شمالی ادامه داد: مخالف فعالیت این فروشگاه‌ها در استان نیستیم ولی باید حساب هایشان در استان باشد تا مسئولیت اجتماعی خود را ایفا کنند؛ برداشت پول از حساب در هر نقطه‌ای از کشور فراهم است و مدیران تهرانی این فروشگاه‌ها می‌توانند حساب را مدیریت کنند، اما اعتقاد داریم که این حساب در استان باشد.

محمد خوش آیینه، مدیرکل کار، تعاون و رفاه اجتماعی خراسان شمالی نیز در پاسخ به خبرنگار ما گفت: اداره کل کار به تنهایی در این خصوص وظیفه و اختیاراتی ندارد که بتواند جلوی رشد این فروشگاه‌ها را بگیرد.

وی افزود: یقینا اداره کار به دنبال رونق فعالیت‌های اقتصادی و ایجاد اشتغال بیشتر است و در این راستا هر گونه اقدامی که با هماهنگی بین دستگاهی نیاز باشد، رقم خواهیم زد.

مدیریت این حوزه نیازمند اتخاذ تصمیمات مدیران ارشد استان است؛ یقینا امکان برقراری نظم در فروشگاه‌های زنجیره‌ای خراسان شمالی وجود دارد، اما پیش از آن باید مدیران تصمیم جدی برای مقابله با این فروشگاه‌ها بگیرند؛ عدم ارائه مجوز‌های لازم از سوی دستگاه‌های ذیربط با ایجاد قوانین درون استانی می‌تواند مانع از رشد قارچ گونه این فروشگاه‌ها شود.