کد خبر:۱۲۶۶۸۹۷
گزارش|
رئیس جمهور در راه مسقط/ پزشکیان در عمان چه اهدافی را دنبال می‌کند؟
مسعود پزشکیان امروز در سفری رسمی به مسقط، با مقام‌های عمان درباره تقویت روابط دوجانبه و بررسی ابتکار این کشور برای عبور از بن‌بست مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا دیدار و گفت‌و‌گو می‌کند.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو؛ سفر رسمی دو روزه دکتر مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، به مسقط پایتخت سلطنت عمان در حالی انجام می‌شود که فضای منطقه و جهان، به‌ویژه روابط ایران و آمریکا، در وضعیت حساسی قرار دارد. اگرچه عنوان رسمی این سفر «گسترش روابط دوجانبه و اقتصادی» اعلام شده، اما به نظر می‌رسد هدف چیزی فراتر از روابط اقتصادی معمول است.
عمان؛ میانجی بی‌طرف و قابل اعتماد
عمان، در تاریخ دیپلماسی منطقه‌ای، همواره نقشی متفاوت با سایر کشورهای عربی خلیج فارس ایفا کرده است. برخلاف برخی کشورهای عربی که در مقاطع مختلف یا در صف تحریم‌کنندگان ایران قرار گرفتند یا در ائتلاف‌های ضدایرانی مشارکت کردند، عمان همواره تلاش کرده تا نقشی میانجی‌گرانه، بی‌طرف و مؤثر در منازعات بین‌المللی، به‌ویژه بین ایران و آمریکا ایفا کند.
این کشور پیش‌تر در سال‌های پایانی دولت دهم نیز نقش واسطه‌گرانه در مذاکرات محرمانه تهران و واشنگتن ایفا کرده بود. نقشی که بعدها به مذاکرات برجام ختم شد و مورد تأیید رهبر انقلاب نیز قرار گرفت.
در بحران‌های متعددی از جمله ماجرای گروگان‌های آمریکایی، آزادی ملوانان انگلیسی، و تبادل زندانیان نیز عمان با رویکردی سازنده به میدان آمد و توانست بحران‌ها را در آرامش حل‌وفصل کند.
محور سفر پزشکیان؛ بررسی ایده‌های جدید برای تقویت روتابط دوجانبه
مهم‌ترین بخش سفر پزشکیان به عمان، بررسی و ارزیابی طرح پیشنهادی وزیر خارجه عمان، «بدر بن حمد البوسعیدی»، است. این طرح که پس از پنجمین دور مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در رم مطرح شده، به دنبال آن است که دو طرف را به نقطه‌ای از توافق نزدیک کند.
مذاکرات پیشین، طبق اظهارات دو طرف، «سازنده اما بدون نتیجه نهایی» بودند. اکنون عمانی‌ها در تلاشند با طرح ایده‌هایی همچون توافق موقت یا تشکیل کنسرسیوم غنی‌سازی، به شکلی ابتکاری راه را برای ادامه گفت‌وگوها باز کنند.
با توجه به سخنان «استیو ویتکاف»، مذاکره‌کننده آمریکایی که غنی‌سازی حتی یک‌درصدی اورانیوم در ایران را خط قرمز بسیار روشن آمریکا دانست، عملاً موضع‌گیری سخت آمریکا راه ادامه مذاکرات را دشوار کرده است. در مقابل، ایران نیز غنی‌سازی را «حق غیرقابل‌مذاکره» خود دانسته و بر ادامه آن تأکید دارد.
گزینه‌های احتمالی روی میز چیست؟
با توجه به شدت اختلافات، چند سناریوی محتمل برای ایده‌های پیشنهادی عمانی‌ها قابل تصور است:
-
توافق موقت
تعلیق محدود و زمانی غنی‌سازی در قبال برداشتن برخی تحریم‌ها. این مدل فرصتی برای ادامه گفت‌وگوها فراهم می‌کند، ولی از نظر سیاسی در آمریکا (به دلیل مخالفت لابی‌های اسرائیلی) و در ایران (به دلیل بی‌اعتمادی به آمریکا به دلیل پیشینه برجام) با موانعی مواجه است. -
تشکیل کنسرسیوم غنی‌سازی بین‌المللی
انجام غنی‌سازی با حضور نهادهای بین‌المللی یا چند کشور به‌صورت مشترک. این ایده نیز پیش‌تر مطرح شده بود اما به دلیل اختلاف بر سر محل فعالیت و کنترل آن، احتمال وقوعش را از دست داده است. -
مذاکره مرحله‌ای با ضمانت اجرا
توافق بر سر مجموعه‌ای از مراحل برای رسیدن به توافق نهایی، با تضمین‌هایی از سوی میانجی (عمان) یا طرف سومی مثل سازمان ملل یا اتحادیه اروپا.
این سفر، علاوه بر پیگیری موضوع هسته‌ای، پیامی قوی برای توسعه روابط استراتژیک با عمان در حوزه‌های اقتصادی، فناوری و انرژی دارد. ایران عمان را نه صرفاً یک همسایه، بلکه «شریک راهبردی» خود می‌داند.
پزشکیان، به‌عنوان رئیس‌جمهور چهاردهم ایران، پنجمین رئیس‌جمهور پس از انقلاب است که به مسقط سفر می‌کند. این سفر علاوه بر عمق دادن به روابط سیاسی، در حوزه اقتصاد و همکاری‌های فنی نیز دستاوردهایی خواهد داشت.
پیشینه پروژه‌های اقتصادی بین دو کشور
در این سفر، هیئت ۸۵ نفره از فعالان اقتصادی از بخش‌های مختلف نظیر صنایع غذایی، دارویی، مهندسی، فناوری اطلاعات، پتروشیمی، گردشگری و هوش مصنوعی همراه رئیس‌جمهور هستند.
مهم‌ترین محورهای همکاری ایران و عمان تاکنون شامل موارد زیر است:
انتقال گاز طبیعی ایران به عمان
از طریق خط لوله‌ای ۲۰۰ کیلومتری با ظرفیت اولیه ۱۰ میلیون مترمکعب در روز.
نیروگاه‌های برق مشترک
با ظرفیت کلی ۵۰۰ مگاوات از جمله نیروگاه‌های خورشیدی و بادی.
توسعه بنادر و اسکله‌های تجاری
از جمله پروژه‌های بندر چابهار و ساخت اسکله‌هایی با ظرفیت ۵۰ هزار تنی در سواحل عمان.
پروژه‌های مشترک پتروشیمی
نظیر احداث واحدهای تولید متانول و پلی‌اتیلن و مجتمع پتروشیمی در چابهار.
صنایع دریایی و کشتی‌سازی
ساخت ۱۰ کشتی تجاری در سال با سرمایه‌گذاری ۵۰۰ میلیون دلاری در بندر صحار.
توسعه فناوری اطلاعات
ایجاد مراکز داده ابری با ظرفیت پردازشی ۱ پتابایت در سال.
گردشگری و اقامتگاه‌های مشترک
ساخت هتل‌های مشترک با هدف جذب ۱۰۰ هزار گردشگر ایرانی به عمان.
پیام استراتژیک سفر
در سطح کلان، این سفر پیام‌های روشنی دارد:
جمهوری اسلامی همچنان به مذاکره معتقد است اما در برابر زیاده‌خواهی‌ها کوتاه نخواهد آمد.
اعتماد استراتژیک ایران به عمان پایدار است و مسقط نقش تعیین‌کننده‌ای در مدیریت بحران‌های پیچیده منطقه‌ای دارد.
تقویت روابط اقتصادی و تجاری با عمان بخشی از سیاست کلان دولت سیزدهم برای تقویت دیپلماسی منطقه‌ای و کاهش وابستگی به غرب است.
جایگاه عمان به‌عنوان میانجی قابل اعتماد در روابط ایران و آمریکا نه‌تنها حفظ شده، بلکه تقویت شده و این کشور به نوعی ضلع سوم مذاکرات غیرمستقیم محسوب می‌شود.
لینک کپی شد
گزارش خطا
۰
اخبار مرتبط
ارسال نظر
*شرایط و مقررات*
خبرگزاری دانشجو نظراتی را که حاوی توهین است منتشر نمی کند.
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگیلیش) خودداری نمايید.
توصیه می شود به جای ارسال نظرات مشابه با نظرات منتشر شده، از مثبت یا منفی استفاده فرمایید.
با توجه به آن که امکان موافقت یا مخالفت با محتوای نظرات وجود دارد، معمولا نظراتی که محتوای مشابهی دارند، انتشار نمی یابد.
