صعودی فراتر از ارتفاع؛ روایت اراده‌ای که محدودیت را شکست

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، نشست رونمایی از کتاب «از کوه‌های ایران تا بلندای اورست؛ قله‌های بی‌پایان» دوشنبه (۲۰ مردادماه ۱۴۰۴) با حضور عزیز عبدی، کوهنورد؛ حبیبه کرکه آبادی، نویسنده کتاب؛ رضا زارع، رئیس فدراسیون کوهنوردی ایران؛ رسول اسماعیل‌زاده، شاعر و محمود دامغانی، مدیر انتشارات نیکتاب در سرای اهل قلم خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد.

ایجاد موزه‌ای برای کوهنوردان ایران

در ابتدای این آیین، محمود دامغانی با درود بر روان پاک شهدا گفت: نشست امروز صرفاً رونمایی یک کتاب نیست، بلکه پاسداشت و تجلیل از یکی از چهره‌های برجسته ایرانی است. به نظر من، همان‌طور که استاد محمود فرشچیان در عرصه هنر در سطح جهانی شناخته شده است، عزیز عبدی نیز در رشته کوهنوردی جایگاهی هم‌تراز دارد. درواقع، تلاش و دستاورد‌های آقای عبدی کمتر از تلاش‌های استاد فرشچیان نیست و این دو از افتخارات ایران به شمار می‌آیند.

او با اشاره به اینکه اگر لطف پروردگار نبود، چنین جلسه‌ای برپا نمی‌شد، مطرح کرد: ضروری است که این قشر کمتر شناخته‌شده جامعه را به بهانه‌ها و عناوین گوناگون به مردم معرفی کنیم. هویت ایران را کسانی همچون این کوهنورد و دیگر چهره‌های گمنام، اما ارزشمند تشکیل می‌دهند.

دامغانی ادامه داد: برای زنده‌نگه داشتن نام این بزرگان شایسته است معبری به نام این کوهنورد نامگذاری و یا موزه‌ای اختصاصی برای کوهنوردان ایرانی ایجاد شود. به‌عنوان نمونه، می‌توان لباسی را که این کوهنورد هنگام صعود به قله اورست بر تن داشت، در این موزه به نمایش گذاشت؛ البته از آثار و یادگار‌های دیگر کوهنوردان نیز می‌توان استفاده کرد تا این مجموعه کامل‌تر شود.

از ریزه‌خوانی تا فرهنگ مطالعه عمیق

رضا زارع نیز در بخش دیگری از این آیین با اشاره به اینکه زوج عزیز عبدی و حبیبه کرکه‌آبادی نمونه عینی این جمله‌اند که پشت هر مرد توانمند، بانویی فرهیخته قرار دارد، تأکید کرد: صعود به قله اورست با شرایط خاصی که این کوهنورد دارد، نشان از پشتوانه قوی و حمایت همسر او دارد.

او کم‌توجهی به مطالعه عمیق و رواج «ریزه‌خوانی» به دلیل گسترش فضای مجازی را یکی از مشکلات جامعه ایرانی دانست و اضافه کرد: در حوزه کوه و کوهنوردی، «اورست» واژه‌ای است که بیشترین کتاب درباره آن نوشته شده و بیش از ۱۵ هزار کتاب در سراسر جهان به این قله پرداخته‌اند.

زارع افزود: ما در کشور افراد ناشناخته بسیاری مانند آقای عبدی داریم که همچنان گمنام مانده‌اند، اما مجموعه توانمندی‌های او در کنار صعود‌های مهمش، سبب شده امروز چنین جلسه‌ای برگزار شود. امیدواریم در ادامه شاهد نگارش آثاری مشابه و برگزاری برنامه‌های بیشتر در این حوزه باشیم.

وی درباره ثبت رکورد ملی عزیز عبدی برای فتح اورست در ۶۳ سالگی در گینس، تأکید کرد: رکورد‌ها برای شکستن‌اند و اغلب برای شناساندن خود به دیگران سراغ ثبت آنها می‌رویم. اما نکته مهم‌تر این است که آقای عبدی به‌عنوان پیشکسوت، جایگاه تربیت فرزندان و شاگردان خود را داشته باشد. ورزش ما صرفاً قهرمانی نیست، اما رکورد‌ها ثبت می‌شوند و رکورد این کوهنورد نیز در کتاب‌ها ماندگار خواهد شد.

رضا زارع در پایان سخنانش درباره نقش فدراسیون کوهنوردی در ترویج کتاب گفت: باید جامعه را از ریزه‌خوانی به سمت مطالعه عمیق سوق داد و فرهنگ کتاب‌خوانی را گسترش داد. فدراسیون معمولاً پس از انتشار کتاب، آیین رونمایی برگزار می‌کند و در مسیر توسعه مطالعه تلاش می‌کند.

یادداشت‌برداری در ارتفاع ۸هزار متری

عزیز عبدی در این آیین به کتاب «از کوه‌های ایران تا بلندای اورست؛ قله‌های بی‌پایان» اشاره کرد و گفت: در این کتاب تنها ۴۰ صفحه به زندگی‌نامه‌ام اختصاص یافته و باقی صفحات به صعود‌های برون‌مرزی من از سال ۱۳۸۶ پرداخته شده است.

وی ادامه داد: معمولاً در وهله نخست، مشکلات اقتصادی مانع رسیدن کوهنوردان ایرانی به اهداف بزرگی، چون صعود به اورست می‌شود، چراکه حامی مالی ندارند. اما ما کوهنوردان و جوانان توانمندی داریم و همیشه به آنها می‌گویم وقتی منِ ۶۳ ساله با پایی که مفصل آن تعویض شده، توانستم بلندترین قله جهان را فتح کنم، شما جوانان هم می‌توانید.

این کوهنورد با اشاره به اینکه تنها ۱۱ ماه پس از عمل جراحی، اقدام به صعود کردم و موفق شدم، تأکید کرد: در این مسیر تنها اراده من نبود که چنین موفقیتی را رقم زد، بلکه خواست خدا و قدرت انسان در کنار هم باعث شد تا در این سن به چنین افتخاری برسم. برای رسیدن به این هدف، طی شش ماه، سه قله در سه قاره جهان را فتح کردم.

او درباره چگونگی یادداشت‌برداری برای نگارش کتاب گفت: دفترچه و خودکار کوچک و سبکی به همراه داشتم و از لحظه ورود به فرودگاه شروع به یادداشت‌برداری کردم. حمل وسایل در ارتفاع بالای ۷ هزار متر بسیار دشوار است، به‌ویژه با لباس‌ها و کفش‌های سنگین کوهنوردی برای همین باید از وسایل کوچک استفاده می‌کردم.

عزیز عبدی در پایان سخنان خود و پس از مرور خاطرات صعودش به قله‌های گوناگون گفت: برای برافراشتن پرچم ایران، از هیچ تلاشی فروگذار نکردم. وظیفه خود می‌دانستم نام ملت و ایران را ماندگار کنم. کوه پر از خطر است و هرکس در مسیر فتح قدم برمی‌دارد و پرچم ایران را به اهتزاز درمی‌آورد، تنها به عشق وطن این کار را انجام می‌دهد.

عبدی سنگ‌تراشی برای الگو شدن

حبیبه کرکه آبادی دیگر سخنران این آیین رونمایی مطرح کرد: برای نگارش چنین کتابی به نظرم توجه به یک نکته ضرورت داشت؛ به‌واقع کسی باید این کتاب را می‌نوشت که تا حدی دستی در کوه و کوهنوردی داشته باشد. من علاوه‌بر اینکه از ۱۶سالگی کوهنوردی می‌کردم ۳۰ سال کار آموزشی انجام دادم و رشته تخصصی من جامعه شناسی است؛ این کتاب نیز بر اساس اسلوب تهیه شده است. من ابتدا دفترچه‌هایی را به او دادم تا در حین فتح هر قله سرفصل‌ها و نکات کوچکی را یادداشت کند و پس از آن نیز مصاحبه‌های عمیقی انجام دادم تا در خصوص هر سرفصل بیشتر توضیح دهند.

او با اشاره به اینکه آرش کمانگیر قداستی برای من دارد، افزود: احساس کردم هر کدام از ما در محدوده کاری خود آرش کمانگیر زمانه هستیم. هر کدام از ما وقتی توان خود را در جهت هدفی قرار می‌دهیم آرش کمانگیر هستیم؛ به گمان من افراد بسیاری کار‌های بزرگی انجام دادند که ثبت و بازگو نشده است؛ جوانان امروز انگیزه و مرجعیت می‌خواهند چه بهتر که در این خصوص سراغ افرادی برویم که در حال حاضر حضور دارند. به نظر من عبدی سنگ‌تراشی بود که با دستانش، خود را ساخت به همین دلیل ظرفیت این را دارد که الگو و اسوه‌ای برای جوانان و مردم باشد.

اسلام؛ محور اصلی وحدت ملی

در بخش دیگری از آیین رسول اسماعیل‌زاده تاکید کرد: هرکدام از ما وقتی هرکاری در هر زمینه‌ای و هرچند کوچک انجام می‌دهیم برای کشورمان است درواقع همه ما زیر لوای یک پرچم افتخار می‌آفرینیم و این پرچم است که ما را در جهان مفتخر می‌کند.

وی با اشاره به اینکه در جهان از طریق کوهنوردان و شعرا بسیار به کوه بها داده شده است، اضافه کرد: عزیز عبدی، کوه را از منظر کوهنوردان به خوبی تصویر کرده است. در میان شاعران نیز شعرای بسیاری در رسای کوه شعری سرودند؛ با تمام زبان‌های دنیا درباره کوه اثری خلق شده و این موضوع در زبان ترکی گسترده‌تر و وسیع‌تر است. شاعر شهیر ایرانی شهریار که سرآمد این حوزه است دو شعر «سهندیه» و «حیدر بابا» را نوشته و پیام مشترک این آثار، خدمت به ایران اسلامی و پاسداشت خاک و اسلام به‌عنوان محور وحدت ملی است، همان‌گونه که در جنگ ۱۲روزه خود را ثابت کردیم.

پشتکاری برای تبدیل غیرممکن به ممکن‌ها

مریم گودرزی در پایان این آیین درباره پشتکار عزیز عبدی برای فتح قله اورست پس از تعویض مفصل زانو مطرح کرد: اولین سوالی که این کوهنورد بعد از مراجعه به من پرسید این بود که کی به کوه برمی‌گردم؟ از نظر پزشکی این کار غیر ممکن بود، اما او تنها کسی بود که تمرین‌های سخت‌تری می‌خواست و بیشتر آنها را در پارک انجام می‌داد. عبدی تنها بعد از ۴ ماه سراغ فتح قله‌های مختلف رفت و به نظرم وجود شخصی مثل او الگویی الهام‌بخش است تا محدودیت‌ها را کنار بگذاریم و به خواسته‌های خود برسیم. اینکه کتابی از زندگی این کوهنورد، به قلم شیوای همسرش نوشته شده، اتفاقی مبارک و ارزشمند است.