انتقاد شدید از موضع فریبکاران کوفی، افشاگری چهره بنی امیه، بیداری افکار عمومی و زنده نگه داشتن یاد و خاطره شهیدان کربلا از مهمترین اقدامات امام سجاد (ع) برای بقای قیام عاشورا است.
گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»؛ حادثه خونین کربلا و عصر روز عاشورا با شهادت امام حسین(ع) و اصحابش پایان پذیرفت و بخش دوم نهضت حسینی به رهبری امام علی بن الحسین(ع) آغاز شد. حال وظیفه امام سجاد(ع) بود که آرمان کربلائیان را در لباس جهاد اسارت و در قالب جدال و مواعظ احسن به گوش همگان برساند و مردمان مقهور سیاست جهالت پروری امویان را به اسلام راستین، اسلام محمد و علی(ع) و اسلام قرآن رهنمون گردد.
امام سجاد(ع) گرچه به واسطه بیماری از حضور در قیام عاشورا محروم ماند اما بی شک این محرومیت از حضور تدبیری الهی برای مرحله دوم قیام بوده، مرحله ای که هدف از آن بصیرت افزایی و تثبیت ارزش های نهضت حسینی بود.
رسالت امام سجاد (ع) کمتر از قیام و جنگ و شهادت در ظهر عاشورا نیست
امام سجاد(ع)رهبری مرحله دوم قیام عاشورا را عهده دار شود تا رسالتی عظیم به نام تبلیغ را بر دوش کشد، رسالتی که کم از قیام و جنگ و شهادت در ظهر عاشورا ندارد.
امام سجاد (ع) و زینب کبری(س) براستی رهبران تبلیغ و ترویج نهضت عاشورایی بودند و چه بسا اگر آنها نبودند عظمت عاشورا اینگونه نسل به نسل منتقل نشده و گرد و غبار تاریخ از شکوه و عظمت واقعی آن می کاست.
نجات نهضت حقطلبانه سالار شهیدان از هجوم تحریف
بزرگ مبلغ قیام عاشورا، با سخنرانى و خطبههاى آتشین خود توانست نهضت حقطلبانه سالار شهیدان را از هجوم تحریف نجات بخشد و سبب شود بعد ازگذشت 15 قرن همچنان این قیام، پرشکوه و جاودانه جلوه کند.
باز گو کردن اهداف قیام امام حسین(ع)
امام سجاد بارها و بارها در مسیر کاروان اسرا همراه با حضرت زینب(س) به بیان واقعیات کربلا و اهداف واقعی امام حسین(ع) در قیام عاشورا پرداخته و بسیاری را از جهل و نادانی خارج و به باور و ایمان واقعیت های نهفته در قیام عاشورا رساندند.
در تاریخ آمده که ابراهیم پسر طلحه که در آن هنگام در شام بود خود را به کاروان اسراى اهل بیت رساند و چون على بن الحسین (ع)را دید، از حضرت پرسید: حالا چه کسى پیروز است؟ گویا فرزند طلحه شکست پدرش در جنگ با علىابن ابىطالب(ع) را در برابر چشمانش مجسم کرد و از روى انتقامجویى چنین گفت، امام سجاد(ع) فرمود: اگر مىخواهى بدانى ظفرمند کیست هنگام نماز، اذان و اقامه بگو.
پاسخ کوتاه، اما کوبنده امام سجاد علیه السلام به پسر طلحه بن عبیدالله، پیامى ژرف به همراه داشت به او فهماند که جنگ ما در گذشته و حال براى عزت و قدرت دنیایى نبود که اکنون ما شکستخورده باشیم و تو و یزید فاتح باشید، قیام ما براى زنده ماندن پیام وحى و رسالت بود و تا زمانى که از ماذنهها، نداى اشهد ان لا اله الا الله و اشهد ان محمدا رسول الله به گوش رسد و مسلمانان براى نماز خویش در اذان و اقامه، این شعارها را تکرار کنند، ما پیروزیم.
این نمونه ای از پاسخ های کوبنده امام سجاد در بیان واقعیت حماسه عاشورا و تلاش در جاودانگی اسلام ناب پیامبر بوده که در تاریخ ثبت شده است، سخنان بزرگ مبلغان اسلام، حضرت سجاد علیه السلام و زینب کبرىعلیها السلام چنان در روحیه مردم شام تاثیر گذاشت که انقلاب به پا کرده و شامیان دریافتند کسانى که با اوضاع ناگواری در کربلا شهید شدند، خواستار جنگ و خونریزی برای مقام دنیوی نبوده و جمله کسانی بودند که در راه حق، پیامبر و ارزش های اسلامی به شهادت رسیدند.
و بعداز قیام عاشورا مبلغانی نیاز بود که هدف و فلسفه قیام حسین بن علی را به مردم اعلام کنند و بصیرت افزایی و آگاهی بخشی نمایند.
امام زین العابدین(ع) را امام و رهبر مرحله دوم قیام عاشورا معرفی کرد و قیام عاشورا دو مرحله داشت که مرحله اول آن به امامت حسین بن علی(ع) آغاز و با شهادت ایشان و یارانشان پایان گرفت، اما مرحله دوم قیام که همانا دوره پیام رسانی، بصیرت افزایی و تثبیت ارزش های نهضت و عرصه جهاد فرهنگی و تبیین آرمانهای آن قیام مقدس بود، به رهبری امام علی بن الحسین(ع) تداوم یافت.
افشاگری چهره بنی امیه و بیداری افکار عمومی مهمترین اقدام امام سجاد بعد از حادثه عاشورا
انتقاد شدید از موضع فریبکاران کوفی، مبارزه با حاکمان اموی، افشاگری چهره بنی امیه و بیداری افکار عمومی و زنده نگه داشتن یاد و خاطره شهیدان کربلا از مهمترین اقدامات امام سجاد برای بقای قیام عاشورا است.
برانگیختن نهضتهای خونخواهی حسینی
بی شک سخنان بیدارگرانه امام سجاد(ع) و حضرت زینب(س) در عصر اسارت، وجدانهای خفته امت اسلام را بیدار ساخت و انگیزه های انتقام خواهی و خونخواهی از شهیدان کربلا را در نهاد آنان بارور ساخت تا قیامهای خون خواهان کوفی در قالب جنبش توابین و سپس قیام مختار شکل گرفت.
ادامه مبارزه با گریه بر شهیدان و زنده نگه داشتن خاطره آنان
واقعه عاشورا در افکار عمومی برای حکومت اموی بسیار گران تمام شد و مشروعیت آن را زیر سوال برد اما برای اینکه این فاجعه عظیم، فراموش نشود امام با گریه بر شهیدان و زنده نگه داشتن خاطره آنان، مبارزه منفی را به صورت گریه ادامه داد.
شکی نیست که این اشکهای سوزان ریشه عاطفی داشت اما چگونگی برخورد آن حضرت با این موضوع اثر و نتیجه سیاسی داشت و یادآوری مکرر قضیه کربلا نمیگذاشت ظلم و جنایات حکومت بنیامیه از خاطرهها فراموش شود.
نقش و حضور امام سجاد به لحاظ تبلیغ و ترویج اهداف امام حسین(ع) و بیان حقیقت شهادت ایشان و یاران بزرگوارشان و زنده نگه داشتن حماسه عاشورا در دورانی که تحریف و عوام فریبی به اوج رسیده و تشخیص راه درست از کجی ها و انحرافات بر مردم دشوار شده بود، نقشی بی مثال در تاریخ اسلام است.
بنابراین سیدالشهداء (ع) حماسه بزرگی در روز عاشورا و در زمین کربلا خلق نمود و امام سجاد (ع) این حادثه تاریخی را از قید زمان و مکان رها نمود و شعار کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا را جاودانه ساخت.
اسوه علم و حلم، امام زین العابدین علیه السلام، پس از یک عمر مجاهدت در راه خدا و پس از ابلاغ پیام عاشورا به جوامع بشری، به دست هشام و یا ولیدبن عبدالملک مسموم و در (25 محرم سال 95 ه ق) به شهادت رسید و بدن مطهرش را در کنار تربت پاک امام حسن مجتبی علیه السلام در بقیع به خاک سپردند.