آمریکا می‌خواهد روایتی مدرن از «در غرب خبری نیست» بسازد

به گزارش خبرنگار فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»، عزیزالله حاجی مشهدی در نشست «عصر اقتباس» با موضوع نمایش و نقد فیلم «در غرب خبری نیست» که روز گذشته در سرای داستان بنیاد ادبیات داستانی ایرانیان برگزار شد، گفت:مقدمه فیلمنامه نویسی، گزارش نویسی است؛ چون گزارش نویسی به ما دقیق نگاه کردن و خوب گوش دادن را آموزش می دهد.

وی ادامه داد: بعد از گذشت 80 سال از فیلم «در غرب خبری نیست» هنوز این فیلم طراوت و تازگی خاصی دارد و ما می توانیم به آن تکیه کنیم.

این منتقد سینما افزود: رمان «در غرب خبری نیست» دقیق تر رمان برای ساخت فیلم است؛ قرار نیست اگر می خواهیم از روی رمانی فیلمی بسازیم جزبه جز آن رمان را به در فیلم پیاده کنیم و هیچ فیلمی از لحاظ تصویر و کلمات عینا همانند رمانی که از آن اقتباس کرده است، نیست.

حاجی مشهدی اظهار داشت: برخی صحنه ها و دیالوگ های فیلم «در غرب خبری نیست» عینا شبیه به رمان است.

وی با بیان اینکه در این رمان قهرمان به معنی خاص نداریم، اضافه کرد: افراد این رمان ناخواسته گرفتار مسائلی می شوند که داستان رمان را شکل می دهد.

این منتقد سینما با بیان اینکه 7 جوانی که در این رمان وجود دارد، بر اساس تشویق و هیجان به مناطق جنگی می روند، گفت: این مسئله را در دوران دفاع مقدس خودمان نیز شاهد بودیم و افرادی بودند که شناسنامه خود را دستکاری می کردند و به مناطق جنگی می رفتند.

حاجی مشهدی افزود: فیلم «در غرب خبری نیست» از نمونه های درخشان اقتباس ادبی برای سینما است؛ هر چه بیشتر به فیلم نگاه می کنیم بیشتر به معنی آن پی می بریم.

وی با بیان اینکه در این فیلم دشمن و خودی وجود ندارد، ادامه داد: این مسئله که فقط کشتی نشوی به فیلم فضای ضد جنگ می دهد و واقعیتی قابل تعمیم به کل جهان است ؛ اینکه عده ای در پشت جبهه و بدون اینکه یک روز در جبهه حضور داشته باشند صحبت از جنگ و جبهه می کنند واقعیتی است که هم در رمان و هم در فیلم به خوبی به آن پرداخته شده است.

این منتقد سینما با بیان اینکه در داستان پردازی لحظاتی وجود دارد که تبدیل آن به تصویر کار دشواری است، اظهار داشت: در این فیلم نیز این مسئله وجود دارد؛ چون کارگردان اگر می خواست بعضی از لحظات را به تصویر بکشد نیاز به انیمیشین داشت.

حاجی مشهدی با اشاره به اینکه روایت رمان «در غرب خبری نیست» روایت از نوع اول شخص است، افزود: در این نوع روایت ها به دلیل حضور فرد در صحنه ها، اعتبار داستان بالا می رود. تنها در 7 سطر پایانی رمان نوع روایت تغییر می کند.

 وی گفت: نه نویسنده و نه کارگردان نوع نگاه شان تغییری نداشته است؛ یعنی اگر نگاه رمان ضد جنگ است فیلم نیز نگاهی ضد جنگ دارد. این رمان به قدری نگاه ضد جنگ دارد که دولت آلمان آن زمان نویسنده را متهم می کند که اصلا در جبهه حضور نداشته است.

این منتقد سینما ادامه داد: یکی از ایراداتی که به این فیلم وارد است این است عده ای می گویند فیلم در بعضی قسمت ها دچار سانتی مانتالیزم شده است و احساسات بر عقل غلبه می کند.

حاجی مشهدی با بیان اینکه نوع نگرش فیلمساز و نویسنده همسانی دارد، اضافه کرد: بر خلاف برخی فیلم ها که تنها نیم نگاهی به رمان دارند این فیلم برداشت اقتباسی وفادارانه به رمان دارد.

وی گفت: در زمان جنگ جهانی دوم و سایر جنگ های دنیا شاهکارهای درخشانی با موضوع جنگ ساخته شد ولی تفاوتی که فیلم «در غرب خبری نیست» با دیگر فیلم ها دارد، این است که این فیلم نگاه سیاسی ندارد و بعد انسان دوستانه در این فیلم بیشتر از سایر فیلم هاست.

 این منتقد سینما با اشاره به بحث فیلم درمانی در سینما افزود: این فیلم را می تواند برای گروه مختلف انسان ها به نمایش گذاشت؛ این فیلم برای برنامه ریزان، سیاست مداران و انسان هایی که نقشه جنگ را می کشند می تواند عبرت آموز باشد.

حاجی مشهدی اظهار داشت: فیلم به لحاظ بعد بصری فیلم ارزشمندی است؛ چون در سال 1930 تجهیزات پیشرفته فیلمبرداری وجود نداشت ولی در این فیلم یک خطای فیلمبرداری نیز نمی بینید.

وی افزود: آمریکا قصد دارد یک روایت مدرن از رمان «در غرب خبری نیست» بسازد و این مسئله نشان می دهد که این رمان تا چه اندازه جذاب است.