امروز به «چمران»‌ها و «متوسلیان»‌های فرهنگی نیاز داریم/ مدیران فرهنگی آینده انتقادپذیر باشند

حسین قرایی؛ رییس سابق اداره ارشاد شهرستان ورامین در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»، با اشاره به پیام امام خمینی (ره) به هنرمندان گفت:امام خمینی (ره) در پیام خود به هنرمندان می فرمایند: «تنها هنری مورد قبول قرآن است که صیقل دهنده اسلام ناب، ائمه اطهار، اسلام فقرای دردمند، اسلام تازیانه خوردگان تاریخ و یادآور محرومیت ها باشد. هنری زیبا و پاک است که کوبنده سرمایه داری مدرن، اسلام رفاه و تجمل، اسلام سازش و فرومایگی، اسلام مرفهین بی درد و در یک کلمه اسلام آمریکایی باشد»؛ این سخنان و صحبت های مقام معظم رهبری در واقع شناسنامه فرهنگی ما محسوب می شود. اگر صحیفه نور امام را بخوانیم به مفاهیم فرهنگی زیادی می رسیم و بسامد فرهنگی کشور در آن کتاب وجود دارد.

وی ادامه داد: امام خمینی اولین مهندس فرهنگی انقلاب بودند و بعد از ایشان نیز مقام معظم رهبری بهترین مهندس فرهنگی هستند؛ مقام معظم رهبری در سخنان خود به کوچک ترین مسئله فرهنگی نیز توجه کرده اند. ایشان 10 سال پیش در ورامین گفتند شهدا شناسنامه یک ملت هستند؛ در حالی که ما این شناسنامه های کشور را فراموش کرده ایم؛ کتاب های زیادی درباره شهدا نوشته ایم ولی تا به حال در مورد شهدا بحث تفکری نکرده ایم وبه آنها به عنوان یک اندیشه فرهنگی نگاه نکردیم؛ به طور مثال به شهید چیتساز همدان که می گوید «تنها کسی می تواند از سیم خاردار دشمن بگذرد که از سیم خاردار نفس خود گذشته باشد» به عنوان یک اندیشه فرهنگی توجه نشده است.

این فعال فرهنگی افزود: ما به  مفاهیم بلندی که شهدا گفته اند از منظر یک اندیشه نگاه نکرده ایم؛ در حالی که مفاهیم بلند فرهنگ و انقلاب در سخنان شهدا وجود دارد.

عدم ثبات در مدیریت فرهنگی؛ مشکل دولت دهم

قرایی با بیان اینکه در حوزه فرهنگ بسیاری از نهادها دخالت دارند؛ ولی بیشترین بار بر دوش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است، اظهار داشت: در دولت فعلی چند معضل اصلی در وزارت ارشاد داشتیم؛ یکی از آنها عدم ثبات در مدیریت فرهنگی بود که نتیجه آن بیشتر متوجه  مردم، نخبگان و فرهیختگان بود. در اداره کل ارشاد استان تهران طی سال های 88 تا 90، 4 سرپرست و مدیر کل عوض شد؛ در حالی که طی این سال ها باید یک مدیرکل در وزارت ارشاد استان تهران به کارها رسیدگی می کرد.

مدیران فرهنگی ما تفکر فرهنگی ندارند

وی با بیان اینکه مدیرانی که در حوزه فرهنگ انتخاب می شوند تفکر مدیر فرهنگی ندارند، اضافه کرد: در مدیران فرهنگی باید سایه شهید آوینی وجود داشته باشد؛ مدیران فرهنگی حداقل باید یکبار صحبت های رهبری را در حوزه فرهنگ گوش دهند؛ در حالی که برخی از مدیران فرهنگی اینگونه نیستند. زمانی که تفکر فرهنگی وجود نداشته باشد کارها به سمت شعاری بودن حرکت می کند.

این فعال فرهنگی گفت: در دولت فعلی بن کارت به نخبگان تعلق نگرفت؛ در حالی که دادن بن کارت کتاب به نخبگان حداقل کاری است که در حوزه فرهنگ صورت می گیرد.

قرایی با بیان اینکه ما در هر استان چند نخبه فرهنگی داریم، گفت: در حالی که به نه تنها آنها بلکه آثارشان نیز به درستی معرفی نشده اند؛  به طور مثال در حوزه شعر عباس باقری در استان سیستان و بلوچستان یکی از نخبگان به شمار می رود ولی تا به حال بزرگداشتی نه تنها برای وی بلکه برای دیگر نخبگان فرهنگی کشور گرفته نشده است.

سلمان هراتی اندیشه ضدتحجر داشت

وی ادامه داد: تفکرات سلمان هراتی خیلی کمتر در بین جوانان تزریق شده است. وی اندیشه  ضد تحجر داشته؛ اندیشه ای که در فضای انقلاب اسلامی رشد کرده است. با این حال ما به صورت ذره بینی  به این اندیشه نگاه نکرده ایم.

این فعال فرهنگی با بیان اینکه در دولت فعلی به حوزه های مختلف فرهنگ به صورت شعاری نگاه شده  در حالی که باید نگاه عمیق تری به اینها صورت گیرد؛ اظهار داشت: در دولت آینده باید جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی تقویت شود. یکی از نمونه های جبهه فرهنگی جشنواره فیلم عمار است که هزینه زیادی برای آن صورت نگرفت ولی این جشنواره توانست در کشور جریان سازی کند.  در جشنواره عمار فرهنگیان با هم آشنا شدند در حالی که این اتفاق در کل کشور نمی افتد. دولت آینده باید به نخبگان فرهنگی توجه بیشتری داشته باشد.

قرایی با بیان اینکه افرادی که دغدغه فرهنگ انقلاب را دارند، همیشه مظلوم بوده اند، افزود: از رئیس جمهور آینده تقاضا داریم که به عدالت رسانه ای توجه بیشتری داشته باشد؛ از این طریق افراد دغدغه مند فرهنگی می توانند راحت تر فعالیت های خود را انجام دهند.

دولت سابق به کانون های فرهنگی مساجد نگاه شعاری داشت

وی با بیان اینکه باید به ظرفیت های فرهنگی جوانان عمیق نگاه شود، اظهار داشت: یکی از کارهای خوب دولت احمدی نژاد این بود که در این دولت کانون های فرهنگی مساجد افزایش یافت؛ ولی تنها افزایش تعداد این کانون ها کافی نیست بلکه باید در این کانون ها افرادی مانند شهید آوینی و ... تربیت شود. در واقع یک نگاه شعاری به این کانون ها شده است و امیدواریم در دولت جدید اهتمام ویژه ای بر این کانون ها شود.

این فعال فرهنگی یادآور شد: در دولت جدید باید به تمامی هنرها توجه شود؛ در حالی که الان شاهدیم که تنها به برخی هنرها مانند سینما توجه می شود. علاوه بر آن باید به ستارگان فرهنگی استان های مختلف نیز توجه شود. اگر به این مسئله با تدبیر نگاه شود قطعا می توان به تمامی استان ها رسیدگی کرد.

مدیران فرهنگی دولت آینده حوصله نقد داشته باشند

قرایی گفت: مدیران فرهنگی دولت آینده باید حوصله نقد داشته باشند. متاسفانه در دولت فعلی می دیدیم که برخی از مدیران تحمل نقد را نداشته اند.

وی ادامه داد: مقام معظم رهبری بیش از هزار کتاب در حوزه شعر و داستان خوانده اند ولی به آنها توجه نمی شود؛ دولت آینده باید به منویات حضرت آقا در حوزه کتاب و تمامی حوزه های فرهنگی توجه داشته باشد.

اگر از هنر سرود فاصله بگیریم، از هنر انقلاب فاصله گرفته ایم

این فعال فرهنگی با بیان اینکه متاسفانه برخی از هنرها طی 10 و 15 سال اخیر به طور کامل از بین رفته است؛ اظهار داشت: به طور مثال می بینیم که هنر سرود که یکی از تاثیرگذارترین هنرها در دوران انقلاب و دفاع مقدس بوده است طی چند سال گذشته به طول کامل رو به نابودی رفته است.

قرایی در همین زمینه اضافه کرد: خانه سرود انقلاب اسلامی 70 سرود طی یکسال تولید کرده است؛ در واقع این موسسه به اندازه یک وزارتخانه کار کرده است. اگر از سرود و هنرهای اینچنینی فاصله بگیریم در حقیقت از انقلاب اسلامی فاصله گرفته ایم و وقتی به فرهنگ انقلاب اسلامی نبالیم قطعا انقلاب را تضعیف کرده ایم.

امروز به چمران ها و متوسلیان های فرهنگی نیاز داریم

وی با بیان اینکه مقام معظم رهبری بارها گفته اند که جنگ، جنگ اراده ها و ناتوی فرهنگی است، افزود: مدیران فرهنگی باید این جنگ و ناتوی فرهنگی  را جدی بگیرند. الان به احمد متوسلیان، شهید چمران های فرهنگی  نیاز داریم و باید به این دغدغه حضرت اقا توجه جدی شود، هجوم شبکه های مختلف ماهواره ای باعث تضعیف ارکان خانواده و زبان فارسی شده است.

این فعال فرهنگی ادامه داد: اگر آقای روحانی به وعده های خود در حوزه فرهنگ عمل کند امید است که حوزه فرهنگ سامان بگیرد.

تاثیر کانون های فرهنگی مساجد بیشتر از سازمان های عریض و طویل فرهنگی است

قرایی اضافه کرد:  احساس می کنم اگر به صورت جدی به کانون های فرهنگی مساجد توجه شود این کانون ها تاثیر بیشتری نسبت به سازمان های عریض و طویل فرهنگی در کشور دارند. در واقع فرهنگ باید مردمی شود و کارهای فرهنگی بر دوش افرادی مانند کارگردان فیلم آخوند چینی و وحید آقا قرار گیرد. 

وی با بیان اینکه مدیران فرهنگی ما گوششان نمی شوند و بیشترآنها سیاست زده هستند، گفت: اگر یک مدیر فرهنگی یکصدم شهید آوینی بود قطعا فرهنگ کشورمان رشد می کرد. مدیران فرهنگی به هنرمندان بی توجه هستند؛ نگاه کنید که چقدر به شهید آوینی، رحیم مخدومی، رضا برجی، نادر طالب زاده و ... توجه شده و می شود. دلیل این مسئله این است که مدیران فرهنگی ما افراد فرهنگی ای نیستند. یک مدیر فرهنگی باید در وهله اول کتاب دغدغه های فرهنگی مقام معظم رهبری را بخواند و بعد مسئولیت فرهنگی را بپذیرد.

نیروهای فرهنگی مردمی در کشور نادیده گرفته می شوند

این فعال فرهنگی با بیان اینکه مهمترین مشکل کشور در حوزه فرهنگ نادیده گرفتن نیروهای فرهنگی مردمی است، ادامه داد: این نیروها نیازی به دیده شدن توسط نهادهای دولتی ندارند؛ با این حال اگر به این نیروها توجه شود وضعیت فرهنگ کشور تغییر خواهد کرد. یکی دیگر از مشکلات فرهنگی ما این است که تنها به برخی از هنرها توجه می شود؛ باید به همان اندازه که به یک هنر مانند سینما توجه می شود به هنر عکاسی، خطاطی، خوشنویسی، داستان نویسی و ... نیز توجه شود.