گروه علمی «خبرگزاری دانشجو»؛ برخی دانشمندان ثروت‌اندوز و غارتگران آمریکایی علم، دانش باستانی، روش‌ها، تدابیر و تکنیک‌هایی را که مردم بومی، در طول هزاران سال تولید کرده بودند، در قالب پژوهش‌های علمی تصاحب کردند. در طول هزاران سال، ساکنان بومی نقاط مختلف جهان اقدام به پرورش و گرده‌افشانی گیاهان مختلف، رام کردن حیوانات وحشی و نیز تهیه گیاهان دارویی گوناگون کرده‌اند. در طول قرن‌ها، تکنیک‌ها و روش‌هایی را شناسایی کرده بودند که امروزه آنها را در قالب دانشی جدید به نام «بیوتکنولوژی» به کار می‌گیرند.
به رغم اینکه از دانش و تجربه در ایالات متحده و اروپا به شدت محافظت می‌شود، چنین دانش‌های بومی تحت هیچ مراقبت و کنترلی نبوده و نیست. مصوبه سازمان تجارت جهانی در زمینه حمایت دانش علمی (TRIPS) نیز سیستم‌ها، روش‌ها و تولید گیاهان یا محصولاتی که زیر بنای دانش بومی و سنتی را تشکیل می‌دهند را در زیر چتر حمایتی خود قرار نمی‌دهند و هیچ گونه تمهیدی برای حمایت از این علوم ندارد. بنابراین شرکت‌های چند ملیتی آمریکایی، موسسات وابسته به کشاورزی و موسسات بیوتکنولوژی به راحتی می‌تواند چنین دانش‌هایی را تصاحب کنند.
فرآیند سرقت مذکور با گیاه »نیم» آغاز شد. گیاهی هندی که در زمان زخم‌های عمیق، دیابت، یبوست و آفت‌زدایی از درختان استفاده می‌شد. در سال 1985 یک تاجر آمریکایی حشره‌کشی جدید که از «نیم» تهیه می‌شد را به ثبت رساند و امتیاز آن به کمپانی شیمیایی چند ملیتی «گراس و شرکا» فروخته شد. بیش از 37 محصول جدید در فاصله 10 سال به ثبت رسید که ماده خام اولیه همه آنها گیاه «نیم» بود و به راحتی تبدیل به ثروت نامحدود یک کمپانی چند ملیتی آمریکایی شد.
همین فرآیند در مورد گیاه «کوانیوآ» که از دوران پیش از اینکاها در نواحی کوهستانی آمریکای لاتین کشت می‌شده، تکرار شد و دو محقق آمریکایی دانشگاه «کلرادوا» در 1994 امتیازی را به ثبت رساندند که به موجب آن، کنترل انحصاری بر گیاهان منطقه کوهستانی بولیوی را در اختیار می‌گرفتند، منطقه‌ای که سرشار از گونه‌های مختلف «کوانیوآ» بود.
در این فرآیند علاوه بر اینکه هزاران کشاورز خرده پای بومی از حق استفاده دارویی و تولید در ثروت محروم شدند، فرسایش ژنتیکی گیاه «کوانیوآ» را نیز که توسط بومیان محافظت می‌شد در پی داشت.
ارسال نظرات