بر اساس توافقاتی که بین ایران و انگلیس شد، تعیین کاردار غیرمقیم، گامی مهم در جهت بازگشایی سفارتخانههای دو کشور است.
گروه سیاسی «خبرگزاری دانشجو»؛ سعیده کدخدایی، کارشناس ارشد روابط بین الملل- سفارت کشور انگلستان در آذرماه 1390 توسط عدهای از جوانان معترض به سیاستهای این امپراطور، تسخیر و تعطیل شد. اتفاقی که به تبع آن، مجلس شورای اسلامی طرحی را برای کاهش سطح روابط تا کاردار غیرمقیم جهت روابط دو کشور به تصویب رساند. البته پیش از این اتفاق، مناسبات ایران- انگلیس سرد و تیره شده بود که با این رویداد و با اخراج دیپلماتهای طرفین، به آخر خط رسید. در این مدت مسئولین دستگاه دیپلماسی انگلیس، بارها موضعگیریهای تندی علیه ایران داشتند؛ تا جایی که به شهروندان خود توصیه نمودند که به ایران سفر نکنند.
اما بعد از انتخاب دکتر روحانی در انتخابات ریاست جمهوری و ارائه گفتمان اعتدال، انگلیسیها خواهان برقراری ارتباط مجدد با ایران شدند و چراغهای سبزی را برای ایران روشن نمودند. «ویلیام هیگ»، وزیر خارجه انگلیس که تا پیش از این، شهروندان را از سفر به ایران باز میداشت؛ گفت: «دیگر توصیه نمیکنم که به ایران سفر نکنید». دیوید کامرون نخستوزیر هم دست به قلم شد و در پیغامی مکتوب رسماً خواهان از سرگیری مناسبات بین ایران و انگلیس شد.
مذاکره در نیویورک
بعد از حضور موثر تیم دیپلماسی کشورمان در نیویورک و حمایت و پشتوانه رهبری از دولتمردان، پالسهای مثبتی از لندن صادر شد که منجر به دیدار و گفتگوی جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران با همتای انگلیسی خود گردید؛ که از سرگیری روابط، محور مباحث طرفین بود؛ موضوعی که به عنوان یک اصل حاکم، در روابط فیمابین در عرصه بینالمللی، بر اساس منافع ملی میان کشورها حاکم است.
بطور قطع پیشقدم شدن انگلیس برای اصلاح ارتباط خود با ایران، در راستای منافع و عایدات ملی این کشور است. در طول قرن گذشته، انگلیسیها همیشه خواهان برقراری ارتباط و حضور در ایران بودهاند و منافع آنها در گروی داشتن رابطه با ایران است، نه خصومت.
البته از نگاه دیگر، اشغال سفارت انگلیس، به مذاق بسیاری از مسئولین ایران هم خوش نیامد. اتفاقی که در عرصه بینالمللی و عرف دیپلماتیک تأیید نشد و منافع مستقیم طرفین را تحت الشعاع قرار داد. حتی رهبر معظم انقلاب، در جلسهای که با تشکلهای دانشجویی داشتند، این اقدام را تأیید نفرمودند.
بازسازی روابط بین دو کشور
در طول تاریخ همه جنگها و تخاصمات، روزی تبدیل به صلح شده و طرفین مجبور به نشستن دور یک میز شدهاند. بر همین اساس، موضوع بازسازی روابط بین ایران و انگلیس امری نبود که برای همیشه از دستور کار طرفین خارج شود؛ بلکه این ارتباط تأثیر مستقیم در منافع شهروندان دو طرف دارد.
لذا بر اساس توافقاتی که در نشستهای نیویورک و به تازگی در ژنو سوئیس بین ایران و انگلیس شد، تعیین کاردار غیرمقیم، گامی مهم در جهت بازگشایی سفارتخانههای دو کشور است؛ اتفاقی که منجر به ارتقاء روابط طرفین خواهد شد.
بطور قطع با تغییر لحن طرفین در مذاکرات، فضای جدیدی در مناسبات سیاسی دو کشور ایجاد شده است. البته جمهوری اسلامی ایران براساس استراتژی نظام، که همان حفظ اصول و ارزش های انقلاب اسلامی و استقلال کشور، احترام متقابل و حفظ منافع ملی به عنوان یک شاخص، برای برقراری روابط با هیچ کشوری غیر از رژیم جعلی مشکلی ندارد.
به طور قطع دیپلماسی جدید کشورمان، شرایط جدیدی را در عرصه بینالمللی مهیا ساخته که در پی آن، شاهد تغییر تحولات جدی در روابط بینالملل بودهایم. مأموریت اول دولت اعتدال، شناسایی نقاط قوت و برطرف نمودن نقاط ضعف دیپلماسی کشور است.
در مجموع ایرانیها، همیشه خاطره خوبی از انگلیسیها نداشتهاند و آن چه که مردم به آن اذعان دارند، اینکه سفارتخانه انگلیس در ایران از جهت سیاسی، اقتصادی و فرهنگی، لانه فسادی بیش نبوده است. لذا انگلیس اگر میخواهد روابط مستمر و مناسبی با ایران داشته باشد، باید در برقراری این رابطه کار نمایندگی و سیاسی خود را در چارچوب وظیفه یک سفیر و سفارتخانه انجام دهند.
چنانچه غیر این باشد، با توجه کارنامه و سوابقی تاریخی که انگلیسیها در ایران داشتهاند و چندین مرتبه رابطه ایران و انگلیس به نقطه قطع رابطه و مجدداً برقراری رابطه رسیده، این رابطه امکانپذیر نخواهد بود. لذا روابط پایدار بین دو طرف، مستلزم اجرای عرف دیپلماتیک، قوانین و آئیننامههای مرسوم روابط بین الملل است.