به گزارش خبرنگار «خبرگزاری دانشجو» از مشهد، حجت الاسلام سیدعلی موسوی دریاباری، شاگرد آیت الله سیدان ظهر امروز در جلسه مناظره ای با عنوان «نقدی بر فلسفه» در دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی با اشاره به اینکه مولوی در قرن هفتم معتقد است این بدن خاکی در قیامت برخواهد گشت، بیان داشت: عمده اختلافات بین علما و حکما این است که آیا بدن خاکی در قیامت برخواهد گشت یا خیر؟
وی ادامه داد: نمی توان گفت همه آرای غرب اشتباه است؛ بنابراین برخی اشتباه، برخی جای نقد دارد و برخی آراء نیز صحیح هستند.
استاد حوزه علمیه با اشاره به اینکه نقد ایرادی ندارد، بیان داشت: نقد و پالایش آرا و نظرات کمک کننده به علم خواهند بود و بزرگان و شعرا نیز بر این امر معتقدند.
عالم خیال در حکمت، عالمی بین عقل و ماده است
حجت الاسلام موسوی دریاباری گفت: ملاصدرا بر مبنای اصول یازده گانه فلسفی یک معاد را کشف کرده و معتقد است بدن اخروی را قوه خیال ایجاد می کند، عالم خیال در حکمت، عالمی بین عقل و ماده است و همچنین عنوان می کند قوه خیال بدون مشارکت مادی بدنی عین همین بدن را ایجاد می کند یعنی انسان در آخرت بدن را به همان شکل بدن در دنیا مشاهده می کند.
وی افزود: ملاصدرا معتقد است در آخرت روح می آید و بدن نمی آید و در این راستا مطهری معتقد است معاد ملاصدرا قواعدش خوب است؛ اما با مجموع آیات قرآن تطابق ندارد.
شاگرد آیت الله سیدان با بیان اینکه تعداد مخالفان معاد ملاصدرا در حکما بسیار بیشتر هستند تا در علما خاطرنشان کرد: ملاصدرا از قول اول خود برگشته و در یکی از کتب خود به بدنی در قیامت معتقد می شود که این بدن از بدن ماده تشکیل نمی شود.
حجت الاسلام موسوی دریاباری تصریح کرد: معتقدم ملاصدرا از قول اول خود برگشته و از معاد قرآنی دفاع می کند.
آیا بدن انسان در قیامت ذرات این عالم را دارد
وی با طرح این پرسش که آیا بدن قیامتی ما ذرات این عالم را دارد، بیان داشت: خداوند آدمیان و تمامی موجودات را از همان جایی که مرده اند برخواهد گرداند؛ بنابراین همه امور به سمت خداوند خواهند رفت.
ملاصدرا اشکال تناسخ را پاسخ نداد
این استاد حوزه علمیه ادامه داد: ملاصدرا معتقد است که در قیامت خداوند به کمک ملائکه یکجا اجزای بدن را جمع می کند؛ شخصیت بی نظیر آشتیانی مطرح می کند ملاصدرا به معادی معتقد است که دیگران و اقوام معتقدند و فراموش کرده که در قیامت جوهر، زمان و تدریج وجود ندارند و فراموش کرده اشکال تناسخ را پاسخ دهد.
حجت الاسلام دریاباری بیان داشت: ملاک انسان سیرت است؛ زیرا صورت گذشته از بین می رود و با توجه به اینکه هیبت بدن انسان با مردن به هم می خورد، چنانچه معتقد به این امر باشیم که بدن دیگری به وجود می آید و روح بر این بدن وارد میشود؛ بنابراین این روح در دو بدن وارد شده است، پس تناسخ ایجاد خواهد شد.
شاگرد آیت الله سیدان تاکید کرد: ملاصدرا دو قول دارد، قول اول خلاف قرآن است؛ اما در قول دوم برگشته و به معاد قرآنی معتقد شده است.
در ادامه حجت الاسلام وکیلی در خصوص معاد جسمانی با اشاره به اینکه اعوام مردم معتقدند معاد جسمانی جسم است و برخی نیز معتقدند جسم نیست، بیان داشت: ملاصدرا معتقد است همانگونه که مردم می پندارند این جسم در معاد وجود دارد؛ به این معنا که همانگونه که در این دنیا سیب وجود دارد، این سیب با همان شمایل در معاد نیز وجود خواهد داشت.
این استاد حوزه علمیه با طرح این پرسش که آیا بدن اخروی همان بدن برزخی است یا خیر، مطرح کرد: برخی معتقدند جسم به روح بر می گردد و ملاصدرا معتقد است که بدن در معاد همان بدن جسمانی است.
عین تمام ذرات عالم در آخرت وجود خواهند داشت
حجت الاسلام محمد حسن وکیلی با اشاره به اینکه از دیدگاه قرآن تمام ذرات عالم ماده در تمام مکان ها و زمان ها همیشه محفوظ هستند، گفت: قرآن عنوان می کند جزایی که داده می شود عین عمل شماست؛ بنابراین اعمال انسان یک چهره مادی و یک چهره معنوی دارد.
وی ادامه داد: بنابراین تمام ذرات عالم در آخرت وجود داشته و شهادت خواهند داد.
این استاد حوزه تاکید کرد: برخلاف توهمات متکلمین که معتقدند این بدن در آخرت موجود نیست؛ بدن ما همانگونه که در این دنیا بوده همانگونه در آخرت وجود خواهد داشت و شهادت خواهد داد.
حجت الاسلام وکیلی با تاکید بر اینکه عین تمام ذرات عالم در آخرت وجود خواهد داشت، بیان داشت: گرچه پزشکان معتقدند سلولهای موجودات هر چند سال تغییر می کند، این تغییرات در عالم ماده بوده و در عالم فرا زمانی همان سلول ها و ذرات همانگونه که بودند محشور خواهند شد.
وی افزود: اینکه در عالم مثال بدن با همان ذرات محشور خواهند شد یا خیر، قرآن سکوت کرده است برخی معتقدند همان بدن خاکی در قبر به همان شکل در آخرت حاضر خواهد شد و در قرآن نیز آمده است تمام ذرات بدن انسان در آخرت وجود خواهد داشت؛ اما اینکه چگونه خواهند بود، مطرح نشده است.
این استاد حوزه علمیه گفت: کسی را پیدا نکردیم که مدعی باشد بدنی را که در بهشت تردد می کند، همان بدن مادی است.
حجت الاسلام وکیلی تصریح کرد: اینکه قرآن مطرح می کند انسان محشور می شود و همه اعضاء، جوارح و ذرات شهادت می دهند، این امر را قبول داریم؛ اما نمی دانیم که این بدن، همان بدن مادی است یا خیر.