به گزارش خبرنگار دانشگاه «خبرگزاری دانشجو»، حسن سبحانی، نماینده سابق مجلس شورای اسلامی و عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران عصر امروز در همایش اقتصاد بدون ربا که در این دانشگاه برگزار شد با اشاره به اینکه انسان در انتخاب دین آزاد است، گفت: این بدان معناست که ما براساس تحقیق و جستجو راهی را برای رسیدن به یقین انتخاب می کنیم. چرا که در اسلام تأکید شده است تقلید جایز نیست. انتخاب کردن مستلزم آن است که فرد انتخاب کننده به التزامات آنچه انتخاب کرده است پایبند باشد.
وی در ادامه با تاکید بر ضرورت پایبندی به دستورات دین، افزود: بر این اساس آموزه هایی برای افرادی که دین را انتخاب کرده اند وجود دارد که باید به آن عمل کرده و این تنها راه تمیز انسان بی دین و دیندار می باشد. اگر تفاوتی در رفتار فرد دیندار و بی دین وجود نداشته باشد آن فرد هیچ تعهد و پایبندی به دین ندارد.
سبحانی با بیان اینکه قرض و وام را در دین، دارای احکام و شرایط خاص خود است، اظهار داشت: در دین توصیه هایی به قرض دهنده و قرض گیرنده شده است که برای تنظیم روابط بین این دو می باشد. نوعی از قرض که قرض الحسنه است طبق تفاسیر قرآن عمدتا به انفاق نسبت داده شده است اما در اصل موضوع اگر قرض داده شود و شرط شود که به خاطر این قرض مازادی وصول خواهد شد این مازاد رباست و ربا نیز در اسلام حرام می باشد.
وی افزود: تحقق قرض به شرط کاری ممنوع و حرام در اسلام شمرده می شود. این مقوله بهترین معیار برای ارزیابی بانکداری ماست که آیا در اقتصاد، فعالیت های مبتنی در غرب وجود دارد یا نه و یا اگر قرضی وجود دارد مبتنی بر شرط مازاد می باشد یا نه.
نماینده سابق مجلس در ادامه به بخش های دیگر بانک غیر از قرض الحسنه اشاره کرد و گفت: اگر در این بخش ها مازادی گرفته شود این در نظام بانکداری صحیح نیست و آنچه در اسلام گفته شده این است که به ازای قرض مازاد نگیرید.
وی افزود: برخی از افراد در بانکداری ما مفاهیمی را رایج کرده اند که مثلا فرد پولی را به جای قرض داده و بدون در نظر گرفتن تورم فقط و فقط پول اصلی خود را بگیرد که این به منزله آن است که توجهی به نرخ تورم نشود.
سبحانی با بیان نظریه ای اقتصادی بیان داشت: عده ای بر این باورند که اگر نرخ تورم پایین بیاید نرخ سود هم پایین می آید که به نظر من ورود به این بحث ها اشکال و انحراف دارد، چه برسد به آنکه بخواهیم در این مقوله رفع شبهه کنیم. تمامی شبهات ما باید در بخش قرض پول برطرف شود نه گردش پول در فعالیت های دیگر.
وی با بیان اینکه اگر قوانین غرب اصلاح شود بسیاری از مشکلات برطرف خواهد شد، گفت: مشکل جامعه ما این است که می خواهیم از غرب پول مازاد به دست بیاوریم که این با راه انتخابی ما یعنی دین اسلام در تضاد است.
سبحانی در پایان به مستند فاکتور صوری اشاره کرده و خاطرنشان کرد: همانگونه که در این مستند گفته شد، باید به این توجه شود که آیا امکان دارد فعالیتی در ابتدا اسلامی به نظر بیاید ولی در ادامه و بطن کار این کار غیر اسلامی انجام شود؟ این به مثابه آن است که مثلا در عقد ازدواج آنقدر شرط ضمن عقد گذاشته شود که ماهیت عقد اصلی از دست برود که متأسفانه امروزه در فعالیت های اقتصادی و بانکداری ما به چشم می خورد.