محمد بحر العلوم متولد 1927 نجف اشرف و از خانواده مذهبی، اجتماعی و سیاسی است که از زمان تشکیل عراق جدید در سال 1921 نقش زیادی در این باره داشتهاند.
وی از سیاستمداران برجسته عراقی محسوب میشود و بیش از پنجاه تالیف در زمینه تاریخ، فقه و سیاست دارد. وی فارغ التحصیل دانشگاه نجف در علوم دینی و دارای دکتری علوم اسلامی از دانشگاه قاره در سال 1979 است.یکی از شخصیت های اسلامی موثر و مستقل در عراق است که روابط سیاسی گسترده ای با احزاب سیاسی دارد و از احترام همگان به سبب مواضع اش برخوردار است.
وی پدر ابراهیم محمد بحر العلوم وزیر نفت عراق (سپتامبر2003 و ژوئن2004 ونیز سال 2005 ) و نیز پدر محمد حسین محمد بحرالعلوم سفیر عراق در کویت ( از سال2010 ) است.
محمد بحر العلوم از معارضان رژیم صدام بود که به طور غیابی در سال 1969 به سبب فعالیت هایش برای وی حکم اعدام صادر شد. وی تلاش زیادی برای برپایی دولت دموکراتیک انجام داد و بر همزیستی و صلح میان عراقی ها تاکید داشت و تلاش های وی در کشورهای حوزه خلیج فارس و حتی اروپا و به ویژه انگلیس ادامه داشت.
وی پس از سرنگونی رژیم صدام در سال 2003 به عنوان شورای حکومت انتقالی موقت انتخاب شد و اولین رئیس موقت عراق پس از پایان اشغال لقب گرفت. وی از 31 جولای تا یکم اگوست در سال 2003 رئیس شورای انتقالی موقت بود و از یکم مارس2004 تا آوریل همان سال دوباره رئیس شورای انتقالی عراق شد.در عراق موسسه مطالعات عالی در نجف را بنا نهاد که اولین موسسه علوم سیاسی در نجف محسوب می شود.