۳۰ دانشگاه کشور در جایگاه موثرترین دانشگاه‌های جهان قرار گرفتند

به گزارش گروه دانشگاه «خبرگزاری دانشجو»، محمدجواد دهقانی سرپرست پایگاه استنادی علوم اظهار داشت: با یک نگاه راهبردی، مرجعیت علم و فناوری بهترین هدف برای تبدیل علم به ثروت و قدرت است. کسب مرجعیت علم و فناوری در جهان اولین بند از سیاست‌های کلان علم و فناوری ابلاغی توسط مقام معظم رهبری است. هر چند نهضت جنبش علمی در طی چند سال گذشته در کشور شکل گرفته است، اما مسیر دشواری تا دستیابی به مرجعیت علم و فناوری جهان وجود دارد.

وی اظهار داشت: دستیابی به مرجعیت علم و فناوری جهان بدون ژرف نگری و برنامه ریزی ناممکن خواهد بود. دانشگاه‌ها و موسسات تحقیقاتی کشور بایستی در حوزه دیپلماسی علم و فناوری و اثرگذاری اقتصادی گام‌های اساسی بردارند.

 سرپرست پایگاه استنادی علوم افزود: دانشگاه‌های کشور در چندین سال گذشته نشان دادند که از توان علمی بسیار بالایی برخوردار هستند، اما نقش تمامی این دانشگاه‌ها در پیشبرد علم کشور یکسان نیست و البته آن‌ها از ظرفیت‌ها و بودجه‌های یکسانی نیز برخوردار نیستند.

رئیس مرکز منطقه‌ای اطلاع رسانی علوم و فناوری (RICeST) ادامه داد: میزان استناد‌ها به انتشارات علمی یک کشور از جمله شاخص‌های مهمی است که بیانگر میزان تکیه نظام جهانی علم بر علم آن کشور است. دنیای علم امروز استناد‌ها را به عنوان یکی از شاخص‌های اصلی مرجعیت پذیرفته است. نخبگان علمی دنیا پراستناد‌ترین آن‌ها هستند و همین نخبگان نقش بسزائی در مرجعیت علمی و فناوری دانشگاه‌ها دارند.

دهقانی تصریح کرد: در بیست و پنج سال گذشته بیش از ۳۶۰ میلیون استناد در دنیای علم صورت گرفته است که ۸۰% این استناد‌ها تنها به ۷% از کشورهای دنیا صورت گرفته است. بنابراین، کسب مرجعیت علمی دشوار بوده و نیازمند برنامه ریزی و یک جهاد علمی است. صد دانشگاه بر‌تر دنیا در پنج سال گذشته ۳۴% از کل استنادهای دنیا را دریافت کرده‌اند. آن‌ها همچنین ۲۱% از علم دنیا را تولید می‌کنند، اما به هر ترتیب آن‌ها بیش از تولید علمشان استناد دریافت می‌کنند.

وی تصریح کرد: پایگاه طلایه داران علم تامسون رویترز (ISI) فهرستی از موثر‌ترین دانشگاه‌های دنیا را معرفی می‌کند. دانشگاه‌ها براساس تعداد استنادهایی که در طی ده سال گذشته دریافت کرد‌ه‌اند انتخاب شده‌اند. این فهرست هر دو ماه یک بار روزآمد شده به نحوی که دانشگاه‌ها مرتبا مورد ارزیابی قرار گرفته و در صورت عدم کسب حد نصاب امتیاز، حذف می‌شوند. برای انتخاب موثر‌ترین دانشگاه‌ها، کلیه دانشگاه‌ها و موسسات تحقیقاتی دنیا بر حسب میزان اثرگذاری آن‌ها مشخص و مرتب‌سازی می‌شوند. در گام بعدی یک درصد بر‌تر آن‌ها که دارای بیشترین میزان اثرگذاری بوده‌اند انتخاب و معرفی می‌شوند.

سرپرست ISC خاطرنشان کرد: مایه مباهات است که ۳۰ دانشگاه از کشور جمهوری اسلامی ایران در میان یک درصد دانشگاه‌های بر‌تر که دارای بیشترین میزان اثر گذاری بوده‌اند مشاهده می‌شود.

وی اظهار داشت: در بین دانشگاه‌های جامع، نام ۱۲ دانشگاه از جمله دانشگاه‌های تهران، تربیت مدرس، شیراز، تبریز، فردوسی مشهد، رازی، بوعلی سینا، کاشان، یاسوج، شهید باهنر کرمان، ارومیه و سمنان به ترتیب اثرگذاری در این فهرست حاضر شده‌اند. همچنین دانشگاه آزاد اسلامی نیز در لیست یک درصد دانشگاه‌های بر‌تر دنیا قرار گرفته و در این فهرست حضور دارد.

 دهقانی افزود: از این میان کلیه دانشگاه‌های علوم پزشکی، یک سوم دانشگاه‌های بر‌تر کشور در این حوزه را تشکیل می‌دهند. در این گروه به ترتیب دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران، علوم پزشکی شهید بهشتی، علوم پزشکی شیراز، علوم پزشکی اصفهان، علوم پزشکی تبریز، موسسه پاستور ایران، علوم پزشکی مشهد، علوم پزشکی ایران، علوم پزشکی کرمان و بقیة الله (عج) در رده دانشگاه‌های یک درصد بر‌تر دنیا حضور دارند.

رئیس مرکز منطقه‌ای اطلاع رسانی علوم و فناوری (RICeST) افزود: همچنین ۷ دانشگاه صنعتی کشور در زمره یک درصد دانشگاه‌های بر‌تر دنیا قرار گرفته که دانشگاه‌های صنعتی شریف، صنعتی اصفهان، صنعتی امیرکبیر، علم صنعت ایران، خواجه نصیر طوسی، صنعتی بابل و صنعتی شیراز به ترتیب میزان اثرگذاری فهرست دانشگاه‌های یک درصد بر‌تر جهان آورده شده‌اند.

وی در پایان تصریح کرد: پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) حضور این دانشگاه‌ها در میان دانشگاه‌های بر‌تر که دارای بیشترین میزان اثر گذاری بوده‌اند را به تمامی دانشگاهیان تبریک و اظهار امیدواری می‌کند که با پیگیری برنامه راهبردی خود در راستای مرجعیت علم و فناوری در جهان و در تحقق سیاست‌های کلان علم و فناوری ابلاغی توسط مقام معظم رهبری گام بردارند.