گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»؛ نیمه شعبان تداعی کننده این روایت رسول مهربانی ها است که در طول زندگی شما نسیم هایی از سوی پروردگارتان می وزد، آگاه باشید که خود را در معرض آنها قرار دهید، باشد که چنین نسیمی سبب شود برای همیشه بدبختی از شما دور ماند.
نیمه شعبان نیز در زمره همین فرصت های معنوی زندگی انسان است، نسیم های رحمت و غفران الهی؛ که دل و جان آدمی را می نوازند.
نیمه شعبان شاید اگر گفته شود بزرگترین عید مسلمانان و شیعیان است، غلو نباشد چرا که جشن میلاد امامی را گرامی می داریم که دوران حیاتش را درک می کنیم.
در صفحه توضیح المقاصد شیخ بهائى، روایتی است که شیخ حر عاملی به نقل از امام صادق (ع) گفته است: «شبى كه حضرت قائم(عج) در آن متولد شد، هیچ نوزادى در آن شب متولد نمىشود مگر این كه مؤمن خواهد شد، و اگر در سرزمین كفر متولد گردد، خداوند او را به بركت امام مهدى(عج) به سوى ایمان منتقل مى سازد.»
این روزها علاوه برآنکه روز وزیدن نسیم رحمت الهی بر وجود مسلمانان است با انجام اعمالی حلاوت و شیرینی اش را بر بندگانش مضاعف کرده است.
در حديثي كه در وسايل الشيعه، بحار الانوار و مصباح المتهجد اشاره شده در خصوص فضيلت ماه شعبان آمده است:«خداوند به ذات مقدس خود سوگند خورده است كه هركس را در اين ماه به او پناه برده و از او درخواست كند، از رحمت خود محروم ننمايد.»
یکی از مهمترین اعمالی که در این شب سفارش شده جدای از زیارت حضرت امام حسین(ع) و زیارت امام زمان(عج) مستحب که به فرموده امام صادق(ع) شب نیمه شعبان بهترین شب بعد از شب قدر است و خواندن دو ركعت نماز در شب نیمه شعبان بعد از نماز عشاء مستحب است، در ركعت اول بعد از حمد، سوره كافرون و در ركعت دوم بعد از حمد سوره توحید خوانده شود، شب زنده داری در این شب است.
احیای شب نیمه شعبان
غسل و شب زندهدارى و عبادت در این شب، فضیلت بسیار دارد، این شب در نزد خدا چنین مقامى دارد كه ولادت با سعادت امام زمان(عج) در سحرگاه این شب واقع شده و بر عظمت و رونق آن افزوده است. همچنین گفته شده نیمه شعبان همان شب قدر و تقسیم ارزاق و عمرها است، و در بعضى از این روایات آمده که شب نیمه شعبان، شب امامان(ع) و شب قدر، شب رسول خدا(ص) است.
توصيه به احياي شب نيمه شعبان
در وسائل الشيعة شیخ حر عاملی آمده است: «جبرئيل عليه السّلام از جانب خداوند متعال پيام آورد: يا رسول الله! شب نيمه شعبان را زنده بدار؛ امّتت را هم به اين كار توصيه كن. در اين شب مي توان با اعمال عبادي به خدا نزديك شد چرا كه اين شب شبي است بس شريف و ارزشمند«.
بعد اضافه كرد: امشب شبي است كه هر دعايي در آن مستجاب است و به درخواست هر نيازمندي پاسخ داده مي شود هركه طلب بخشش كند او را مي بخشند و هركه توبه كند پذيرفته مي شود. يا رسول الله محروم واقعي كسي است كه از خيرات اين شب محروم بماند.»
همچنین در صفحه 77 ثواب الاعمال روایتی از رسول گرامی اسلام (ص) آمده که " هركس كه شب عيد و شب نيمه شعبان را زنده بدارد لَمْيَمُتْ قَلْبُهُ يَوْمَ تَمُوتُ الْقُلُوبُ قلب او در روزي كه قلبها مي ميرد نخواهد مرد و هيچگاه دلمرده نخواهد شد. "
عرضه اعمال سالانه در شب نيمه شعبان
روایاتی از رسول گرامی اسلام و امام صادق (ع) در بحارالانوار و اقبال الاعمال ذکر شده که در آن بر عرضه اعمال سالانه انسان در شب نیمه شعبان به امام عصر (عج) تاکید شده است. امام صادق (ع) به نقل از امام باقر (ع) مي فرمود: "من دوست دارم هر عمل صالحي را كه انجام مي دهم آنقدر در آن مداومت داشته باشم تا روحم به آن عادت كند از اين رو اگر به دلايلي عمل مستحبي را انجام ندادم در اولين فرصت آن را بهجا مي آورم تا نفسم به آن عادت كند. برترين عمل نزد خداوند متعال عملي است كه بر آن مداومت شود".
سپس فرمود: "تمام اعمال (يك هفته) در هر پنجشنبه و (تمام اعمال يك ماه) در اول ماه (بعد) و اعمال يك سال در نيمه شعبان (به خدمت ولي عصر آن زمان) عرضه مي شود. پس اگر مي خواهي عملي را به نفست عادت دهي آن را يك سال ادامه بده.
تاکید علما و بزرگان بر احیای شب نیمه شعبان
صفحه 323، جلد سوم اقبال الاعمال آمده است: امیرالمومنین علی بن ابی طالب(ع) نیز در روایتی از پیامبر اعظم(ص) در رابطه با فضیلت احیای شب نیمه شعبان نقل کرده است که «شب نیمه شعبان را احیاء بدارید و روز نیمه شعبان روزه بگیرید که خداوند در این شبانه روز می فرماید آیا توبه کننده ای هست تا توبه او را بپذیرم آیا فردی طلب روزی دارد تا او را بی نیازکنم».
بزرگان دین و علما به عنوان وارثان و ادامه دهندگان رسالت انبیاء الهی و مروجان حقیقی آموزه های غنی اهل بیت(ع) همواره اهتمام ویژه ای به احیای شب نیمه شعبان داشته اند. آیت الله لطف الله صافی گلپایگان یدر این باره می گوید: «منتظران حضرت بقیه الله العظم ارواح العالمین له الفداء در شب مبارک نیمه شعبان با جشن و چراغانی و تشکیل مجالس سخنرانی، مدح و منقبت آن امام عزیز را برای خود افتخار بزرگی دانسته و در احیای این شب بسیار با عظمت که در سحر آن، وجود مقدس دوازدهمین اختر تابناک ولایت و امامت، دنیا را با ولادت خود مزین و منور نمودند، کوشا بوده و برای تعجیل ظهور موفور السرور آن حضرت دعا می کنند که فرج مبارک ایشان، فرج همه شیعیان و مظلومان عالم است.»
آیت الله وحید خراسانی نیز دیگر مرجع تقلید شیعیان درخصوص اهمیت احیای شب نیمه شعبان آورده است:« خدا را شکر کنید بر این نعمت عظمی و موهبت کبری که در زمان غیبت آن حضرت از قائلین به امامت او و از منتظرین ظهور او هستید که سید الساجدین و زین العابدین علیه السلام به ابی خالد کابلی فرمود : یا ابا خالد! اهل زمانِ غیبت او که قائلند به امامت او و منتظر ظهور اویند، افضل اهل هر زمانی هستند ، چون خدا به آنها عقل و فهم و معرفتی داده که غیبت نزد آنها بمنزله ی مشاهده است ، و آنها را در آن زمان به منزله ی کسی قرار داده که با شمشیر بین دو دست رسول خدا (ص) جهاد کنند و آنها هستند که به حق مخلص اند، و به صدق شیعه ی ما هستند، و در سرّ و علن داعیان به دین خدایند. اکنون که شما موفق به درک شب نیمه شعبان شدید که سحرگاه آن، شمشیر قدرت خداوند متعال و نور علم و حکمت او متولد می شود و وجودش تفسیر “وتمت کلمه ربک صدقا وعدلا” است و ولادتش مصداق “وقل جاء الحق وزهق الباطل ” است. همگی دست به دعا بردارید و از خدا بخواهید که ظهور موعود جمیع انبیاء را که المنتهی إلیه مواریث الأنبیاء ولدیه موجود آثار الأصفیاء است، میسر کند ، و قلب خاتم انبیاء را به ظهور او مسرور کند.»
آیت الله علوی گرگانی نیز دراین باره تصریح می کند:« انسانهایی که قدر زمان و فرصت های زندگی را میدانند هیچگاه فرصتی را به واسطه کاهلی و یا بی توجهی از دست نمی دهند و برای کسب خیرات و معنویت دراین شبها تلاش می کنند. شبهای خاصی همانند نیمه شعبان اوج پر کشیدن در فضای نیایش و مناجات با معبود است و زمینه ای برای احیای دل می باشد. شب نیمه شعبان بالاترین شب بعد از لیلۀ القدر می باشد پس سعی و کوشش کنید در تقرب جستن به سوی خدای تعالی در آن شب. پس به درستی که آن شبی است که خدا قسم یاد فرموده به ذات مقدس خود که سائلی را از درگاه خود دست خالی برنگرداند، مادامی که سوال نکند معصیت را و آن شب آن شبی است که قرارداده حق تعالی آن را از برای ما به مقابل آن که قرارداده شب قدر را برای پیغمبر(ص) پس کوشش کنید در دعا و ثنا بر خدای تعالی». شکی نیست که آمادگی برای ورود به ماه خدا یعنی ماه رمضان باید از ماه رجب و شعبان و مخصوصا شب نیمه شعبان کسب شود و لذا احیای این شب سیره و رویه علمای بزرگ و راغبین الی الله بوده است. اینجانب توصیه می کنم قدر این شب و شبهایی همانند آن را دانسته و آن را با غفلت سپری نکنید. »
آیت الله فاضل لنکرانی نیز می افزاید: «شب نيمه شعبان نيز از ليالي بسيار مهم است که بر حسب روايات، بعد از شب قدر شبي به اهميت آن نميرسد. شبي است که خداوند فضل خويش را بر بندگان سرازير ميسازد، شبي که بهترين وقت براي تقرّب به خدا است، شبي است که خداوند به وجود خود سوگند ياد نموده که درخواست هر درخواست کنندهاي را اجابت نمايد، شبي است که رزق و روزي در آن تقسيم و آجال در آن تعيين مي گرددإحياء اين شب از مستحبات بسيار مؤکّد است. در خطابي جبرئيل امين به پيامبر اکرم(ص) عرض نمود "کساني که مشغول به تکبير و تسبيح و دعاء و استغفار باشند بهشت جايگاه و منزل آنان است". مردم متدين و سالکان کوي حق و پويندگان مسير تعالي و سعادت، از احياء اين شب غافل نباشند. با احياء اين شب مقدمات ظهور هر چه بيشتر فراهم و اسباب آن آمادهتر ميگردد.»
شب نیمه شعبان، یادآور تولّد اولین و آخرین امید پیامبران و فرستادگان الهی و منجی عالم بشریت حضرت ولی عصر(عج) و دارای فضلیتی بس عظیم است و در بیان عظمت این شب و روز مبارک همین بس که در روایات معصومین(ع) آمده است: هرکس شب نیمه شعبان را به شب زنده داری سپری کند، در روزی که دلها مرده است، دل او زنده است.
انتهای پیام/