به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو از مشهد، علی اصغر دادبه امروز در نشست بررسی هویت ملی که توسط کانون ایران شناسی دانشگاه فردوسی مشهد در دانشکده اقتصاد این دانشگاه برگزار شد با بیان اینکه در سده چهارم زبان ایرانی ثبت میشود، گفت: در جهان اسلام به طور عام و در ایران به طور خاص سده چهارم مهمترین و طلایی ترین سده برای ایرانیان محسوب میشود به طوری که مشاهده میکنیم بسیاری از بزرگان شعر و ادب همچون فردوسی، رودکی و دیگر بزرگان در این سده زاده میشوند.
وی با اشاره به اینکه فردوسی سخنگوی زبان فارسی در سده چهارم هجری میباشد، خاطرنشان کرد: از این زمان به بعد است که شعر فارسی اوج می گیرد به طوری که حتی حکمت و فلسفه نیز خود را در شاهنامه فردوسی مییابند.
مدیر گروه ادبیات دایره المعارف بزرگ اسلامی با یادآوری اینکه از سده چهارم به بعد ما هویت ملی خود را ساختیم، تصریح کرد: هویت ملی در شعر و ادب فارسی طی سه دوره خود را نشان میدهد که بیان آشکار هویت ملی همراه با لفظ ایران یکی از این دوره ها میباشد به طوری که مشاهده می کنیم بیش از ۱۶۰۰ بار در شاهنامه لفظ ایران به کار برده میشود؛ اما متاسفانه به جایی رسیده ایم که هیچ ملتی خود را به اندازه ایرانیان انکار نکرده هر چند که باید بگوییم هیچ ملتی به اندازه ایرانیان به اثبات خود نیز نپرداخته است.
دادبه تصریح کرد: در دوره مشروطیت نیز به نوعی به هویت ملی بازمیگردیم و با آمدن ناسیونالیسم در هیئت دیگر هویت ملی را بازمیشناسیم که برترین نمونه های آنان را میتوان در اشعار ملک شعرای بهار و فرخی یزدی مشاهده کرد.
در ادامه محمدعلی تقوی، دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد در خصوص هویت ملی واحد پیوندهای متفاوت، گفت: همه جوامع سیاسی برای تداوم حیات خود نیازمند همبستگی هستند و این ریشه همبستگی را گاهی هویت ملی میدانند.
وی با طرح این پرسش که آیا محوری واحد لازم است که همه مردم با هم همبسته شوند بیان داشت: در طول تاریخ مسئله همین رشته همبستگی منجر به بقای دولت ها شده است البته اینگونه نیست که محوری واحد این همبستگی را ایجاد کند بلکه گروه های مختلف اعم از قومیت ها و فرهنگ های متفاوت هر کدام می توانند به گونه های متفاوتی با هم ارتباط برقرار کنند.
دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد عوامل همبستگی ملی را به دو دسته عوامل پیشاسیاسی و عوامل سیاسی تقسیم کرد و افزود: دین، زبان، فرهنگ و خون عوامل پیشاسیاسی و طبیعی هستند به این معنا که این عوامل پیش از سیاست بوده و دولت ها بر این عوامل شکل گرفته اند البته کمتر دولتی در طول تاریخ بوده که کشور خود را گرد تمام این عوامل همبسته کند بلکه آنچه در واقعیت امر یکپارچگی را حفظ کرده است زور محض بوده است.
تقوی افزود: عوامل سیاسی در فرآیند سیاست به وجود می آیند همین که امروز در مرزهای سیاسی معین با یکدیگر زندگی می کنیم و قدرت سیاسی مستقری وجود دارد که مانع از هم گسیختگی ما می شود نشان از این دارد که نباید وضع موجود را تغییر دهیم که البته این سخن کمی محافظه کارانه است.
وی هم زیستی در یک دوره تاریخی طولانی را از جمله عوامل همبستگی دانست و خاطرنشان کرد: پیوندهای پیشاسیاسی ممکن است با نسیمی در هم شکنند چرا که بیشتر براساس نفس گرایی ایجاد شده اند.