گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، جهاد دانشگاهی یکی از رویش های انقلاب است که پس از انقلاب با حضور دانشجویان انقلابی و مومن با هدف ایجاد دانشگاهی انقلابی با شاخص های جهادی تشکیل شد.
امروز هر چند بواسطه ظهور و بروز دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی متعدد و گوناگون کمتر اسم جهاد دانشگاهی به چشم می خورد؛ اما به شک جهاد دانشگاهی با زیربنای فرهنگی در سپهر آموزش عالی ادای تکلیف می کند.
جهاد دانشگاهی و مجموعه انقلابی آن به تعبیر امام خامنه ای مصداق ما می توانیم است که پژوهشکده رویان که با حمایت های خاص امام خامنه ای و باور ما میتوانیم فرزندان جهادی امروز به آبروی در عرصه علمی نظام شده، نتیجه همین توانستن است.
جهاد در طول سالهای پس از انقلاب افت و خیزهای زیادی به ویژه در عرصه سیاسی داشته است. برای آگاهی از وضعیت مجموعه جهاد گفت و گوی تفصیلی با رئیس مجموعه جهاد دانشگاهی خوزستان انجام دادیم.
لطفاً برای شروع صحبت در مورد مجموعه جهاد و اینکه چه نیازی باعث شد در همان اویل انقلاب این مجموعه سریع شکل بگیرد؟
جهاد دانشگاهی یک نهاد انقلابی است که با ابتکار امام خمینی(ره) در سال 59 در دانشگاهها شکل گرفت. علت اصلی که باعث شکل گیری این نهاد انقلابی شد، اوضاع متشنج و نابسامان سیاسی و فرهنگی دانشگاهها بود.
نیاز به آرامش در عرصههای سیاسی و فرهنگی از علل اصلی این مجموعه در آن دوران بود.
شاکله جهاد دانشگاهی را آن موقع چه تیپ افرادی تشکیل می دادند و با چه رسالتی ایجاد کردند؟
شاکله اصلی نیروهای جهاد را نیروها و جوانان نسل اول انقلاب تشکیل دادند و هسته اصلی این مجموعه از دل مجموعههای انقلابی زایش پیدا کرد.
آن موقع اوضاع فرهنگی دانشگاهها نامناسب بود و از طرفی متولی هم نداشت؛ بنابراین احساس شد که باید نهادی انقلابی این دغدغهها را پیگیری کند که در نهایت باعث تشکیل جهاد دانشگاهی شد.
جهاد بار معنایی خاصی در آموزههای دینی ما وجود دارد، علت آوردن جهاد در عنوان این نهاد دلیل خاصی داشت؟
لفظ جهاد برای این انتخاب شد که میخواستیم فارغ از این بروکراسی های اداری و کاغذ بازیها برای مردم خدمت کنیم و خدمت رسانی و کار بدون بروکراسی و تشریفات اداری.
نسل اول مدیران جهاد تربیت شده همین تفکر بودند، خیلی از جهادیها نه حقوقی نه مزایایی، امتیاز خاصی دریافت نمیکردند. مدیران جهاد مخلصانه، عاشقانه و عامدانه حاضر میشدند و کار میکردند.
در مورد جهاد دانشگاهی خوزستان توضیح بفرماید؟ الان چه وضعیتی دارد؟
جهاد دانشگاهی خوزستان جز اولین مراکزی بود که بلافاصله بعد از مرکز جهاد تهران تاسیس شد. جهاد خوزستان از بدو ایجاد در دانشگاه شهید چمران که دانشگاه مادر استان است حضور داشته است.
اکنون همچنان حضور فیزیکی جهاد دانشگاهی در دانشگاه شهیدچمران است؛ اما طبق اساسنامه عضو شورای فرهنگی همه دانشگاه است.
اکنون با توجه به گسترش نهاد های فرهنگی در دانشگاه برای جلوگیری از موازی کاری با این مؤسسها دنبال همکاری با این دانشگاهها هستیم.
جهاد امروز بعد از چند دهه چه تکالیفی را دنبال می کند؟
رسالت اصلی جهاد دانشگاهی همچنان اولویت فرهنگی است و در این حوزه کارهای ویژه ی و جدی انجام می دهد و امروز که کشور در شرایط پساتحریم است دنبال این است که از این شرایط برای توسعه کشور استفاده کند.
امروز در شرایط پساتحریم شاید به دلیل برخی واردات تولید و بومی سازی محصولات به لحاظ اقتصادی صرفه نداشته باشد؛ اما جهاد دانشگاهی اصرار بر استفاده از تولید و تکنولوژی داخلی و بومی سازی دارد.
در حوزه پزشکی و فنی دنبال بومی سازی تکنولوژی هستیم که این ضمن سودآوری زمینه اشتغال جوانان و فارغ التحصیلان خود مجموعه جهاد دانشگاهی اهواز را فراهم می کند.
یکی از تاکیدات مقام معظم رهبری در سال های اخیر به دانشگاه ها و مدیران دانشگاهی حرکت ذیل نقشه علمی کشور است مجموعه جهاد دانشگاهی در این حوزه چه کارهای کرده است؟
پس از سال ها تلاش و کوشش در مجموعه شورای عالی انقلاب فرهنگی کشور سند بسیاری خوبی برای تحرک و توسعه دانشگاه ها در زمینه های مختلف فراهم شد و آن هم سند نقشه علمی کشور است. این سند امسال به پایان رسیده و به دانشگاه و سازمان های آموزشی و پژوهشی ابلاغ شده است.
جهاد دانشگاهی کشور در زمینه نقشه علمی کشور و تدوین آن در شورای عالی انقلاب فرهنگی حضور پررنگ و مستمری داشته است و در این سند ماموریت ها و وظایف جهاد دانشگاهی بواسطه همین حضور موثر جهاد مشخص و معین شده است.
وظایفی که برای جهاد در این نقشه مشخص و مکلف شده از بسیاری از وزارتخانه ها و دستگاه ها بیشتر و مهم تر است.
رهبر انقلاب در آخرین دیداری که با روسای دانشگاه ها داشتند بر گفتمان سازی این مقوله تاکید کردند مجموعه جهاد دانشگاهی چه اقداماتی در این مقوله انجام داده است؟
یکی از نگرانی های مهم رهبری در حوزه نقشه علمی کشور همین بحث گفتمان سازی و اجرایی شدن این سند مهم است.
برخی این تلقی را از این نقشه علمی کشور دارند که بله این یک سند خوبی است و در جهت کاربردی کردن آن تلاشی نمی کنند و چه بسا اگر هم اقدامی می شود جزیره ی است و به طور مشخص در چارچوب سند نیست.
به نظرم این نقشه یکی از نقص های که دارد این است که وظایف و انتظارات خود را از نهاد ها و دستگاه ها به طور مشخص مطالبه نکرده است؛ هر چند نقشه علمی کشور یک نقشه کلی است ولی اگر در کمیته های شورای فرهنگی وظایف و انتظارات حاکمیت از نهاد و سازمان و دانشگاه ها طبق این سند و سند چشم انداز بیست ساله مشخص می شد چه بسا تحقق این سند سریعتر و ارزیابی آن هم راحتر می شد.
در مورد ابتکارات جهاد دانشگاهی خوزستان توضیح میدهید؟
از ابتکارات بسیار مهم جهاد دانشگاهی که مقام معظم رهبری هم نسبت به آن دیدگاه مثبتی دارد، بحث درمان ناباروری است. 15 درصد جمعیت ما نابارور است. یعنی صاحب فرزند نمیشوند که این خود باعث تزلزل خانواده شده و کاهش موالید را سبب میشود.
متاسفانه میانگین ناباوری در خوزستان از میانگین کشوری بالاتر است که برای رفع این مشکلات، مرکز ناباروری در جهاد دانشگاهی استان راه اندازی شد. زوجهای نابارور میتوانند به این مرکز مراجعه کنند و با هزینههای بسیار اندک مورد درمان قرار گیرند و در این مجموعه درمانی ضریب اطمینان باروری بسیار بالاست.
اکنون یک مرکز درمان ناباروری یکی از قطب های علمی است و مجهز به بالاترین تکنولوژی ها و تخصص ها است و می تواند نقش ویژه و برجسته ای در بحث توریسم سلامت داشته باشد.
با وجود اینکه این مرکز یک مرکز مجهزی است؛اما هنوز در داخل کشور و کشورهای همسایه شناخته نشده است و حتی در داخل خوزستان هم شناخته نشده است.
مسئولان استانی و مدیران باید تلاش و کمک کنند تا این مجموعه بین مردم شناخته شود و نیازها و مشکلات خانواده ها را رفع کند.
ببینید جالب است برخی مراکز ناباروری استان های دیگر در مرزها و کشورهای همسایه امروز بیمارها را مستقیم به استان های خود منتقل می کنند و از این مسئله سودآوری می کنند.
امیدواریم مسئولان خوزستانی در این بخش کمک کنند که از مزیت هم جواری با چند کشور و قرابت های فرهنگی و زبانی بتوانیم در جذب توریسم سلامت موفق تر عمل کنیم.
در حوزه آموزش، یکی از مشکلاتی که دانشگاه ها از آن رنج می برند و متاسفانه کسی هم توجه نمی کند کرختی و قدیمی بودن سرفصل های ارائه شده است که دیگر اقناع کننده نیاز جامعه و دانشجو نیست برای این چه اقداماتی انجام دادید؟ آیا به سمت تحول آموزشی حرکت کردید؟
جهاد دانشگاهی دو نوع آموزش ارائه می دهد و در واقع دو نوع مرکز آموزشی دارد.
یک نوع مرکزآموزش های کوتاه مدت است که در این مجموعه جهاد دانشگاهی براساس نیازهای جامعه و استان و همچنین نیازهای دستگاه ها و نهادها دوره های آموزشی کوتاه مدت از 10 تا 1500 ساعته تعریف می کند.
در بخش آموزش های کوتاه مدت سعی شده است در جهت رفع نیازهای خوزستان قدم برداشته شود که تا کنون موفق عمل شده است.
نوع دیگر بخش آموزشی جهاد دانشگاهی، مجموعه آموزشی دانشگاه است که براساس سیاست های مشخص وزارت علوم و سرفصل های وزارتی حرکت می کند که در این بخش خیلی نمی توانیم سرفصل ها را جابجا کنیم.
هر چند در این بخش ها ما هر رشته ای را در مجموعه ایجاد نکردیم؛ بلکه تنها رشته های کاربردی که نیاز خوزستان بود را راه اندازی کردیم.
برای ارتقای کیفیت آموزشی چه اقداماتی در مجموعه دانشگاهی صورت گرفته است؟
سیستم آموزشی مجموعه جهاد دانشگاهی کاملا ارتقا یافته است و سیستم های ثبت نام و انتخاب رشته به کل اتوماتیک اقدام می کنند و در این 20 سال که از عمر جهاد دانشگاهی خوزستان می گذرد براساس شاخص های ارزیابی وزارت علوم جزء مجموعه های برتر وزارت علوم هستیم.
با وجود این شاخص های ارزیابی و وضعیت مناسب دانشگاه، نقشه کلان دانشگاه و دانشکده ها ورشته ها و گروه ها آماده شده و تقدیم وزارت علوم شده است که امیدواریم به زودی مجموعه جهاد دانشگاهی به دانشگاه علم و فناوری ارتقا پیدا کند.
در حوزه دانشجویی و هیات علمی چه وضعیتی دارید؟
جهاد دانشگاهی خوزستان بیش از 500 عضو هیات علمی و پرسنل دارد که همواره تأکید داشتیم که با دانشجویان با حسن خلق رفتار کنند و مدیریت مجموعه همواره در دسترس دانشجویان بوده و دانشجویان به راحتی میتوانند با مدیران ارتباط داشته باشند.
دانشجویان این دانشگاه در خوابگاه های خودگران اطراف دانشگاه ساکن هستند و این خوابگاه های خودگردان به لحاظ کیفیت و مسائل دیگر به طور مرتب مورد ارزیابی و پایش می شود که مشکلی برای دانشجویان ایجاد نشود.
سلف غذاخوری دانشگاه هم با کیفیت مناسبی به دانشجویان روزانه یک وعده غذا سرویس دهی می کند.
یکی از دغدغه ها در حوزه خوابگاه خودگردان ها این است که در این خوابگاه ها گاها مشاهده می شود شان دانشجو رعایت نمی شود و امکانات و سرویس دهی نامناسب است و یا افراد غیردانشجو کنار دانشجو اسکان داده می شود، این را پیگیری می کنید؟
بله این را قبول دارم و ما مرتب روی این مسئله نظارت داریم و برای حل این معضل به نظرم باید در سطح استانی کمیته ی برای نظارت بر خوابگاه های خودگردان راه اندازی شود که این مسائل را پیگیری و حل کند.
رویکرد سیاسی در جهاد دانشگاهی چگونه است؟ آیا با تغییر دولت فضاها هم جا بجا شده است؟
دقت کنید جهاد دانشگاهی یک نهاد انقلابی است. یک نهاد سیاسی صرف نیست. در طول سه دهه این نهاد همواره سعی کرده است کنار دولتها باشد و نقش بازوی کمکی برای دولتها باشد.
خط مشی اصلی این نهاد برگرفته از فرامین امام خامنه ای است. این نهاد یک نهاد ولایی است. این مجموعه دنبال گرایش های سیاسی و سیاست بازی های نیست. در این نهاد افراد سیاسی خاص محور نیستند و محور رهبری است.
یکی از عرصه های مهم پیش روی کشور انتخابات 7 اسفند است جهاد دانشگاهی چه برنامه ی برای پرشور برگزار کردن این دوره از انتخابات دارد؟
انتخابات در نظام جمهوری اسلامی جایگاه مهم و خطیری دارد و در این مدت 37 سال در کشور انتخابات بسیار زیادی داشتیم که تمامی انتخابات دو ویژگی مهم و غیرقابل انکار داشتند؛ یکی صحت و سلامت و دیگری مشارکت بالا.
در هیچ یک از انتخابات کشور کسی نمی تواند کوچکترین اشکال و ایرادی بگیرد؛ چون واقعا با حضور مردم و توسط مردم در صحت و سلامت برگزار می شود.
توصیه ما در حوزه انتخابات به همه و خودمان تمکین به قانون است و هر جا ما از قانون عدول کردیم خسارت دیدیم. در سال 88 مشاهده کردید که کشور چه آسیبی دید و انقلاب تا ورطه نابودی پیش رفت که هدایت های رهبری مانع تداوم فتنه گری ها شد و مردم در 9 دی کار را تمام کردند.
جهاد دانشگاهی و مجموعه های خبری این سازمان تلاش می کند ضمن رعایت بی طرفی کامل زمینه حضور و مشارکت بالای مردم را در انتخابات فراهم کند.