گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو -بجنورد، درآمد زایی دانش بنیان در دانشگاهها، موضوعی که با خود پیمان بسته ایم اگر بارقه ای از آن را در هر کدام از مراکز آموزش عالی و دانشجویان آن بیابیم جهت تشویق جامعه دانشگاهی آنرا رسانه ای کنیم، تا کنون هم گزارش های متعددی در این خصوص از پرورش نهال گردوی پیوندی تا تولید استند خودرو و نانو پودر آلومینا تولید کرده ایم.
در همین جستجو بودیم که از طریق همکاران متوجه شدیم یکی از دانشجویان کشاورزی بجنورد اقدام به تاسیس شرکت تخصصی تولید محصولات طبیعی کشاورزی و ارائه مشاوره علمی روز به کشاورزان سنتی استان کرده و نیز گلخانه ای مجهز جهت پرورش انواع کاکتوس راه اندازی کرده است.
آدرس دفتر را که تقریبا نبش چهارراه 17 شهریور بجنورد بود گرفتیم و برای ملاقات با آقای اسماعیل شمشیریان کارشناس بیماری و آفت شناسی و دانشجوی ارشد زراعت دانشگاه آزاد بجنورد رهسپار شدیم، جوانی خوش برخورد که در میان انبوهی از تولیدات گلخانه ای خود و در دفتری نسبتا کوچک با مشتریان صحبت می کند، اتفاقا خیلی از مشتریان نیز برای خرید گل نیامده اند و برای گرفتن مشاوره مراجعه کرده اند و اسماعیل خیلی صبورانه و رایگان دانش خود را در اختیار آنان می گذارد و با حوصله به سوالات آنها پاسخ می دهد.
از ۱۳ سالگی کشاورزم/ عملکرد دانش بنیان مرا از کشاورزان با ۶۰ سال سابقه جولتر برد
با او به گفتگو می نشینیم، اسماعیل می گوید از ۱۳ سالگی کشاورزی را آغاز کرده و دستش در کار است، حدودا ۲۰ سال، او با توجه به علاقه ای که به کشاورزی داشته راهی دانشگاه شده تا نیازهای کارشناسی و آفت شناسی مزارعش را خود برطرف کند، او می گوید ابتدا در کاردانی حسابداری تحصیل می کرده و بعد از اینکه متوجه می شود آینده شغلی آن اشباع است دل را به دریا می زند و به حرف قلبش و علاقه اش گوش می کند و وارد رشته کشاورزی می شود.
اسماعیل در این خصوص می گوید: وقتی به صورت علمی و تخصصی کشاورزی را آموختم علم و تجربه ام با هم مخلوط شد و به جرات می توانم بگویم از کشاورزان سنتی که ۶۰ سال سابقه نیز دارند عملکرد بسیار بهتری در زراعت محصول کسب کرده ام. او می گوید بیش از ۷۵ درصد کشاورزان خراسان شمالی سنتی هستند.
اسماعیل می گوید بعد از دوره کارشناسی دفتر را راه اندازی کرده و یکی از مهمترین دلایلش نیز علاقه خدمت به مردم و کاشت محصولات طبیعی(ارگانیک) جهت اصلاح سیستم تغذیه جامعه بوده است. او ادامه می دهد: دوست دارم همه مردم محصول طبیعی بکارند و بخورند.
این دانشجوی فعال کشاورزی با اشاره به اینکه از هیچ نهاد و ارگانی کمک نگرفته و حتی از بانکها هم وام بر نداشته ام، گفت: این در حالی است که اگر دست و بال ما در توسعه مجموعه خدماتی و مشاوره ای که داریم باز باشد حاضریم همه جور آموزش هایی از کنترل باغات گرفته تا توسعه فضای سبز و پیوند درختان و اصلاح بذر و روش های کشاورزی سنتی فعالیت کنیم و مجموعه ما ظرفیت این کار را دارد.
۹۰درصد دانشجویان کشاورزی از قبل با کار میدانی آشنا نیستند/ تغییر نگرش کشاورزان سنتی
وی تصریح کرد: دانشگاه به لحاظ کیفیت آموزشی از سطح خوبی برخوردار است و از گفتگو با اساتید و توصیه هایی که سر کلاس درس می کنند در باغات و کشاورزی جواب گرفته ام، بنده از آنجایی که در کنار تحصیل وسط میدان کار هم بودم چند قدم از سایر دانشجویان جلو هستم و خیلی از هم کلاسی هایم را با همکاری دانشگاه برای بازدید از زراعتم برده ام که برایشان خیلی انگیزه بخش بوده است، برخی نیز صرفا بدنبال مدرک هستند و حدود ۸۰ الی ۹۰ درصد از ورودی های جدید هرگز با کشاورزی سر و کاری نداشته اند.
اسماعیل شمشیریان با اشاره به اینکه هم اکنون در کنار زراعت خودش به کشاورزان و باغداران اطراف نیز کمک و مشاوره صلواتی می دهد، گفت: اکثر کشاورزان از زمانیکه کشت و کار ما را دیده اند از بذر ها و اطلاعات علمی ما استفاده می کنند، ابتدا می گفتند در اراضی شما گندم به عمل نمی آید اما بنده با توجه به اطلاعاتی که داشتم بذر مادری را وارد خراسان شمالی کردم که برای زمین های شور و کم آب کاربرد دارد و اتفاقا بیش از زمین های آبی آنان محصول برداشت کردم.
مشاوره ۲۴ ساعته
وی افزود: همچنین کیفیت محصولی که ما تولید کردیم را با چشم خود دیدند که بالاتر از محصولات آنان بود لذا همین موضوع باعث شد سراغ ما بیایند و از دانش مجموعه بهره مند شوند، هم اکنون با ما ارتباط 24 ساعته دارند و لحظه به لحظه آفت ها و مشکلات خود را با ما در میان می گذارند و مشاوره می گیرند.
اسماعیل مهمترین فعالیت های تولیدی خود را صیفی جات، زراعت غلات، مشاوره های تخصصی کشاورزی و باغداری و تولید گل و گیاه زینتی با همکاری دو نفر از کارشناسان دیگر عنوان کرد و گفت: در زمینه ارقام کاکتوس و درختچه های زینتی نیز فعال هستیم و موفق شده ایم تقریبا از ۲۰۰ خانواده و از هر خانواده ۱۲۰ گونه کاکتوس را به مرحله تولید برسانیم و این تولیدات را در تمام ایران از اصفهان گرفته تا شیراز و مشهد به صورت اینترنتی و دریافت سفارش عرضه می کنیم.
تولید محصول نمونه بدون سر سوزن کود
وی با اشاره به اینکه در نمایشگاه کشاورزی که در تخته ارکان بجنورد برگزار شد تمام تولیدات ما بعنوان نمونه برگزیده شد، گفت: میوه جاتی هم که تولید کردیم بعلت طبیعی بودن و استفاده نکردن از حتی سر سوزن کود شیمیایی در بهترین میوه فروشی های استان توزیع می شود و استقبال از آنها زیاد است اما چون تسهیلات و کمک از سوی نهادها دریافت نکرده ایم امکان توسعه تولید و صادرات را نداریم، همچنین مجموعه خاصی برای حمایت، معرفی و امتیاز دهی از تولیدات برگزیده و نمونه ما اقدام نکرده است.
در این قسمت از گفتگو بودیم که دو نفر دانشجو وارد دفتر شدند و در خصوص راه اندازی کارگاه پرورش قارچ از اسماعیل سوال کردند، برایم خیلی جالب بود که چقدر با حوصله به سوالات آنان پاسخ داد طوریکه بیش از 15 دقیقیه هر آنچه لازم بود را از چگونگی تولید تا بازریابی و فروش برایشان توضیح داد و حتی چالش هایی که ممکن است با آن روبرو شوند را نیز گوشزد کرد، البته این را هم بگویم که اصلا آنان را نمی شناخت.
فکر می کنم این روحیه زکات علم را پرداختن یکی دیگر از عوامل موفقیت او باشد، چرا که در خلال مصاحبه افراد زیاد دیگری هم می آمدند و بدون اینکه چیزی بخرند کلی سوال پیچش می کردند و از نحوه نگهداری انواع گلهای خانگی و تقویت کننده ها و سموم و خاک و... از او مشورت می گرفتند.
اگر حمایت جدی از کار دانش بنیان نشود به مشکل جدی می خوریم
این دانشجوی ارشد کشاورزی بجنورد با اشاره به اینکه از آنجا که نیروی کار و هزینه های تولید در استان خراسان شمالی بالاست اگر حمایت های ویژه از کشاورزان نمونه انجام نشود امکان ایجاد مشکلات جدی برای ما وجود دارد، این در حالی است که کارشناسان و دانشگاهیان کشاورزی استان توانایی این را دارند که محصولات نمونه خود را تا هر چند هکتار توسعه دهند و اقدام به صادرات به استانها و کشورهای دیگر و در نتیجه کسب درامد دانش بنیان و پیشرفت اقتصادی استان داشته باشند.
وی در پاسخ به این سوال که اوضاع درامدی شما چگونه است، گفت: هزینه های نهاده ها، کود، ایاب و ذهاب و حمل و نقل، هزینه ادوات کشاورزی، آب و برق، اجاره دفتر و مانند آن را که کنار زحمات فراوانی که شغل کشاورزی دارد بگذاری آنچه در نهایت عاید فرد می شود بسیار ناچیز است، اگر مسئولین از مجموعه های علمی و تخصصی که علم و تجربه را با هم دارند حمایت جدی انجام دهد می توان گفت هم به واسطه مشاوره ها و فعالیت های ترویجی و هم توسعه کشاورزی دانش بنیان و از همه مهمتر ارگانیک و طبیعی اتفاقات خوبی خواهد افتاد.
اسماعیل در پایان خطاب به هم رشته ای های خود گفت: اگر این عزیزان بتوانند از نیروهای زبده که در بین اساتید هست استفاده حداکثری کنند و دروسشان را خوب یاد بگیرند و نیز با صداقت و نیت خدمت رسانی به کشاورزان سنتی وارد عمل بشوند هم خود تجربه بیشتری کسب می کنند و هم به اقتصاد استان کمک شایانی صورت می گیرد. اسماعیل همچنین از علاقه اش برای ثبت شرکت دانش بنیان در حوزه ایده هایی که برای تولید محصولات طبیعی کشاورزی دارد و نیز ادامه تحصیل تا مقطع دکتری سخن می گوید.
با توجه به سند آمایشی که برای آموزش عالی استان طرح ریزی شده است مقرر شده دانشگاههای اسفراین به سمت قطب صنعت، شیروان به سمت کشاورزی و بجنورد نیز به سمت جامعیت پیش بروند، توجه به سند آمایش و نیز توسعه آموزش عالی استان بر اساس ظرفیت ها و نیازهای بومی یکی از مهمترین راهکارها برای خارج کردن دانشگاهها از رکود و افزایش کارایی آنان است.