معماران جوان بعد هنری و حسی را در طراحی ساختمان رعایت کنند

به گزارش خبرگزاری دانشجو از اهواز، دکتر قدرت‌اله شاکری‌نژاد رئیس سازمان جهاد دانشگاهی خوزستان  در همایش “معماری و منظر شهری” که به همت انجمن علمی‌دانشجویی معماری مؤسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی خوزستان در آمفی‌تئاتر این مؤسسه برگزار شد، اظهار کرد: انجمن‌های علمی یکی از ظرفیت‌های علمی این دانشگاه و همواره در جهاد دانشگاهی خوزستان مورد تأکید بوده است.

وی خاطرنشان کرد: همیشه از دوره‌های گذشته تا کنون بر ارتباط مؤثر و مستمر با دانشجویان و ایجاد شرایط خوب برای فعالیت‌ آن‌ها در انجمن‌های علمی تأکید داشته‌ام. کیفیت کار و تنوع فعالیت‌ها و جوشش دانشجویی موجود در این دانشگاه، با هیچ دانشگاه دیگری قابل قیاس نیست.

رئیس سازمان جهاد دانشگاهی خوزستان با اشاره به رشته تخصصی خود در زیرگروه پزشکی و حوزه سلامت، آن را در ارتباط با معماری دانست و تصریح کرد: سلامت در چند بُعد جسمی (physical)، اجتماعی (social) و ذهنی (mental) تعریف می‌شود که اخیرأ سه بعد دیگر ذهنی درونی (subjective)، عاطفی (emotional) و معنوی (spiritual) به آن افزوده شده است.

شاکری‌نژاد با بیان این‌که این خواسته منظر و سیمای شهری است، گفت: وقتی بررسی در حوزه سلامت انجام می‌دهیم می‌بینیم بیماری‌های در زمینه سل و پوستی بیشتر در مناطقی رخ می‌دهد که آفتاب کمتری دارند. وقتی منطقه‌ای از شهر به گونه‌ای باشد که نور کمتری به آن برسد شیوع بیماری‌ها به‌خصوص بیماری‌های سل، ریوی و استخوانی در آن‌ها بیشتر است به همین دلیل منظر شهری با طیفی از بیماری‌های جسمانی در ارتباط است.

وی با اشاره به این‌که در حوزه‌های احساسی، ذهنی و عاطفی نیز همین مسأله وجود دارد، تصریح کرد: در مقاله‌ای می‌خواندم که در فرانسه پلی به رنگ سیاه وجود داشت که اغلب خودکشی‌ها بر روی آن انجام می‌شد؛ فردی پیشنهاد داد این پل را به رنگ سفید کنند و بعد از این کار مشاهده شد آمار خودکشی‌ها به‌طور چشمگیر کاهش یافته است.

رئیس سازمان جهاد دانشگاهی خوزستان با تأکید بر این‌که سیمای شهری می‌تواند در حوزه سلامت نقش زیادی داشته باشد، گفت: به‌طور مثال حال و هوای مسجد که معماری اسلامی دارد به گونه‌ای است که وقتی وارد آن می‌شویم احساسی در ما به وجود می‌آید که از بُعد معنوی جاری است و این احساس به دلیل ارتباط با خداست و به‌طور خودانگیخته آدمی را به عبادت وا می‌دارد.

شاکری‌نژاد افزود: در بعضی مناطق شهری امروزه حتی مساجد هم ‌طوری ساخته می‌شود که از معماری اسلامی در آن‌ها خبری نیست که امیدواریم معماران توجه بیشتری به این مسأله داشته باشند.

وی با بیان این‌که معماران باید به منظر شهری توجه بسیار ویژه‌ای داشته باشند، اظهار کرد: گاهی در خانه خسته می‌شویم و شرایط ذهنی ما ایجاب می‌کند بیرون از خانه برویم بنابراین منطقه شهری باید شرایطی را داشته باشد که پاسخگوی نیاز ذهنی ما باشد.

رئیس سازمان جهاد دداشگاهی خوزستان با بیان این‌که معماران باید حواسشان باشد لفظ مهندسی آن‌ها را دچار اشتباه نکند، خاطرنشان کرد: در هنگام ساخت همین ساختمان دانشگاه گاهی مهندسان عمران و معماری اختلاف‌نظر بسیاری درباره نحوه ساخت آن داشتند؛ معماران باید حواسشان باشد آن بُعد هنری و حسی که در ساخت ساختمان‌ها باید به گونه‌ای باشد که با شخص ارتباط برقرار کند، رعایت شود.

شاکری‌نژاد افزود: انتظار داریم از این نوع جلسات بیشتر شاهد باشیم تا بتوانیم دینی در تولید علمی مملکت داشته باشیم و امیدوارم هسته‌های کلیدی ارتباطی که اکنون با نظام مهندسی و شهرداری برقرار شده است، حفظ شود.

دکتر کورش لطفی رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان خوزستان نیز در این همایش، اظهار کرد: برگزاری چنین همایش‌های تخصصی در حوزه معماری شهری، در صورت اجرایی‌شدن می‌تواند دستاوردهای خوبی داشته باشد.

وی افزود: خروجی خوب این همایش‌ها بیانیه‌هایی است که بتواند به شهرداری، نظام مهندسی، راه و شهرسازی و کلیه ارگان‌هایی که با این حوزه ارتباط دارند، راه پیدا کند.

رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان خوزستان با اشاره به سابقه ۲۰ ساله تدریس خود در این دانشگاه، گفت: صحبت‌های زیادی در این زمینه مطرح شده است که باید اجرایی شود اما مجریان کسانی نیستند که تخصص لازم برای اجرا داشته باشد؛ این خلاء بزرگی است که در کشور و استان خوزستان با آن مواجه هستیم.

لطفی با بیان این‌که سیما و منظر شهری یکی از موضوعات مورد انتقاد در کشور و کلان‌شهر اهواز است، تصریح کرد: در حوزه معماری دستورالعمل‌هایی از سوی وزارتخانه ابلاغ و کمیته‌هایی نیز تشکیل شده که خروجی‌های آن به‌صورت بخشنامه وجود دارد و به‌طور مثال استفاده از برخی وسایل را در نمای ساختمان منع می‌کند اما این بخشنامه‌ها مقطعی هستند و نتوانستند سیمای شهر را ساماندهی کنند.

وی ادامه داد: یکی از مشکلات اصلی این است که ارگان‌ها به‌صورت جزیره‌ای عمل می‌کنند. سازمان نظام مهندسی و اداره‌کل راه و شهرسازی، شهرداری اهواز و … ارتباط سازمان‌یافته‌ای با یکدیگر ندارند و به همین دلیل حتی اگر تلاش زیادی انجام شود، خروجی یکدست و مدنظر حاصل نخواهد شد.

رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان خوزستان این مسأله را به حاکمیت برنامه‌ریزی بخشی در کشور مرتبط دانست و اظهار کرد: سیستم ما متمرکز و برنامه‌ریزی در آن از بالا به پایین است که باعث می‌شود در سطح کل هماهنگی به‌وجود نیاید و هر ارگانی به‌صورت بخشی عمل کند؛ این موضوع گاهی اوقات تضاد و تقابل نیز ایجاد می‌کند.

لطفی عنوان کرد: اگر بخواهیم در این حوزه به یک جایگاه واقعی دست پیدا کنیم لازم است در سطح استان و کلان‌شهر اهواز کمیته‌های مشترکی ایجاد شود که هم شهرداری، راه و شهرسازی و نظام مهندسی و هم افراد دانشگاهی عضو آن باشند.

وی خاطرنشان کرد: انتقادی که به این حوزه وارد است به انبوه‌سازان و مهندسان در نظام مهندسی بازمی‌گردد که معتقدند کمیته سیما و منظر شهری بخشنامه‌های نوینی صادر نکرده است.

این استاد دانشگاه افزود: کسانی که باید عضو کمیته باشند، در آن عضویت ندارند و پیشنهادم این است که در زمینه نمای ساختمان کمیته مشترک استانی تشکیل شود که بتواند اعضایی از نظام مهندسی، دانشگاه، شهرداری و راه و شهرسازی و از انجمن صنفی معماری که به‌تازگی تأسیس شده است، داشته باشد و راهبردهای اساسی در زمینه منظر شهری توسط این کمیته ارائه شود.

رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان خوزستان خاطرنشان کرد: در نظام مهندسی با توجه به رسالت گروه معماری و شهرسازی باید کمیته‌ای نیز به نام کمیته سیما و منظر شهری با هدف ارتقای منظر شهری و نمای ساختمان‌ها معرفی شود که این موضوع به سازمان نظام مهندسی بازمی‌گردد.

لطفی با اشاره به این‌که اعتقاد ما این است که نمای شهر متعلق به مالک نیست بلکه متعلق به شهروندان است، گفت: اگر معتقد باشیم سیما متعلق به شهروندان است می‌توانیم دستورالعمل‌هایی صادر کنیم که شهرداری نسبت به اجرای آن‌ها اقدام کند.

وی عنوان کرد: من این نوید را می‌دهم در سال ۹۵ این کمیته را تشکیل خواهیم کرد و اعضای آن طیف وسیعی از تمامی متخصصان خواهند بود که بتواند به‌جای رقابت و تقابل، به تعامل بیشتر کمک کند چرا که با تعامل و همیاری می‌توانیم کیفیت زیست در شهرها را ارتقا دهیم.

رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان خوزستان با بیان این‌که کیفیت زیست در شهرهای خوزستان بسیار پایین است، افزود: مسأله‌ای مانند ریزگردها، ترافیک شهری، امنیت و … در اهواز نسبت به دیگر کلان‌شهرهای ایران جای توجه دارد. به‌طور مثال در شهر اهواز منطقه ویلایی شهری به چشم نمی‌خورد و مبحث منطقه‌های ویلایی که در شهرهای دیگر وجود دارد، در این شهر وجود ندارد.

لطفی با اشاره به این‌که در اهواز در همه مناطق اجازه آپارتمان‌سازی وجود دارد، گفت: این امر به معنای پایین‌آمدن سطح کیفیت زیست و خروج شهروندان خواهد بود.

وی تصریح کرد: باید تلاش کنیم که به‌عنوان دانشجو، هیئت‌علمی یا متولیان امر این شرایط زیستی را ارتقا دهیم تا شاهد افزایش امنیت و مطلوبیت در جهت آسایش و رفاه شهروندان باشیم.

در این همایش با حضور دکتر شاکری‌نژاد رئیس سازمان جهاد دانشگاهی خوزستان، از ماکت مؤسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی رونمایی شد.