بیش از ۳ ماه از اجرای برجام گذشت. معاهدهای که با همه فراز و نشیبها با شروط نهگانه رهبری تصویب و اجرایی شد. به تأیید دوست و دشمن ایران به تمامی تعهداتش در برجام عمل کرده است. در طرف مقابل اما قضیه تفاوت میکند. آمریکاییها همچنان از عمل به تعهداتشان سر باز میزنند. چند روز پیش رئیس بانک مرکزی گفت با این شرایط دستآورد اقتصادی برجام برای ما تقریبا هیچ است. ظریف هم با انتقاد از آمریکا گفته است مردم باید نتایج برجام را عملی ببینند. حسن بهشتیپور و حجت الله عبدالملکی از ابتدای اعلام برجام بارها درباره این توافق مناظره کردهاند. این دو کارشناس مسائل سیاسی در خبرگزاری دانشجو نتایج و مشکلات اجرای برجام را بررسی کردند.
هفته گذشته برخی از مسئولان دولتی از جمله آقایان سیف و ظریف از عملکرد آمریکا در عمل به تعهداتش انتقاد کردهاند. شرایط پیش آمده را چگونه ارزیابی میکنید؟
بهشتیپور: من در آغاز میخواهم یک نکتهای را عرض کنم. برجام سندی ملی است که شورای عالی امنیت ملی آن را تصویب کرده، مجلس اجرای آن را تحت شرایطی ابلاغ کرده و مقام معظم رهبری با قرار دادن 9 شرط آن را تصویب کردهاند. بنابراین کسانی که خودِ برجام را بخواهند زیر سوال ببرند، به نظر من، خلاف منافع ملی عمل میکنند. ما باید متحد و یکپارچه، هرچه فریاد داریم بر سر آمریکا بکشیم و مطالبات خودمان را از طرف مقابل مطالبه کنیم. پس خیلی مهم است که ما این تفکیک را قائل شویم.
من امروز اینجا نیامدهام درباره خود برجام بحث کنم، اما در مورد موانع اجرایی شدن آن میتوانیم صحبت کنیم. به نظر من برجام خدمت بزرگی به کشورمان بوده و در اجرا هم توانسته موفق عمل کند. چگونه؟ اول اینکه بهانه را از دست دشمنان ایران گرفت. آنها گفته بودند ایران میخواهد بمب اتمی تولید کند. ایران اقداماتی را انجام داد تا آنها بهانهای نداشته باشند که بخواهند بگویند شما باید ذیل فصل هفتم منشور سازمان ملل تحریم شوید. این بزرگترین اتهامی بود که بعد از انقلاب به جمهوری اسلامی زدند و برای آن سندسازی کردند. 12 سند آژانس بینالمللی انرژی اتمی موجود بود.
خب برجام در اجرا عملاً این قطعنامهها را لغو کرد و قطعنامه 2231 جایگزین آن شد. از سوی دیگر 12 قطعنامه شورای حکام لغو شد. موضوع دیگر ابعاد احتمالی نظامی (PMD) بود که علیه ما سندسازی شده بود، اما پس از برجام آمانو صراحتاً گفت که این موضوع از نظر ما تمام شده است.
راجع به موضوع تحریمها هم، اول اینکه روی «کاغذ» تمام تحریمها لغو شده است. بعضیها میگویند روی «کاغذ» ارزشی ندارد، ولی همین کاغذها موجب شد که بزرگترین تحریم تاریخ را علیه ما تحمیل کنند. وقتی روی «کاغذ» حذف میشود، یعنی زمینه برداشته شدن آن در عمل فراهم میشود. آیا در عمل هم همه تحریمها برداشته شده؟ نه! در بعضی از بخشها مانند نفت برداشته شده است. الان ما هرچقدر بتوانیم بازاریابی کنیم میتوانیم نفت بفروشیم. این دیگر دو دو تا چهارتا است. الان بعضیها میخواهند قضیه را بپیچانند. این دیگر مشکل من نیست.
راجع به پتروشیمی، ما قبلاً در فروش محصولات پتروشیمی مشکل داشتیم الان دیگر نداریم. در جابهجایی فلزات گرانبها دیگر مشکل نداریم. ما پیش از این اجازه کشتیرانی در بنادر بزرگ دنیا را نداشتیم، ولی الآن داریم.
اون عدد جان كري ٥٥ بود و نه ١٠٠ ميليارد دلار!!!!