رفراندوم دانشجویی در اردیبهشت/ سازوکار انتخابات در تشکل‌های دانشجویی چگونه است؟

اخبار دانشگاهی را از « کانال اخبار دانشگاهی SNN.ir » دنبال کنید

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، اردیبهشت ماه فصلی است که به خاطر پر تب و تاب بودن انتخابات‌های متعدد تشکل‌های دانشجویی گرمای پر حرارت تابستان را زودتر وارد فضای دانشگاهی می‌کند.

تشکل‌هایی که با گذشت عمر سی و چند ساله انقلاب به عبارتی ساده، جا افتاده تر شده‌اند و حرفی برای گفتن دارند.

اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل، جامعه اسلامی دانشجویان، دفتر تحکیم وحدت، جنبش عدالتخواه دانشجویی و بسیج دانشجویی هر کدام با ساز و کارهای مختلف انتخاباتی خود مسیر را برای  انتخابات افراد اصلح طی می‌کنند.

تاکنون بسیاری از دفاتر این تشکل‌ها در حال برگزاری انتخابات خود بوده‌اند و ما به همین منظور پای صحبت مسئولین آنها نشسته‌ایم.

عرب، مسئول واحد تشکیلات جامعه اسلامی دانشجویان در گفت‌و‌گو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، در خصوص نحوه چگونگی برگزاری انتخابات دفاتر این اتحادیه می‌گوید: ما در حال حاضر ۶۲ دفتر فعال در ۶۲ دانشگاه کشور داریم که موظفند هر سال انتخابات خود را زیر نظر شورای مرکزی با حضور نماینده اتحادیه و نظارت خود دانشگاه برگزار کنند.

برگزاری انتخابات جامعه اسلامی در ۶۲ دفتر فعال
وی ادامه داد: از ۶۲ دفتر به صورت روتین حدود ۵۰ دفتر انتخابات خود را در اردیبهشت ماه برگزار می‌کنند و مابقی آنها نیز به صورت پراکنده تا قبل از پاییز انتخابات خود را برگزار خواهند کرد.

مسئول واحد تشکیلات جامعه اسلامی دانشجویان با اشاره به اینکه طی دو هفته اخیر ۱۰ دفتر جامعه اسلامی دانشجویان توانسته‌اند انتخابات خود را برگزار کنند، تصریح کرد: اما حجم اصلی برگزاری انتخابات در هفته‌های آتی تا اوایل خرداد ماه خواهد بود.

عرب در خصوص آئین نامه اجرایی ابلاغ شده به دفاتر اتحادیه جامعه اسلامی نیز گفت: قانون اصلی که مرجع برگزاری انتخابات تشکل‌هاست، مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی است که همه تشکل‌ها موظف به اجرای آن هستند، اما خود جامعه اسلامی دانشجویان نیز دارای یک آئین نامه انتخاباتی داخلی تحت عنوان «آئین نامه انتخابات و نظارت بر دفاتر دانشگاهی» است.

وی بیان داشت: این آئین نامه انتخاباتی چارچوب کاملی را برای برگزاری انتخابات مشخص می‌کند اینکه به طور مثال اگر تاریخ ۲۰ اردیبهشت برای یک دفتر انتخاب می‌شود باید از دو هفته قبل برای انتخابات ثبت نام به عمل آمده باشد. روند انتخابات از بازه ثبت نام تا روز برگزاری و اعلام نتایج و همچنین برخورد با تخلفات انتخاباتی همه و همه در این چارچوب گنجانده شده‌اند.

مسئول واحد تشکیلات جامعه اسلامی دانشجویان در پایان سخنان خود در خصوص برگزاری انتخابات اصلی جامعه اسلامی دانشجویان نیز گفت: طبق روال هر سال معمولا انتخابات اصلی پس از ماه مبارک رمضان برگزار خواهد شد و امسال نیز در مرداد ماه خواهد بود.

در این بین خوب است مروری بر قوانین اجمالی انتخابات این تشکل‌ها نیز داشته باشیم.

شورای مرکزی تشکل به عنوان بالاترین رکن اجرایی است که بسته به هر تشکلی، تعداد اعضا متفاوت است و از چندین کمیته‌ی مختلف تشکیل شده که در انتخابات از سوی دانشجویان یا اعضا به صورت مستقیم انتخاب می‌شوند.

گفتنی است که هیات نظارت دانشگاه، وظیفه‌ نظارت بر حسن اجرای انتخابات را بر عهده دارد و تشکل‌های اسلامی موظفند دو هفته قبل از برگزاری هر گونه انتخابات، تاریخ پیشنهادی خود را به صورت کتبی در زمینه انتخابات برای هماهنگی با مسئولین ذیربط به هیئت نظارت دانشگاه اعلام کنند.

هیئت نظارت دانشگاه می تواند با صلاحدید، نماینده خود را که حتی المقدور از اعضای هیأت منصفه است برای نظارت بر انتخابات معرفی نماید. در این صورت تشکل نیز با انتخاب و معرفی یک نماینده (به صورت مکتوب) از جانب خود موظف به همکاری با نماینده هیئت نظارت دانشگاه است. نماینده هیئت نظارت بر روند اجرای انتخابات، بدون دخالت در امور اجرایی، نظارت کرده و نحوه برگزاری و انطباق انتخابات با مفاد اساسنامه مصوب را به صورت کتبی و مستند به هیئت نظارت دانشگاه گزارش می‌‌کند.

محدودیت فراقانونی مسئولان دانشگاهی بر سر راه انتخابات تشکل ها/ جلوی این بی قانونی خواهیم ایستاد
رضا نجابت، قائم مقام اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان نیزدر خصوص زمان برگزاری انتخابات انجمن‌های این اتحادیه اینطور می‌گوید: انتخابات انجمن‌های ما عمدتا در اردیبهشت ماه برگزار می‌شود و انتخابات اصلی شورای مرکزی اتحادیه نیز هر ساله در نشست سالانه ما که احتمالا در اواخر مرداد یا اوایل شهریور ماه سال جاری خواهد بود، برگزار می‌شود.

وی ادامه داد: انجمن های اسلامی سراسر کشور که در دانشگا‌ه های مختلف در حال فعالیت هستند و عضو اصلی اتحادیه به شمار می‌روند، شامل حدود ۵۰ دفتر هستند که بخشی از آنها انتخابات شان را در فروردین ماه برگزار کردند و مابقی در شرف برگزاری‌اند؛ مثل انجمن چمران اهواز یا انجمن بیرجند.

نجابت با اشاره به اینکه انتخابات این دفاتر تا اوایل خرداد ماه به طول خواهد انجامید، خاطرنشان کرد: برگزاری انتخابات تشکل‌ها دو مبنای قانونی و اصلی دارد؛ یکی آئین نامه تشکل های اسلامی مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی است و دیگری اساسنامه هر تشکل در خصوص روند برگزاری انتخابات است.

قائم مقام اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل از اعمال برخی محدودیت‌های دانشگاه‌ها برای برگزاری انتخابات تشکل‌ها خبر داد و گفت: بعضی از مسئولان دانشگاه‌ها سعی در اعمال برخی محدودیت‌های غیرقانونی بر سر راه انتخابات انجمن ها دارند و ما نیز از سوی اتحادیه سعی داریم تا با این محدودیت های فراقانونی مقابله کنیم.

وی اظهار داشت: شنیده‌ایم که مسئولان یکی از دانشگاه‌ها به انجمن خود برای برگزاری انتخابات گفته است الزاما انتخابات شما باید اینترنتی برگزار شود، یعنی سیستم خود را در یک سایت بارگذاری کنند تا دانشجویان از این طریق حق رای دادن داشته باشند و به هیچ عنوان حضوری برگزار نشود. اینکه مسئولان دانشگاه برای یک انجمن تعیین تکلیف کنند، فارغ از آئین نامه کلان شورای عالی انقلاب فرهنگی است.

این مسئله قطع به یقین جای پاسخگویی مسئولان دانشگاهی و توضیحات آنها را می‌طلبد، چرا که طبق آئین نامه ذکر شده نماینده هیئت نظارت بر روند اجرای انتخابات وظیفه نظارت بر حسن اجرای انتخابات را بر عهده دارد.

فضای انتخاباتی آن هم در محیط پویا و پر چالشی مثل دانشگاه دارای حساسیت های خاصی است که شاید بتوان آن را راه رفتن روی لبه تیغ امنیت، آرامش، حفظ چارچوب‌های یک محیط علمی قلمداد کرد.

۲۵ انجمن فعال در صف انتخابات
در ادامه ماهره عزیزی، قائم مقام دفتر تحکیم وحدت در خصوص نحوه برگزاری انتخابات این دفتر در سال جاری می‌گوید: تحکیم وحدت در حال حاضر ۲۵ انجمن فعال دارد که انتخابات شان در اردیبهشت ماه سال جاری به صورت جداگانه برگزار خواهد شد.

وی ادامه داد: هر کدام از این دفاتر طبق آئین نامه‌های مختص به خود دانشگاه‌شان انتخابات را برگزار خواهند کرد و انتخابات اصلی تحکیم وحدت نیز در تابستان امسال و به احتمال زیاد در مرداد ماه خواهد بود.

محمدامین سلیمی، دبیر شورای تبیین بسیج دانشجویی کشور نیز در خصوص سازوکار انتخابات بسیج دانشجویی یادآور می‌شود: ساختار انتخابات بسیج دانشجویی با سایر تشکل‌ها متفاوت است. اینکه عده‌ای کاندید شوند و شورای مرکزی آنها با کاندیداهای انتخاباتی شکل بگیرد، این گونه نیست. بسیج دانشجویی با برگزاری نظرسنجی از اعضای خود مسئول بسیج هر واحد را انتخاب می‌کند.

وی در خصوص بازه زمانی انتخابات دفاتر بسیج دانشجویی نیز اظهار داشت: انتخابات ما در طول سال در حال گردش است و تایم مشخصی ندارد. گاهی در اردیبهشت و گاهی در مهر ماه برگزار می شود و همه چیز بستگی به این دارد که حکم مسئول بسیج هر دفتر کی خورده شده و کی موعد آن به اتمام رسیده باشد.

تشکل‌های یک بار مصرف ظرفی چند؟!

بدین ترتیب هر تشکل به صورت مستقیم یا غیرمستقیم برآمده از رای بدنه عادی دانشجویی است و برخی از فضاسازی‌ها که آنها را وابسته به جریانات سیاسی یا انتصاب از سوی حکومت کرده است، اصلا در این ساز و کار جائی ندارد. این تشکل‌ها به دور از هر گونه برچسب سیاسی یا غیر سیاسی صرفا اهداف تعیین شده خود را ذیل چارچوب قوانین وضع شده پیش می‌برند؛ البته نگذریم از تشکل‌هایی که، یک بار مصرف بودنشان در این چندسال صدای اعتراض خیلی‌ها را بلند کرد و موجب تاکیدات موکد مقام معظم رهبری در دیدارهای اخیرشان با دانشجویان گشت.

تشکل‌هایی که بی شک در این مدت برای اهدافی خاص تشکیل و با اقدامات نا به جای خود موجب بر هم زدن نظم، امنیت و آرامش دانشگاه شده‌اند و حاشیه های حزب بادگونه ای را برای همسو کردن برخی دانشجویان به راه انداخته اند. تشکل‌هایی که از سوی جریانات خاص سیاسی و برخی مسئولان دانشگاهی روی کار می آیند و تاکتیکشان انگ حکومتی زدن به تشکل‌های مستقل دانشجویی است.

حال باید دید اردیبهشت ماه برای تشکل‌های دانشجویی چگونه رقم خواهد خورد؟