حجت الاسلام رهدار در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری دانشجو در تحلیل دلیل حمله آمریکا به طالبان و کشته شدن ملا اختر فرمانده این گروه در افغانستان گفت: بنده معتقدم طالبان یا حداقل شاخه بن‌لادنی آن سمت سوی ضد آمریکایی دارد. تحلیل من در خصوص ماجرای 11 سپتامبر هم این است که کار خود بن‌لادن بود و دولت آمریکا نقشی در آن نداشت.
وی افزود: البته بن لادن این کار را با خریدن برخی عوامل در حاکمیت آمریکا انجام داد اما عملیات 11 سپتامبر با هماهنگی دولت آمریکا نبود.
این کارشناس تاریخ اضافه کرد: تفاوت طالبان و داعش، تفاوت مکتب «وهابیت» و «دیوبند» است. واقعیت این است که با وجود شباهت‌ها، این دو تفکر، تفاوت‌های عمده‌ای هم با هم دارند. فرقه دیوبند در تکفیر احتیاط و وسواس بیشتری نسبت به وهابیت دارند و در کشتن و اعدام با انضباط بیشتری اقدام می‌کند.
وی افزود: خشونت‌هایی که طالبان در افغانستان انجام داد بیش از آنکه معلول تفکر دیوبند باشد، متأثر از خشونت قوم «پشتو» در افغانستان است. لذا بنده معتقدم جریان طالبان با مقداری پیرایش می‌تواند خلوص اسلامی پیدا کند اما جریان داعش اساساً نمی‌تواند خلوص اسلامی داشته باشد. ریشه‌های وهابی از یک سو و وابستگی استعماری آن‌ها از سوی دیگر نشان می‌دهد که داعش چقدر با ما بیگانه است.
رهدار در تحلیل رفتار آمریکا گفت: قطعا آمریکا به دنبال تضعیف طالبان در منطقه است. به ویژه اینکه آمریکایی‌ها متوجه شده بودند که نوعی تعامل سازنده بین ایران و طالبان در جریان است. در مقایسه با داعش این واضح است که هم از نظر ایجابی تفکر طالبان به ما نزدیک‌تر است و هم از نظر سلبی طالبان یک ماهیت ضد آمریکایی دارد. با همه نقدهایی که نسبت به طالبان داریم و آن را متحد استراتژیک خود نمی‌دانیم اما یک رابطه حداقلی با هم داریم.
وی افزود: رابطه ما با طالبان بیشتر در سال‌های اخیر بوده آن هم به دلیل ظرفیتی است که طالبان برای جلوگیری گسترش داعش در افغانستان دارد. با همه این‌ها اذعان می‌کنیم که جریان طالبانی ضد آمریکایی‌تر است و طبیعی است که آمریکایی‌ها داعش را ترجیح بدهند.
این کارشناس تاریخ در خصوص سابقه برخوردهای ایران و طالبان هم گفت: اوج تنش بین ایران و طالبان در جریان شهادت دیپلمات‌های ما بود. طالبان بارها و بارها کشتن دیپلمات‌های ما را تکذیب کرده است. البته بنده قضاوت نمی‌کنم شاید این کار را انجام داده و بعدا تغییر موضع داده باشند.
رهدار افزود: از منظر ایران طالبان گروهی است که با وجود تمام اختلاف‌ها می‌تواند قابل تعامل و مهندسی باشد. ما با خیلی از دولت‌های همسایه اختلاف داریم. مگر ما با کشوری مثل آذربایجان اختلاف نداریم؟ اما این به آن معنی نیست که با آذربایجان تعامل نداشته باشیم. البته طبیعتاً آمریکا مخالف این تعامل است و همیشه سنگ‌اندازی می‌کند.
