به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو، «نیچیروان بارزانی» نخست‌وزیر منطقه کردستان عراق در گفت‌وگویی با صدای آمریکا به شرح موضع این منطقه در قبال مسایل مختلف پرداخت.
وی در بخشی از مصاحبه، مساله استقلال کردستان را حق کردها خواند و دوباره بر طبل جدایی کوبید.
نخست‌وزیر منطقه کردستان گفت که پیشمرگه (نظامیان کردستان) حتما در عملیات آزادسازی موصل شرکت خواهند داشت و مرحله اداره موصل پس از آزادی را از همه مراحل دیگر، مهمتر ارزیابی کرد.
نیچروان نگرانی خود از مرحله پساداعش را مخفی نکرد و صراحتا گفت که نگرانی زیادی دارد و در زمانیکه میان وزارت پیشمرگه و وزارت دفاع عراق اختلافات بالا گرفته او گفت که برخی مرزها باید ترسیم شود.
متن مصاحبه به شرح زیر است:
** در عملیات آزادسازی موصل کردها چه نقشی خواهند داشت؟
برای ما در منطقه کردستان عملیات موصل بسیار مهم است. زیرا موصل شهری است که به اربیل و دهوک نزدیک است و تا حد زیادی بر کرکوک هم تاثیر دارد. بنابر این ما به عنوان منطقه کردستان عملیات آزادسازی موصل را بسیار مهم می‌بینیم. به طور حتم نیروی پیشمرگه در این عملیات نقش اساسی خواهد داشت. بدین منظور با بغداد، نیروهای ائتلاف بین‌المللی و به ویژه با آمریکا هماهنگی داریم. اکنون در مرحله طراحی نقشه عملیات قرار داریم. پس از طرح نقشه عملیات آزادسازی موصل و روشن شدن اینکه هر طرفی چه نقشی خواهد داشت، عملیات شروع می‌شود.
**نگرانی زیادی وجود دارد که با آغاز عملیات موصل سیل آواره‌ها و ساکنین موصل به منطقه سرازیر میشوند. چه تدابیری اتخاذ شده؟
می‌دانید که منطقه کردستان در حال گذار از یک بحران شدید اقتصادی است. با این حال مرکزی را در وزارت کشور حکومت منطقه دایر کردهایم که با همکاری با سازمان ملل متحد و طرفهای مربوط به این بحران در ارتباط است تا تدابیر لازم را در زمان ورود آواره ها انجام بدهند. مناطقی را برای ایجاد کمپ آواره‌ها تعیین کردهایم. با بغداد هم در تماس هستیم. طبق تحقیقات به عمل آمده بیش از نیم ملیون آواره به منطقه کردستان سرازیر میشوند. جدا از آواره‌هایی که اکنون در کردستان هستند. منتظر همکاری‌های بیشتر از بغداد و نیز از جامعه جهانی هستیم. البته از هم اکنون آمدن آواره‌های ساکنین مخمور، شرگات و سایر مناطق موصل به منطقه آغاز شده.
**فکر می کنید عملیات آزادسازی موصل چقدر به طول بیانجامد؟
در عملیات آزادسازی سایر مناطق در فلوجه و گیاره و ... پیش‌بینی ما این بود که داعش بیشتر از این مقاومت می‌کند. اگر به نحوی باشد که ما تاکنون دیده‌ایم فکر نمی‌کنم زیاد طول بکشد. ولی اکنون زمان آغاز عملیات مهم است. زیرا تاکنون تدابیر لازم برای عملیات آزادسازی موصل انجام نگرفته.
**چه مشکلاتی وجود دارد؟ چرا آماده نمی‌شوید؟
به نظر من نبود آمادگی برای عملیات آزادسازی موصل دو دلیل دارد. نخست تفاوت موصل با سایر مناطق است. به همین دلیل هم به لحاظ نظامی و هم به این لحاظ که پس از آزادی موصل چگونه این کلانشهر را اداره می‌کنند، باید بسیار دقت شود. به نظر من اداره موصل پس از آزاد شدن بسیار مهمتر است. جدا از این آماده شدن ارتش عراق هم تاکنون کافی نبوده و ممکن است چند ماهی طول بکشد تا آماده شوند.
**گفته می‌شود یکی از گامهای لازم برای آزادسازی موصل توافق نظامی اخیر شما با آمریکاست. محتوای این توافق چیه؟
این توافق دو بخش است. بخشی از آن کمکهای مالی است که آمریکا به نیروی پیشمرگه می‌دهد. بخش دیگر آنهم یک پروتکل نظامی بین ما و آمریکاست. طبق آن همکاری‌های نظامی که به منطقه کردستان داده می‌شود نباید به دست طرفهای دیگر برسد. یعنی موازینی که آمریکا برای خود مهم می‌داند در این پروتکل که به امضای دو طرف رسیده گنجانده شدهاند. علاوه بر این، توافق شامل همکاری و هماهنگی میان طرفین برای آزاد کردن موصل و سایر مناطق تحت تصرف داعش است.
خبری اینجا منتشر شده که قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس ایران از «نوری المالکی» رئیس حزب «الدعوه»، حزب حاکم خواسته که از اجرای این توافق جلوگیری کند و به ویژه اینکه اجازه ندهند هیچ پایگاه نظامی دیگر آمریکا در منطقه کردستان ایجاد شود. برای توافق با آمریکا چقدر با بغداد هماهنگی داشتید؟
براستی از این اطلاعات بی خبرم و تصور هم نمی‌کنم درست باشند.
**بغداد چطور؟ آیا از محتوای این توافق اطلاع دارد؟
پیشتر ما به بغداد اطلاع دادهایم و فکر می‌کنم آمریکاییها هم بغداد را از این توافق مطلع کرده‌اند؛ زیرا این توافق تازگی ندارد، بلکه در پی چندین نشست میان ما و آمریکاییها ایجاد شده است. مواردی در توافق بوده که ما تغییر دادهایم و برخی را هم آنها تغییر داده‌‌اند. یعنی این توافق نتیجه نشست‌های چند ماهه است.
**شما پیشتر گفتید داعش همانند گذشته مقاومت نمی‌کند و معتقدید که موصل هم آزاد می‌شود. برنامه شما پس از داعش چیست؟
به نظر من اینکه پس از داعش چکار می‌کنیم مهمترین پرسش است. آمدن داعش توام با بدبختی‌های زیادی برای کردها و به ویژه منطقه کردستان بوده است. امیدواریم با رفتن داعش هم چنین اتفاقی تکرار نشود. در مورد مرحله پس از داعش بسیار نگران هستیم. آنهم به دو دلیل: نخست آنکه باید برادران ما در بغداد بدانند که داعش از بطن جامعه عراق سر در آورده و از جای دیگری نیامده است. بینش و طرز فکر داعش در عراق شکل گرفته است. داعش ترکیبی از «شوونیست«-های عراقی با تندروهای اسلامی است. ممکن است پس از آزادی موصل، داعش دیگر زمینی برای خلافت اسلامی خود نداشته باشد، ولی به نظر ما داعش به عنوان یک سازمان تروریستی باقی می‌ماند و تنها رفتارش تغییر می‌کند. اکنون علیه داعش جنگ جبهه‌‌ای داریم ولی آن زمان داعش به ایجاد هسته‌‌های مخفی و جنگ پارتیزانی در عراق روی می‌آورد. معضل داعش در عراق راه حل نظامی ندارد. لازم است پدیده داعش با دقت و به لحاظ سیاسی مورد بررسی قرار بگیرد و سپس راه حلی برای از میان بردن آن پیدا شود.
**فرض را بر این بگیریم به لحاظ سیاسی هم داعش از میان برود. مساله استقلال کردستان آیا معضلی تازه ایجاد نخواهد کرد؟ تاکنون ریاست منطقه بارها در مورد آن صحبت کرده؟
به نظر من استقلال منطقه کردستان حق ملت ماست. حق تعیین سرنوشت، مشروع است و معتقدم این به عنوان یک هدف برای ما و همه مردم کردستان باقی می‌ماند. آنچه برای ما پس از داعش مهم است، مرزهای کردستان است. ما باید این مرزها را که با خون پیشمرگه‌‌ها آزاد شدهاند، تعیین کنیم.
**یعنی اگر این مساله را حل کردید، منظورم تعیین مرزهاست، پس از آن قصد اعلام استقلال دارید؟
به هر سمتی برویم نخست باید بدانیم حیاط خانه ما تا کجاست. یعنی چه در عراق بمانیم و چه مستقل شویم، یا اگر فدرالی یا کنفدرالی باشیم، اولویت نخست تعیین مرزهایی است که با فداکاری فرزندان این ملت و پیشمرگه‌‌های کرد آزاد شده است.
**ولی اگر این مرزها هم تعیین شوند آیا فکر نمی‌کنید نه تنها ایران و ترکیه به عنوان همسایگان اصلی شما هر دو مخالف استقلال هستند، بلکه مشکلات داخلی هم دارید؟ اتحادیه میهنی و جنبش تغییر بنظر میرسد با شما همراهی نمی‌کنند. در چنین شرایطی چگونه استقلال اعلام می‌کنید؟
ما شرایط را خوب درک می‌کنیم. شما به هر کشوری که به استقلال رسیده نگاه کنید می‌بینید که به لحاظ اقتصادی، سیاسی و ... مشکلات به مراتب بیشتری از ما داشتهاند و به آنها گفته‌اند فعلا زمانش فرا نرسیده، مشکلات داخلی دارید و الی آخر... ولی این مانع استقلال یا کنفدرالی ما نمی‌شود. کشورهایی هستند که پس از استقلال با مشکلات زیاده مواجه شدند، ولی آنها را حل کردند. ما از طرح خواست استقلال یا هر سیستم برای حکومتی برای کردها در عراق، قصد ایجاد آشوب در منطقه را نداریم. در حاکمیت عراق چند سال است که به همه ثابت کردهایم که عامل ثبات و امنیت هستیم. یعنی ما نه عاملی برای ایجاد مشکل، بلکه عامل ثبات در منطقه هستیم. طرح استقلال به عنوان یک راه حل ارائه شده، نه آنکه بخواهیم بر مشکلات عراق بیافزاییم.
زمانی که در سال ٢٠٠٣ به عراق برگشتیم، امیدوار بودیم که بغداد پایتخت یک عراق جدید است. امیدوار بودیم قانون اساسی و سیستم حکمرانی و بینش جدیدی دارد. ولی اکنون پس از سیزده سال نمیتوان به نقطه شروع برگشت. در واقع دو نوع عراق داریم. عراق پیش از موصل و عراق پس از تصرف موصل. بازگشت به اصول شکست خورده عراق ٢٠٠٣ امکان پذیر نیست. ولی هر تصمیمی بگیریم چه استقلال چه کنفدرالی، معتقدیم بغداد به عنوان شریک استراتژیک ما باقی می‌ماند. این مسایل را نخست با بغداد مورد گفتگو قرار می‌دهیم. در چنین حالتی نه آنکارا و نه ایران آنقدر تعیین کننده نخواهند بود. طرفی که در درجه اول باید با گفتگو مسایل را با آن حل کنیم بغداد است.
**موضوع دیگری که در روزهای اخیر اتفاق افتاد شکست کودتای نظامی در ترکیه و دستگیری‌های گسترده بعدی بود. موضع شما چیست؟
از نتیجه کودتا و از پیروزی اراده مردم ترکیه بسیار خوشحال شدیم. اگر به تاریخ کودتاهای نظامی ترکیه نگاه کنید متوجه می‌شوید که هیچ کودتایی به نفع کردها نبوده است. همه کودتاها پیامدهای زیانباری برای کردها داشتهاند. منطقه کردستان خوشحال است که دولتی که از آرای مردم ترکیه مشروعیت گرفته موفق شد و ملت هم توانست این دولت را حفظ کند.
**یکی دیگر از مسایل مهم برای منطقه فعالیت پیشمرگه‌‌های حزب دمکرات کردستان ایران و درگیری با سپاه پاسدارن در کردستان ایران است. بسیاری از فرماندهان سپاه و مقامهای جمهوری اسلامی و مورد اخیر آنها محسن رضایی گفته‌اند این فعالیتها با تحریک عربستان سعودی است و اینجا در منطقه، عربستان آموزشگاهی برای نیروهای حزب دمکرات باز کرده و شما هم چشم پوشی می‌کنید. چقدر این درست است؟
اول از همه باید بگویم که این ادعا هیچ پایه و اساسی ندارد. عربستان سعودی همانند کشورهای دیگر در اینجا کنسولگری دارد و در چارچوب پروتکلی که با عراق دارد، فعالیت دیپلماتیک می‌کند. اینکه گفته شده اینجا پایگاه آموزشی برای کردهای ایران باز کرده اند به هیچ وجه حقیقت ندارد. از دید ما روابط دوستانه با ایران بسیار مهم است. همچنانکه گفتم در سالهای گذشته نشان دادهایم که عامل استقرار امنیت چه برای ایران، چه برای ترکیه و چه در گذشته برای سوریه هم بوده ایم. این چارچوب سیاست ماست و تلاش می‌کنیم از منطقه کردستان مشکلی برای کشورهای همسایه ایجاد نشود. نسبت به فعالیت‌های حزب دمکرات کردستان ایران منطقه کردستان عراق، در ایران مبالغه زیاده شده است. من این سوال را مطرح می‌کنم که سال گذشته پژاک چند عملیات نظامی انجام داده و چند نفر را در ایران کشته؟ ولی چرا یکبار هم صدایی از یک مقام ایرانی شنیده نشد؟
**چه دلیلی دارد این رویکرد به گفته شما دوگانه؟
دقیقا همین برای ما هم سوال است. حزب دمکرات کردستان ایران عملیاتی انجام داده است. البته ما از حزب دمکرات و کومله و طرفهای دیگر سپاسگذاریم که بسیاری اوقات منافع منطقه کردستان را مورد توجه قرار داده و همیشه تلاش کرده‌اند که منطقه کردستان ناامن نشود. اکنون نسبت به ابراز چنین اتهاماتی از طرف ایران بسیار نگران هستیم. ما با جمهوری اسلامی ایران یک هیات مشترک داریم و میتوان این مسایل را در این هیات مطرح کرده و راه حلی هم پیدا کنیم. این همه تهدید و اتهام زنی ایران را رد می‌کنیم و همزمان آماده‌ایم با ایران در این مورد گفتگو کنیم. بدون شک سیاست ما این نیست که از خاک منطقه به ایران حمله بشود یا مشکلاتی برای ایران ایجاد بکنند. ایران یک همسایه مهم ماست و می‌خواهیم روابط ما با این کشور بسیار دوستانه باشد.
** اگر میخواهید این روابط دوستانه باقی بماند پس چرا سیاستی را که نسبت به پ ک ک دارید ، در قبال احزاب کرد ایران ندارید؟ شما بارها بین آنکارا و پ ک ک میانجیگری کردید ، ولی چرا گامی برای میانجیگری میان کردهای مخالف با ایران بر نمیدارید؟
ما در گذشته گام‌هایی برداشته‌ایم ولی اساسی نبوده‌اند. زمانیکه تلاش کردیم در بین «پ ک ک» و آنکارا میانجیگری کنیم، در ملاقات با مقامات ارشد ترکیه از رئیس جمهور به پایین، تصور میکردیم واقعا مایلند مساله را از راه گفت‌وگو حل کنند. ولی تا این لحظه چنین خواست و تمایلی از طرف ایران دیده نمی‌شود. یعنی در ایران زمینه حل معضل کرد از راه گفتگو وجود ندارد. اگر چنین زمینه‌‌ای موجود باشد بسیار خوشحال میشویم که میانجی حل معضل از طریق گفتگو باشیم.