دیپلماسی، تنها راه حل مشکلات مرزی افغانستان و پاکستان است

به گزارش گروه بین المللی خبرگزاری دانشجو، شمیل شمس خبرنگار پاکستانی  در یادداشتی برای دویچه‌وله نوشت: ارتش پاکستان ادعا می‌کند که بیش از 50 سرباز افغان را در امتداد مرز کشته است. در حالی‌که برخوردهای مرزی بین این دو کشور یک اتفاق تازه نیست، کارشناسان می‌گویند این بار وضع بیشتر به صورت جنگ بوده است.

 
در ادامه این یادداشت آمده است: درگیری‌ها در مرز افغانستان-پاکستان برای سه روز گذشته ادامه یافته و هر دو کشور ادعا می‌کنند به طرف دیگر تلفات سنگینی وارد کرده است.

 
روز یک‌شنبه، ارتش پاکستان گفت بیش از 50 سرباز افغانستان را از زمان آغاز جنگ در روز جمعه در منطقه‌ مرزی چمن که ایالت جنوب‌غربی بلوچستان پاکستان را از ولایت جنوبی قندهار افغانستان جدا می‌کند، کشته است.  

 
روز جمعه، سربازان پاکستانی کارمندان سرشماری را در منطقه‌ مرزی همراهی می‌کردند که جنگ آغاز شد. «ضیا درانی» سخنگوی پلیس افغانستان، اسلام‌آباد را به استفاده از سرشماری به‌عنوان پوششی برای «فعالیت‌های مخرب و تحریک روستانشینان علیه حکومت» متهم کرد. درانی هم‌چنین ادعا کرد که «شبه نظامیان» پاکستانی تلاش می‌کردند از مرز عبور کنند.

 
در مقابل، ارتش پاکستان گفت «باوجود این حقیقت که پیشاپیش در مورد این روند به مسئولان افغان اطلاع داده شده بود»، ماموران مرزی افغانستان در برابر سرشماری «موانع» ایجاد می‌کردند. ارتش، گذرگاه مرزی چمن را که یکی از دو گذرگاه اصلی در مرز است، پس از تبادل آتش، بست.

 
ژنرال ندیم احمد فرمانده لشکر مرزی پاکستان، روز یک‌شنبه به گزارشگران گفت: «ما خوشحال نیستیم به شما بگوییم که 5 ایست بازرسی افغانستانی کاملاً نابود شدند – بیش از 50 تن از سربازان آن‌ها کشته شدند و بیش از 100 تن زخمی شدند».

 
وی گفت: «ما به‌خاطر تلفات آن‌ها خوشحال نیستیم اما مجبورمان کردند عمل مقابله به مثل کنیم» و اضافه کرد که دو سرباز پاکستانی در این رویداد کشته شدند و 9 تن نیز زخمی شدند.

 
کابل به سرعت این ادعا را رد کرد. صدیق صدیقی، یکی از سخنگویان حکومت در این رابطه توئیت کرد: یک ادعای بسیار نادرست توسط نیروهای مرزی پاکستان که حدود 50 سرباز افغان در حمله‌ی متقابل توسط پاکستان جان‌شان را از دست دادند؛ کاملا مردود است. صمیم خپلواک، سخنگوی والی ولایت قندهار، در عوض گفت که علاوه بر کشته شدن یک غیرنظامی، دو سرباز گم شدند.

 
در حالی‌که درگیری‌های مرزی میان افغانستان و پاکستان یک اتفاق تازه نیست، ناظران می‌گویند که این بار وضع جنگی حاکم بوده است. شادی خان سیف، خبرنگار دویچه وله در کابل، گفت: حداقل دو راهپیمایی اعتراضی گروهی در قندهار و تورخم علیه آنچه که تحریک و دخالت پاکستان در امور افغانستان ادعا می‌شود، برگزار شده است.

 
نویسنده اعتقاد دارد: روابط میان افغانستان و پاکستان در چند ماه گذشته بدتر شده و کابل به‌طور فزاینده‌ای در قبال آنچه که حمایت اسلام‌آباد از شبه‌نظامیان اسلام‌گرا ادعا می‌شود، محتاط شده است.

 
هردو کشور یکدیگر را به فراهم‌آوری مناطق امن برای شبه‌نظامیان با هدف راه‌اندازی حملات در سوی دیگر مرز متهم می‌کنند. تعدادی از مقام‌های بلندپایه‌ پاکستانی در چند هفته‌ گذشته از کابل دیدار کرده‌اند تا از نگرانی‌های حکومت افغانستان بکاهند، اما این دیدارها نتایج مثبت نداشته‌ است.  

 
براساس گزارش‌ها، اشرف غنی اخیراً دعوت پاکستان مبنی بر دیدار از اسلام‌آباد را رد کرده است. کارشناسان می‌گویند که دلیل اصلی دشمنی فزاینده میان این کشور روابط رو به بهبود کابل با هند، رقیب بزرگ پاکستان، است.

 
در چند سال گذشته، افغانستان به هند نزدیک‌تر شده است، در حالی‌که پاکستان به‌دنبال ایجاد روابط نزدیک‌تر با چین و روسیه برای مقابله با نفوذ رو به رشد دهلی جدید در کابل است.

 
هند و افغانستان به‌شدت از نقش پاکستان در افغانستان  انتقاد کردند. آن‌ها ارتش و نهادهای جاسوسی پاکستان را به حمایت از  طالبان و بی‌ثبات کردن افغانستان به متهم می‌کنند.

 
شمس می‌نویسد: پاکستان، همزمان با بدترشدن روابط‌ خود با افغانستان، در ماه مارس اعلام کرد که احداث یک دیوار را در امتداد مرز بی‌ثبات افغانستان-پاکستان را آغاز کرده است. اسلام‌آباد گفت هدف این اقدام محدود کردن رفت‌وآمد شبه‌نظامیان افراطی که از مرز کنترل‌نشده عبور و حملاتی را بر خاک پاکستان راه‌اندازی می‌کنند، است. این اقدام اما در افغانستان و در میان مردم پشتوزبان که در هر دو طرف مرز زندگی می‌کنند، به‌شدت جنجالی و بحث‌برانگیز است.

 
هر روز، هزاران افغانستانی و پاکستانی از خط دیورند– مرز 2430 کیلومتری که توسط بریتانیا در جریان حکومت استعماری‌شان تاسیس شد – عبور می‌کنند. حکومت افغانستان و هم‌چنین بسیاری از پشتون‌های که روابط تاریخی، فرهنگی و خانوادگی مشترک دارند، خط دیورند را به‌عنوان مرز رسمی میان افغانستان و پاکستان به‌رسمیت نمی‌شناسند.

 
پشتون‌ها می‌توانند به‌راحتی از مرز عبور کنند، اما بدترشدن روابط سیاسی میان این دو کشور باعث مشکلاتی برای آن‌ها است. ظاهرا هدف پاکستان از دیوارکشی در گذرگاه‌ها جلوگیری از ورود شبه‌نظامیان از افغانستان به این کشور است.

 
کارشناسان اما می‌گویند این اقدام بیهوده است، چون شبه‌نظامیان الزاماً از گذرگاه‌های رسمی استفاده نمی‌کنند. در عوض، شبه‌نظامیانی که در هر دو طرف مرز پناهگاه دارند اغلب از یکی از گذرگاه‌های غیررسمی متعدد در امتداد مرز استفاده می‌کنند.

 
وحید مژده تحلیلگر مسایل طالبان و عضو پیشین این گروه، به دویچه وله گفت: «بیش از 20 گذرگاه غیررسمی در امتداد مرز افغانستان-پاکستان وجود دارند که شبه‌نظامیان برای رفت‌وآمد بین این کشور از آن‌ها استفاده می‌کنند».  

 
اطلاعات روز نوشت: کارشناسان می‌گویند آخرین درگیری‌ها و مسدود شدن مرز راه‌حل مسایلی که هردو کشور همسایه باهم دارند، نیست؛ بلکه صرف بنیادگرایان را در این منطقه گستاخ‌تر می‌سازد.

 
شاهد شمیم، خبرنگار پاکستانی، گفت: «رویدادهای امنیتی در پاکستان در ماه‌های اخیر افزایش یافته است. اگر درگیری‌ها بین هردو کشور ادامه یابد، افراط‌گرایان در هردو طرف مرز قوی‌تر خواهند شد و تهدید بزرگتری را متوجه منطقه خواهند ساخت».

 
وی می‌گوید: تنها راه برون‌رفت از مشکل فعلی برای هر دو کشور دنبال کردن دیپلماسی است.