دورهمی اهالی فرهنگ در تجلیل از صادق رحمانی/ روایت تجلیل علامه حسن زاده از شعر رحمانی

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو؛ در این مراسم که عصر دیروز یکشنبه ۲۶ شهریور ماه در نخلستان سازمان اوج و با حضور شخصیت‌های فرهنگی ادبی، مسئولان رادیو و علاقمندان عرصه ادبیات برگزار شد، محمدرضا تقی‌دخت استاد دانشگاه در ابتدا گفت: خیام همواره در اشعارش مخاطب را با زهر و تلخی واقعیت روبه‌رو می‌کند تا او به سمت و سوی سئوالات ریشه‌ای هستی سوق داده شود. مخاطب به این سئوال فکر می‌کند که وجود انسان چیست و به کجا خواهد رفت. پیشامد چنین سئوالاتی انسان را به سمت تزکیه پیش می‌برد.

تقی‌دخت: تفاوت‌های شعر خیام‌وار با شعر حافظ‌محور
تقی دخت داد: بخش زیادی از شعر امروز درازگویی است و می‌تواند گفته نشود. ما از دیرباز با دو نگاه به شعر و شاعری روبرو بوده ایم. نگاهی که متمایل به حافظ است و دیگری نگاهی که خیام را سرلوحه قرار می‌دهد. همه عناصر شعر حافظ از واقعیت بیرونی گرفته شده است و با زیبایی تمام تبدیل به بی واقعیتی می‌شود. اعجاز شعر حافظ واقعیت را به غیر واقعیت تبدیل می‌کند و نقشی آرامش‌بخش برای انسان دارد. با این حال شعر صادق رحمانی گرایش به خیام دارد. اگر شعری ماندگار می‌شود به خاطر مسئله و سوالی است که مطرح می‌کند و از اتفاقاتی که در کنار ما رخ می‌دهد، سوال بیرون می‌آورد. شعر صادق رحمانی در کنار همه زیبایی‌هایی که دارد، شعری پرسشگر است. آن هم در حالی که هنوز ایجاد مسئله و سوال در شعر ما چنان که باید به وجود نیامده است.
این استاد دانشگاه افزود: دنیایی که ما در آن زندگی می‌کنیم دنیای دغدغه و شلوغی است و چیزی که در این دنیا به چشم می‌آید ظاهر آن است و به همین خاطر باطن دنیا را کم می‌بینیم و هر قدر تلاش می‌کنیم به باطن عالم نمی‌رسیم. درک باطن جهان یا جهان باطن کمتر رخ می‌دهد.

در ادامه این مراسم سعید یوسف نیا اظهار داشت: شعر و شخصیت یک شاعر اگر همانند هم نباشند، شعر او نیز کارساز نمی‌شود. صادق رحمانی همانند شعرهایش بی‌تکلف، ساده، صادق و صمیمی است؛ او اهل ریا نیست. مدال شاعر بر سینه زدن ارزش ندارد؛ مهم این است که شعر در جان انسان نفوذ کرده باشد.
یوسف نیا اظهار داشت: صادق رحمانی خودش یک شعر است و مهم این است که شعر در جان شاعر نفوذ کرده باشد وگرنه مدال شاعری به سینه زدن افتخاری ندارد. او شخصیت متفاوتی است و شعرهایش نیز متفاوت است. همکاران رحمانی نیز او را دوست دارند و احساس رئیس و مرئوس میان‌شان وجود ندارد. البته صادر رحمانی نیز به دنبال القای چنین نگاهی نیست.

رسولی: رحمانی یک آدم غیرمعمولی است
رضا رسولی در این مراسم با اشاره به اینکه از سال ۷۵ و در کنگره شعر طلاب با او آشنا بوده است، گفت: امروز می‌خواهیم در مورد یک آدم غیرمعمولی حرف بزنیم. صادق رحمانی بیش از ۳۰ سال سابقه کار فرهنگی است و دانش‌آموخته حوزه و دانشگاه است و در این سال‌ها در جایی مشغول فعالیت شده که با واژگان سروکار دارد. از این‌رو که او شاعر است و واژگان را می‌شناسد پس در جایگاه درستی نشسته است.
وی افزود: در روزگار کنونی و با گسترش رسانه‌ها منطقی است که ما اگر حرفی برای گفتن داشته باشیم سکوت نکنیم. اما از دیگر سو بسیاری از افراد از جایگاه رسانه‌شان سواستفاده می‌کنند و این تبدیل به امر رایجی شده، اما صادق رحمانی فردی است که با وجود رسانه داشتن زهد رسانه‌ای دارد و اهل مطرح کردن خویش نیست.


محمد مهدی سیار نیز که از دیگر مهمانان ین مراسم بود، در سخنانی کوتاه گفت: من ابتدا می‌خواهم از آقای رحمانی بابت لذت‌ها و لحظاتی که به خاطر مواجهه با کتاب «رباعی نیمایی‌ها» به من دست داد تشکر کنم.

خصلتی که می‌توان مجموعه ایشان را نامید شعر اینجا و اکنون است. افلاطون حقیقت را اموری پایدار می‌دانست و شاعر نیز از نظر او این بود که رونوشتی از رونوشت تکرار می‌کرد.
سیار ادامه داد: شعر صادق رحمانی شعر فرهنگ است، زیرا پربار از المان‌های فرهنگی است و از این حیث این شعر بسیار پر ارج و پرقدر است و آنجایی که شعر او زیادی شخصی می‌شود عمومی شده و شعرتر است.

رضا شیبانی نیز با اشاره به یکی از آثار صادق رحمانی گفت: مجموعه شعری از آثار صادق رحمانی که به دستم رسید را باز کردم و شعری آمد که من را گرفت و در وجودم رخنه کرد.

براین باورم شاعران حوزوی علومی را تحصیل و درک کرده‌اند که احساس متفاوتی را برایشان به وجود آورده و در اشعار رحمانی نیز این تفاوت را می‌بینیم. معتقدم شاعران حوزوی اشعار ملیحی دارند هرچند ادعا نمی‌کنم که صادق رحمانی به مقام مرگ‌آگاهی رسیده، اما در اشعارش این موضوع را می‌بینیم و معتقدم اگر شاعران به این مقام برسند می‌توانند از بالا چیزهایی را ببینند و در شعرشان از آن‌ها بگویند.

قائم مقام صدای ملی: شاخص شعر، مضمون و محتوای آن است
هم چنین «نورالدین جعفری» قائم مقام معاونت صدا نیز در این مراسم گفت: اعتبار، مانایی و اهمیت شعر به شاعر است. چیزی که اعتبار و شعر را مشخص می‌کند محتوا و مضمون آن است و ضرورت جامعه هنر، وجوهی است که صادق رحمانی با گفتمان انقلاب آن را پیش می‌برند.
جعفری با اشاره به اهمیت ادبیات برای رهبری معم انقلاب ادامه داد: کمتر سراغ داریم که مقام معظم رهبری ۲ دیدار منظم با قشری داشته باشند، ولی ایشان هرساله دو مرتبه با شاعران جلسه دارند و این نشان از اهمیت موضوع برای ایشان است.
وی افزود: صادق رحمانی جزو کسانی است که در حوزه دفاع مقدس و شعر آئینی قابل ستودنی داشته و در عین حال به دلیل تواضعی که دارد در بین همکاران هیچ‌گاه تلاش نکرده وجوه شاعری خود را نشان دهد.

در پایان این مراسم نیز «مرتضی امیری اسفندقه» گفت: صادق رحمانی روحانی زاده است و ما هرگاه در کنار ایشان هستیم عطر خانه پدری او را استشمام می‌کنیم. صادق رحمانی آرامش قبل و بعد از طوفان نیست؛ بلکه آرامش طوفانی است. صادق رحمانی نگهبان فرهنگ پارسی بوده هست و طبعش گرایش به کراش دارد.

وی افزود: وقتی شعر صادق رحمانی را می‌خوانی دوست داری خودش را ببینی و وقتی خودش را می‌بینی دوست داری با شعرش روبه‌روی شوی و بهترین راه این است که شعرش و خودش را با هم داشته باشیم. رحمانی از خردسالی برای همه سوغاتی با شعرش آورده و در ایجاز اعجاز دارد. مثل بابا‌بزرگ‌ها و همه مهربان‌ها مهربان بوده است. او نگهبان فرهنگ پارسای پارسی است.

روایت تجلیل علامه حسن زاده از شعر رحمانی
صادق رحمانی در پایان سی و هشتمین شب شاعر ضمن تشکر از برگزارکننده و شرکت‌کنندگان در این مراسم گفت: اگر شعر سهمی در زندگی روزنامه ما نداشته باشد به چه کاری می‌آید. شعر ما را به وطن اصلی خود می‌رساند و نزدیک شدن به حقیقت و خانه ساختن در آن از ویژگی‌های اصیل شعر است.
وی افزود: اگر همدلی با شعر اتفاق نیفتد شعر هم مانند دیگر کارهای روزمره خواهد شد در حالی که شعر بافتن منطقش منطق حضور است. همدلی زمانی روی می‌دهد که از عادات روزمره دست برداریم.
مدیر شبکه رادیویی فرهنگ با مطرح کردن این سؤال شاعران چه رازی آشکار می‌کنند، گفت: آن‌ها ذات اصیل حقیقت را آشکار می‌کنند همانطور که پیامبران این کار را می‌کردند و در روزگار کنونی شاعران باید این کار را انجام دهند.

شعر امروز در غوغای فناوری و علم و جنون عقل در حاشیه است. شاعر غفلت‌های نوین را با کلمات می‌زداید. شاعر کارش نامگذاری اشیاء و جهان است و انسان را به خودش بازمی‌گرداند.
رحمانی در پایان گفت: من هم به موقع تشویق و هم تنبیه شده‌ام ۲۴ ساله بودم که با سرودن شعری (چون نت بشکسته تار/ انکسر ینکسر انکسار) مورد تشویق علامه حسن‌زاده آملی قرار گرفتم و در یادداشتی که توسط فرزند ایشان به دستم رسید نوشته بودند «آملی با شعر تو رحمانیان/ افتخر یفتخر افتخار» و بعد از آن پس از انتشار اولین مجموعه اشعارم نقدی بر کتاب من در روزنامه قدس منتشر شد و به من گوشزد کرد که از کلیات فاصله بگیرم و به جزئیات بپردازم و آن نقد مسیر من را تغییر داد.
در پایان این مراسم و با حضور چهره‌های شاخص حاضر در مراسم از فعالیت‌های ادبی و فرهنگی صادق رحمانی و هم چنین همسر او تقدیر و تجلیل به عمل آمد.