روزنامه آمریکایی واشنگتن پست امروز (جمعه) در تحلیلی نوشت: مقامات و مدیران تجاری اروپایی بسیج شده اند تا با تشویق شرکتها برای سرمایه گذاری در ایران و هشدار به کنگره آمریکا برای مخالفت با آن دست از اقدامات کاخ سفید که میتوانند توافق هستهای را به مخمصه بیندازد، با خودداری احتمالی آمریکا از تایید برجام، مقابله کنند.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری دانشجو؛ این رسانه آمریکایی در ادامه نوشت:با توجه به آنکه پیشتر نیز همپیمانان اروپایی آمریکا با خواست کاخ سفید مبنی بر به مذاکره مجدد گذاشتن توافق هستهای ایران، همراهی نکرده بودند، موضع کنونی اروپا، نشانهای زودهنگام از شکافهای احتمالی ترانس-آتلانتیک است.
هلگا اشمید دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا در سخنرانی خود در انجمن ایران – اروپا گفت:: «توافق هستهای ایران نتیجه بخش بوده است و جهان بدون وجود این توافق ثبات کنونی خود را از دست خواهد داد.»
این امر به هشدارها در خصوص تشدید انزوای واشنگتن که قبلا به علت تصمیم دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا برای خروج از توافق اقلیمی پاریس از سوی متحدان غربی اصلی خود کنار گذاشته شده بود، افزود.
این روزنامه نوشت: به گفته مقامات اروپایی و آمریکایی ترامپ تصمیم دارد تا هفته آینده اعلام کند که توافق هستهای ۲۰۱۵ که فعالیتهای هستهای ایران را در ازای برداشته شدن تحریمهای بین المللی محدود کرده است، در راستای منافع ملی آمریکا نیست. چنین اقدامی مهلتی ۶۰ روزه به کنگره آمریکا خواهد داد تا اعمال مجدد تحریمهای هستهای را علیه ایران به رأی بگذارد. این امر میتواند راه را برای لغو این توافق باز کند، اما محتمل است که کشورهای اروپایی و دیگر کشورها، چون چین و هند رابطه در حال گسترش اقتصادی و دیپلماتیک خود را با ایران، حفظ کنند.
دیپلماتها و مدیران تجاری اروپایی ابراز امیدواری کرده اند که این مهلت ۶۰ روزه فرصت دیپلماتیک لازم را برای آنها فراهم کند تا بتوانند کنگره آمریکا را متقاعد به نجات این توافق کنند.
یکی از مدیران ارشد یک شرکت چندملیتی اروپایی که خواست نامش فاش نشود، گفت: «مهلتی ۶۰ روزه وجود دارد تا شرایط به گونهای رقم بخورد تا توافق هستهای حفظ شود و آمریکا در آن باقی بماند.» وی افزود: «جایگزین دیگری برای این توافق وجود ندارد، گمان بردن بر این که میتوان این توافق را باردیگر به مذاکره گذاشت، فقط یک توهم است.»
واشنگتن پست در ادامه تصریح کرد: توافق هستهای که با عنوان برنامه اقدام مشترک (برجام) نیز شناخته میشود، نتیجه سالها مذاکره میان ایران و قدرتهای جهان است. این توافق به عنوان توفیقی برای دیپلماسی جهانی و تلاشها برای منع گسترش سلاحهای هستهای شناخته شد، به ایران اجازه از سرگیری صادرات نفت را داده و به کمپانیهای خارجی فرصت بهره برداری را از یک بازار مصرف کننده جدید داد.
از آن زمان تاکنون مسئولیت نظارت بر برنامه هستهای ایران به آژانس بین المللی انرژی اتمی، دیده بان هستهای سازمان ملل متحد، واگذار شده است و این آژانس بارها پایبندی ایران را به توافق تایید کرده است. با این وجود، دولت ترامپ میگوید که این توافق مواردی را، چون برنامه موشکی ایران و حمایت این کشور از گروه هایی، چون حزب اله لبنان که به باور ایالات متحده آمریکا تروریستی هستند، در برنمیگیرد.
اشمید در این باره گفت: «برخی از منتقدان برجام معتقدند که این توافق به فعالیتهای منطقهای ایران نمیپردازد. این یک توافق منع گسترش سلاحهای هستهای است و توافقی در مورد مسائل منطقهای یا حقوق بشر نیست. نباید از برجام بخاطر نپرداختن به چیزی که در چهارچوب آن نیست، انتقاد کرد.»
وی افزود: «ما اروپاییها هرکاری لازم باشد برای حفظ این توافق انجام میدهیم.»
واشنگتن پست نوشت: اروپا در بخشی از تلاشهای خود برای حفظ توافق، به شرکتها و بانکهای اروپایی اطمینان خاطر خواهد داد که در سرمایه گذاریهای خود در ایران از حمایت سیاسی برخوردار خواهند بود.
به گفته اشمید، کمیسیون اروپا در همین راستا پیشنهاد داده است تا در آینده به بانک سرمایه گذاری اروپا اجازه فعالیت در ایران داده شود.
به نوشته این رسانه آمریکایی، پیش از انعقاد توافق هسته ای، آمریکا تحریم هایی را که به عنوان تحریمهای ثانویه شناخته میشدند، اعمال کرده بود که به موجب آن وزارت خزانه داری آمریکا شرکتها و افرادی را که با ایران تجارت میکردند، جریمه میکرد. ترسها از آن است که مبادا آمریکا باردیگر این مقررات سرسختانه را احیا کرده و شرکتهای خارجی که با ایران تجارت میکنند را در معرض سختگیریهای دولت آمریکا قرار دهد.