ایده‌هایی که معضلات جهانی را حل می‌کنند/ جایزه بهترین طرح المپیاد، مدال نانویی ساخت ایران

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، محیا معصومی- دیگر همه نانو را می‌شناسند و حتی اگر برخی افراد تحصیلات یا اطلاعات علمی خاصی را نداشته باشند نانو را یک فناوری جدید معرفی می‌کنند. ویژگی‌ها و کاربرد‌های فناوری نانو آنقدر گسترده و فراگیر است که فعالیت تمامی دانشجویان و پژوهشگران را به سمت خود کشانده، تاجایی که هر لحظه در دنیا خواص جدید و کاربردی تازه از آن ظهور می‌کند.

نانو واژه‌ای با ریشه یونانی به معنای کوتوله و از نظر مقدار یک میلیون بار کوچکتر از یک میلیمتر است. تجربه انسان‌های مختلف نشان می‌دهد که خواص و ویژگی‌های مواد با کوچکتر شدن اندازه آن‌ها تغییری نمی‌کند، اما دانشمندان و محققان متوجه شدند اگر ذرات یک ماده خاص را در حد چند نانومتر کوچک کنیم، این ذرات ویژگی‌های متفاوتی با ذرات بزرگ اولیه خواهند داشت و این امر باعث جذابیت و اهمیت مقیاس نانو شد.

امروزه پیشرفت نانو تکنولوژی باعث شده است دانشمندان برای بحران‌ها و مشکلات جدی انسان‌ها از این فناوری کمک گیرند مثلا درمان سرطان که سالانه جان میلیون‌ها انسان را می‌گیرد.

از هشت سال تجربه ملی تا پیشنهاد یک تجربه جهانی
به دلیل اهمیت نانوتکنولوژی، ایران بعنوان یکی از کشور‌های پیشتاز فناوری نانو در دنیا، طرح برگزاری یک المپیاد جهانی را با برخی از کشور‌ها مطرح کرد و طبق گفته علی بیت‌اللهی مدیرکارگروه ارتباطات بین الملل و استانداردسازی ستاد فناوری نانو براساس تجارب ایران در برگزاری هشت المپیاد ملی دانشجویی، پیشنهاد برگزاری یک المپیاد بین‌المللی نانو در راستای حل معضلات ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی در مجامع بین‌المللی مثل مجمع آسیایی نانو مطرح شد و خوشبختانه بعد از دو سال پیگری این پیشنهاد مورد تصویب قرار گرفت و بسیاری از کشور‌های آسیایی و سپس کشور‌های اروپایی از این طرح استقبال کردند.

از این رو اولین ماراتن علمی بین المللی میان نخبگان حوزه فناوری‌نانو در سطح دانشجویی به میزبانی ایران از ۲۱ فروردین با حضور ۸ تیم در پارک فناوری پردیس درحال برگزاری است و ما هم برای درجریان قرار گرفتن این رویداد بزرگ راهی پارک فناوری پردیس شدیم، محیطی آرام و فضایی مناسب در دل جاده‌ای کویری مانند.

محل رقابت دانشجویان طبقه منفی یک ساختمان فن‌بازار پارک بود، سالنی بزرگ که منتور‌ها و سوپروایزر‌ها کنار یکدیگر به ترتیب نشسته بودند و افراد شرکت کننده، رقابت mixteam challenge را تجربه می‌کردند یعنی اعضا، تیم‌های انتخابی کمیته برگزاری را تشکیل داده بودند و با یکدیگر روی مسئله‌ای بحث و چاره‌اندیشی می‌کردند، طبق گفته برگزارکنندگان برای اینکه اعضای تیم‌های خارجی و ایرانی شرایط بهتری را برای شروع رقابت اصلی داشته باشند در تیم‌های مختلف دسته‌بندی شدند تا یک مسئله را از صبح تا بعدازظهر به نتیجه برسانند، ایده خود را مطرح کنند و به قولی یخشان باز شود و سپس از روز سوم برگزاری با قرارگرفتن در تیم‌های کشور خود رقابت جدی را آغاز کنند.

 

ابتدا برای پی بردن به جزئیات کلی رقابت مصاحبه با علی بیت‌اللهی، دبیر برگزاری المپیاد نانو را تدارک دیدیم. وی گفت: این المپیاد با حضور مجموعا پنج کشور آسیایی (روسیه، ایران، تایوان، کره و مالزی) و سه نماینده از اتحادیه اروپا درحال برگزاری است.

وی با بیان اینکه المپیاد جهانی نانو حل معضلات منطقه‌ای و بین‌المللی را دنبال می‌کند و از این حیث تفاوت جدی با سایر المپیاد‌های دنیا دارد، اظهار داشت: شاخص‌های متعددی از جمله بحث نوآوری‌های علمی و فناوری، اثرات اجتماعی، جنبه‌های تکنولوژیکی، قابلیت اجرا، تجاری‌سازی و اقتصاد و ... در ارزیابی تیم‌های شرکت‌کننده مورد بررسی قرار می‌گیرد.
هنگامی که از بیت‌اللهی درباره نحوه تجاری‌سازی ایده‌های رقابت پرسیدیم، وی به طراحی و برپایی کارگاه‌های آموزشی اشاره کرد و گفت: بحث اساسی که این المپیاد دنبال می‌کند شبکه‌سازی دانشجویان علاقه‌مند، مستعد و فعال در حوزه نانو است و امیدواریم در سال‌های آتی که قرار است این المپیاد در کشور‌های دیگر هم برگزار شود زمینه‌سازی‌های لازم را برای جذب ایده‌ها توسط سرمایه‌گذاران و شرکت‌های علاقه‌مند را داشته باشیم.

در این قسمت گفتگوی ما با علی بیت‌اللهی را ببینید:

 

در المپیاد نانو از توانایی دانشجویان برای حل مسئله‌ای واقعی استفاده می شود
ما که در ساعات پایانی رقابت روز دوم در سالن المپیاد حاضر شدیم، برای صحبت با اعضای تیم‌ها اندکی تامل کردیم چرا که هرکدام آنقدر درگیر حل و طرح ایده‌شان بودند که برهم زدن تمرکزشان را صلاح ندانستیم، اما بالاخره توانستیم با روح‌الله شاکرنژاد دانشجوی دکترای فیزیک از دانشگاه کاشان بعنوان یکی از اعضای دو تیم ایرانی شرکت کننده مصاحبه کنیم و درباره حال و هوای المپیاد بپرسیم.
وی در معرفی تیم ایرانی که در دوره گذشته موفق به کسب مقام دوم المپیاد کشوری شده بود، گفت: من به همراه دو دانشجوی دیگر از دانشگاه کاشان و یک دانشجو از دانشگاه اصفهان دراین رقابت شرکت می‌کنیم.

شاکرنژاد برگزاری این المپیاد از سوی ستادفناوری نانو را بسیار خوب و متفاوت دانست و ادامه داد: المپیاد نانو مانند سایر المپیاد‌ها متکی بر حافظه نیست و با روشی مختلف برگزار می‌شود، درواقع از دانشجویان می‌خواهند که توانایی‌هایشان را برای حل یک مسئله واقعی به نمایش گذارند. در حوزه تولید علم نانو یکی از کشور‌های پیشرو هستیم، ولی به کارگیری و به نتیجه رساندن آن بسیار سخت است، بنابراین المپیاد‌های این چنینی مقدمه‌ای برای افزایش توانمندی دانشجویان و بهره‌گیری بهتر از نانو است.

در ادامه می‌توانید صحبت‌های را درباره انگیزه شرکت وی در این رقابت ببینید

 

 

آشنایی با جنبه‌های  تجاری‌سازی ایده؛ ارمغان المپیاد
سپس متوجه شدیم که در میان تیم‌های شرکت کننده برخی از اعضای تیم روسیه دارای مدرک کارشناسی هستد و همراه دانشجویان دکتری در این رقابت حضور دارند این مسئله بسیار جالب بود برای همین تصمیم گرفتیم با آن‌ها صحبت کنیم.

لیزا از اعضای تیم روسیه مقابل دوربین ما قرار گرفت و اعضای تیمش را دارای مدارک لیسانس شیمی و مواد معرفی کرد، او درباره انگیزه خود برای شرکت در این المپیاد گفت: علاوه بر یادگرفتن موضوعات جدید این امر بسیار جالب است که پروژه‌ای شامل بخش فنی و تجاری را تکمیل می‌کنیم.

طبق گفته لیزا، از آنجایی که او با بخش تجاری رشته شیمی آشنا نبود با شرکت در این المپیاد می‌توانست جنبه‌ای از تجاری‌سازی یک نوآوری را یاد بگیرد.

در ادامه می‌توانید صحبت‌های لیزا را درباره برگزاری این المپیاد از جانب ایران ببینید

 

 

رقابتی سخت همراه آشنایی با فرهنگ‌های مختلف
آنا بعنوان عضو مکزیکی یکی از تیم‌های اتحادیه اروپا نفر بعدی بود که مقابل دوربین ما قرار گرفت، بار اولی بود که به ایران می‌آمد و علیرغم آنکه پرواز طولانی از انگلیس به تهران قدری برایش سخت گذشته بود، اما ایران را بسیار زیبا توصیف می‌کرد و اعتقاد داشت تکنولوژی نانو با سرعت زیاد پیشرفت خود پتانسیل کمک کردن به بشر را در زمینه‌های مختلف دارد.

آنا می‌گفت: فرهنگ ایران با فرهنگ انگلیس بسیار متفاوت است و این المپیاد ضمن آنکه موضوعات زیادی درباره تکنولوژی نانو به دانشجویان می‌آموزد، شرکت در آن فرصت خوبی برای آشنایی با فرهنگ‌های مختلف است.

حضور کودکی که  فضای المپیاد را تغییر داد
ساعت نزدیک ۵ عصر بود و تیم‌ها برای جمع‌بندی و نحوه ارائه طرح خود کار می‌کردند که ناگهان صدای کودکی فضای سالن را پر کرد و شرکت‌کنندگان و کادر اجرایی درپی یافتن صدا و برگرداندن سکوت و آرامش بودند با قدری این طرف و آن طرف نگاه کردن متوجه مکالمه تصویری یکی از اعضای تیم کره جنوبی شدیم که اشتیاق خود از آمدن به ایران و شرکت در این رقابت را با خانواده‌اش درمیان می‌گذاشت. هرچند که از گفتگوی آن‌ها حتی کلمه‌ای را نفهمیدیم، اما با دیدن ذوق کودک و اقدام پدرش برای نشان دادن تمام فضا و افراد با شادی به او همه خرسند شدند. این موضوع زیاد طول نکشید راس ساعت ۵، یک نفر از هر ۴ تیم تشکیل شده در مقابل همگان قرار می‌گرفت و ایده تیمش را توضیح می‌داد. درنهایت تنها برای یادبود به تمام آن‌ها هدیه‌ای اهدا شد.

گفتنی است، در پایان المپیاد جهانی فناوری نانو ۴ تیم برمبنای شاخص‌های تبیین شده از سوی کمیته راهبردی انتخاب می‌شوند و تیم اول ۳ هزار یورو و سه تیم بعد هریک ۲ هزار یورو جایزه نقدی همراه با مدال المپیاد با پوشش نانویی که به همت یکی از شرکت‌های داخلی ما تهیه شده است، دریافت می‌کنند. البته بقیه شرکت‌کنندگان هم دست خالی از مسابقات و ایران نمی‌روند و به تمام آن‌ها هم لوح یادبود حضور اهدا خواهد شد.