متخصصان تغذیه و سلامت بر اساس یافتههای جدید معتقدند رژیم غذایی مدیترانهای علاوه بر سایر مزایا نظیر پیشگیری از بیماریهای قلبی و عروقی همچنین میتواند خطر ابتلا به سکته مغزی را کاهش دهد.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، این متخصصان با بیان اینکه رژیم غذایی مدیترانهای میتواند از خطر ابتلا به سکته مغزی بکاهد، اظهار داشتند: این تاثیر مثبت به طور ویژه در زنان بالای ۴۰ سال مشاهده شده است.
رژیم غذایی مدیترانهای یک رژیم غذایی جدید است که از نوع تغذیه سنتی مردم یونان، اسپانیا، ایتالیا و مراکش الهام گرفته شده است. اساس این رژیم بر مصرف نسبتا بالای روغن زیتون، حبوبات، غلات کامل، میوه و سبزیجات و مصرف متوسط ماهی و محصولات لبنی به خصوص ماست و پنیر و نیز مصرف بسیار کم گوشت و محصولات گوشتی استوار است.
این رژیم غذایی به رغم نامش در تمام کشورهای حوزه مدیترانه یکسان نیست و تفاوتهایی در آشپزی این کشورها مشاهده میشود.
به گفته متخصصان تغذیه، افزایش میزان مصرف گوشت تازه ماهی، خشکبار، میوهها و سیب زمینی در کنار کاهش مصرف لبنیات و گوشت قرمز میتواند نوشداروی کاملی در حفظ سلامتی باشد. در سالهای اخیر، رژیم غذایی مدیترانهای بیشتر مورد توجه قرار گرفته است و تحقیقات بسیاری در حمایت از فوائد این نوع رژیم برای سلامتی انجام گرفته است.
از جمله فوائد این رژیم غذایی میتوان به افزایش طول عمر، به حداقل رساندن خطر ابتلا به دیابت، کاهش شاخص توده بدنی و کند ساختن روند زوال عقل اشاره کرد.
اخیرا در مطالعهای که توسط گروهی از متخصصان انگلیسی در همین رابطه انجام شد اطلاعات ۲۳ هزار و ۲۳۲ فرد ۴۰ تا ۷۷ ساله در مدت زمان ۱۷ سال مورد بررسی قرار گرفت.
این تیم تحقیقاتی بر اساس مشاهدات خود نتیجه گرفتند که رژیم غذایی مدیترانهای خطر ابتلا به سکته مغزی را تا ۱۷ درصد کاهش میدهد. همچنین زمانیکه اطلاعات موجود را بر اساس جنسیت تقسیم بندی کردند، مشاهده شد که این تاثیرگذاری مثبت در زنان بیش از مردان بوده و موجب کاهش ۲۲ درصدی خطر سکته مغزی در زنان میشود.
به گزارش مدیکال نیوز تودی، به گفته محققان مشخص نیست چرا این تاثیر متفاوت روی زنان و مردان وجود دارد، اما ممکن است ترکیبهای غذایی موجود در این رژیم تاثیر متفاوتی روی زنان داشته باشد.
در عین حال رژیم مدیترانهای سالهاست که برای پیشگیری و درمان بسیاری بیماریها از جمله قلبی -عروقی و بیماریهای خودایمنی مورد تایید متخصصان تغذیه بوده است.
شناخت عوامل سکته مغزی، کلید پیشگیری از آن هستند. این عوامل عبارتند از:
• سن: سکته مغزی در تمام سنین ممکن است اتفاق بیفتد، ولی احتمال بروز آن در افراد مسنتر، بیشتر است.
• جنسیت: مردان بیش از زنان به سکته مغزی مبتلا میشوند.
• سابقه سکته مغزی: احتمال سکته در افرادی که سابقه قبلی سکته مغزی یا سکته گذرا داشته باشند، بیشتر است.
• سابقه خانوادگی: احتمال سکته مغزی در افرادی که یکی از اعضای خانواده آنها به سکته دچار شده، بیشتر است.
چه باید کرد؟
سکته از دلایل ناتوانایی طولانیمدت و جدی محسوب میشود. در طول زندگی، ممکن است سکته ۴ خانواده از ۵ خانواده را درگیر کند. با اجرای این راهکارها، میتوانید به والدین خود کمک کنید تا خطر سکته در آنها کاهش پیدا کند.
۱. کنترل فشارخون
شک نکنید که فشارخون بالا یعنی افزایش خطر سکته. اگر یکی از والدین شما فشارخون بالاتر از ۹۰/۱۴۰ دارد، حتما باید تحت درمان قرارگیرد. پزشک برای کنترل فشار داروهای مناسبی تجویز میکند، اما فشارخون باید بهطور منظم کنترل شود. حتی اگر هزینه خرید یک دستگاه اندازهگیری فشارخون برایتان کمی بالاست، ارزش پیگیری وضعیت سلامت پدر و مادر و حتی خودتان بیشتر است و به تهیهاش میارزد.
۲. دوری از استرس و افسردگی
وضعیت عاطفی و روانی والدین شما تاثیر زیادی روی سلامت جسمانی آنها دارد. کاهش عوامل بروز استرس، عصبانیت و افسردگی، مهمترین گام برای حفظ سلامت قلب و عروق و پیشگیری از سکته است. اگر والدین شما تنها زندگی میکنند، ممکن است ناراحتی و نگرانیهایی داشتهباشند. حتی اگر هنوز کنار هم هستند، ماندن در خانه میتواند باعث خستگی و دلتنگیشان شود، بنابراین آنها را تشویق کنید بیرون بروند و دوستان تازه پیدا کنند یا فعالیتهای گروهی انجام دهند. مسجد محل یا فرهنگسراها، مکانهای خوبی برای حضور سالمندان هستند. هرازگاهی آنها را با خود به گردش یا مسافرت ببرید. به پدر و مادر مسن تان توضیح دهید که مصرف الکل و نوشیدنیهای کافئیندار برایشان مضر است و تمرینهای یوگا و آرامسازی را به آنها بیاموزید. والدینتان را تشویق کنید به موسیقیهای آرامشبخش گوش کنند و برای قدم زدن همراهشان بروید.
اگر همه این راهکارها را امتحان کردید، اما باز هم خلق و خویشان تغییر نکرد با پزشک صحبت کنید. افسردگی بسیار جدی، اما بیماری قابل درمان است.
۳. جلوگیری از تشکیل لخته
از پزشک والدین خود در مورد داروهایی که خطر تشکیل لخته را کاهش میدهد، سوال کنید. مهمترین داروی موثر برای جلوگیری از لخته شدن خون، آسپیرین است که بسیار ارزان است و با دوز پایین ۸۱ میلیگرم توصیه میشود. در مورد دریافت این دارو حتما با پزشک مشورت کنید، شاید لازم باشد داروی دیگری برای آنها تجویز شود.
۴. کنترل بیماریهای خطرساز
اگر هر یک از والدین شما دچار فیبریلاسیون دهلیزی (یعنی ریتم غیرطبیعی حفره بالایی قلب)، دیابت و بیماریهای قلبی-عروقی باشند، بیشتر در معرض خطر سکته قرار دارند. این بیماریها به درمان مناسب نیاز دارند. هورمون درمانی جایگزینی، داروهای ضددیابت و داروهای مسکن و آرتروز، ممکن است خطر سکته را افزایش دهند. در مورد این داروها با پزشک آنها صحبت کنید شاید پزشک تشخیص دهد درمانهای جایگزینی و کمخطرتر مناسبترند و آنها را تجویز کند.
علایم اولیه هشداردهنده سکته را بشناسید و به دنبال پیشگیری از سکته باشید. براساس تحقیقات مرکز کنترل اختلالات عصبی آمریکا، یک نفر از هر ۳ نفری که دچار حمله ایسکمیک گذرا میشود، سکته حاد را تجربه میکند.
نشانههای حمله ایسکمیک گذرا یا سکته خفیف عبارتند از:
• کرختی ناگهانی یا ضعف صورت، دست یا پاها مخصوصا در یک طرف بدن
• گیجی ناگهانی، اشکال در صحبت یا درک
• مختل شدن ناگهانی دید در یک یا هر دو چشم
• اختلال ناگهانی در راه رفتن، از دست دادن تعادل یا هماهنگی یا گیجی
یکی از عوامل خطر اصلی سکته، افزایش کلسترول بد (LDL) است. کلسترول نباید بالاتر از ۲۰۰ میلیگرم در دسیلیتر و ۵ برابر سطح HDL (یا کلسترول خوب بدن) باشد. سطح کلسترول بد باید زیر ۷۰ میلیگرم در دسیلیتر برسد. مطمئن شوید که میزان کلسترول والدینتان مرتب بررسی و اگر لازم است، درمان میشود. داشتن یک رژیم کمچرب و ورزش منظم، بسیار موثر است، اما کافی نیست. اگر سطح کلسترول بد با تغییر شیوه زندگی کم نشود، پزشک داروهای مناسب تجویز میکند.
۵. رژیم سالم قلبی
بهترین رژیم برای پیشگیری از سکته، سرشار از غلات و حبوبات، سبزی و میوه، ماهی، مرغ و گوشت لخم و لبنیات کم چرب است. والدین شما باید دریافت چربی زیاد را محدود کنند. باید اسیدهای چرب کمتر از ۷ درصد و اسیدهای چرب ترانس کمتر از ۱ درصد باشد. آنها باید روزانه ۲۵ تا ۳۰ گرم فیبر مصرف کنند.
۶. تشویق به ورزش
ورزش برای سلامت قلبی-عروقی ضروری و یکی از کلیدهای اصلی پیشگیری از سکته است، اما چه مدت ورزش لازم است؟ محققان توصیه میکنند روزانه حداقل ۳۰ دقیقه ورزش متوسط تا شدید و حداقل ۵ روز هفته ورزش کنید. البته این به معنی آن نیست که والدین شما ۵ روز در هفته به ۳۰ دقیقه ورزش ایروبیک نیاز دارند. میتوانید آنها را تشویق کنید که تمام طول روز ورزش ملایم انجام دهند، حتی پارک کردن اتومبیل کمی دورتر از مقصد و پیادهروی در مسافت بیشتر یا استفاده از پله به جای آسانسور میتواند برای آنها مفید باشد. یادتان باشد شروع هرگونه فعالیت ورزشی در سالمندان باید با مشورت پزشک باشد.
۷. تشویق به ترک سیگار
سیگار کشیدن یکی از بزرگترین عوامل خطر سکته است. والدین شما یا هر فردی که در خانه سیگار میکشد، باید سیگارش را ترک کند. حتی زندگی با فرد سیگاری خطر سکته را ۳۰ درصد افزایش میدهد.
ترک سیگار راحت نیست، اما شما میتوانید:
• به والدین خود بگویید ترک سیگار سخت نیست.
•آنها را تشویق کنید در مورد احساساتشان صحبت کنند، ترک سیگار برای سالمندان آسان نیست، حتی به آنها اجازه دهید کمی گریه کنند.
• شما ممکن است با دلخوری و ناراحتی والدین خود مواجه شوید، اما از آنجا که سلامتشان برایتان اهمیت زیادی دارد، کمی صبور باشید و مثبت فکر کنید و همچنان آنها را برای ترک سیگار تشویق کنید.
• به پدر و مادرتان توصیه کنید در موقعیتهایی قرار نگیرند که میل به سیگار کشیدن در آنها ایجاد شود. اگر معمولا عادت دارند بعد از وعدهغذایی سیگار بکشند، سعی کنید بعد از غذا با آنها قدم بزنید.
• خودتان هم سیگارتان را ترک کنید. اگر سیگار میکشید، سعی کنید در حضور والدینتان این کار را انجام ندهید. قرارگیری در معرض دود سیگار شما هم برای آنها ضرر دارد.
اگر به کار بستن این توصیهها برای ترک سیگار والدینتان موثر نبود، با پزشک متخصص صحبت کنید. نیکوتین درمانی جایگزینی، حمایت و مشاوره هم کمککننده است.