مستندساز و پژوهشگر تاریخ گفت: پختگی جریانهای دانشجویی نسبت به گذشته بیشتر شده؛ اما لازم است که دانشجویان در هر اتفاقی به دنبال اطلاعات درست باشند و گذشته وقایع در جامعه را بررسی کنند.
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، حسین دهباشی، مستندساز و تاریخ پژوه در جمع دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی همدان به روند شکل گیری جریان دانشجویی در کشور پرداخت و بیان داشت: مهمترین ویژگی جریان جنبش دانشجویی، حضور جوانان و جوان بودن خود این جریان است.
دهباشی با اشاره به اینکه پیش از انقلاب اسلامی دانش آموزان نیز از پختگی لازم برخوردار بودند، ادامه داد: جریانهای دانش آموزی پیش از فعالیت جریانهای دانشجویی در کشور وجود داشته است و تشکلهای دانش آموزی زودتر از تشکلهای دانشجویی شکل گرفتند.
این تاریخ پژوه بیان کرد: شکل گیری جریان دانشجویی در کشور به زمان حضور متفقین در ایران باز میگردد که همزمان با اتفاقاتی مانند ملی شدن صنعت نفت، یا حضور نیکسون در تهران مشاهده میکنیم دانشجویان در جامعه اثرگذار هستند.
وی با بیان اینکه نبود انباشت تجربه در جامعه ایران نقطه ضعفی در اجتماع ایرانی است، افزود: در دوران حکومت پهلوی، رفتارهایی مانند انتخابات مهندسی شده، ردصلاحیتهای گسترده و تقابل با جریانهای دانشجویی وجود داشت.
دهباشی گفت: با تشریح فعالیتهای جریانهای دانشجویی برای مبارزه با حکومت طاغوت و همچنین شکل گیری جریانهای مسلحانه کشور میبینیم که با گذر زمان جریان دانشجویی هم از نظر جهان بینی با یکدیگر دچار مشکل شدند و هم به دلیل اختناق حاکم بر جامعه و افزایش زندانیان سیاسی و سرکوب ها، ادامه فعالیت دانشجویی با مشکلات زیادی روبه رو شد.
وی با اشاره به فعالیت گروههایی مانند مجاهدین خلق که در نهایت ایدئولوژی اسلامی را رها کرده و مارکسیسم شدند، ادامه داد: حکومت وقت گمان میکرد با هرچه زندانی کردن فعالان دانشجویی و سرکوب دانشجویان، توانسته مخالفان را ساکت کند و به فکر آینده بود.
این مستندساز بیان کرد: بسیاری از سران حکومت طاغوت تا پیش از زمستان ۵۷ گمان سقوط حکومت پهلوی را نداشتند و این ویژگی تحولات اجتماعی است که پیش از وقوع کسی را خبر نمیکند و دقیقا وقتی سران رژیم فکر میکردند توانستهاند جو سیاسی و اجتماعی را آرام نگه دارند، تحولات رخ داد.
وی با بیان اینکه پیروزی انقلاب اسلامی حتی گروههای چریکی مبارز را غافلگیر کرد، افزود: این گروهها توهم این را داشتند که کار بزرگی برای انقلاب کرده اند در حالیکه هنوز کاملا پختگی پیدا نکرده بودند و هر روز در دانشگاه با یکدیگر درگیر میشدند.
دهباشی با اشاره به اینکه ادبیات جامعه در دانشگاه اقناعی نبود، گفت: این موضوع در فعالیتهای دانشجویی دهه ۶۰ کاملا مشهود است و حتی در آرای دکتر شریعتی نیز دیده میشد که بیش از آنکه اسلامی باشد، برگرفته از تفکرات چپ جهانی بود که با عقاید اسلامی آمیخته شده و برای مردم بیان میشد.
وی به موضوع تسخیر لانه جاسوسی اشاره کرد و گفت: در این ماجرا تحکیم وحدت یکه تازی کرد و اگرچه ارائه لیست به حکومت و معرفی افراد برای مناصب از نقاط قوت این جریان بود، اما باید به این نکته اشاره کنیم که این جریان با جلوگیری از شکل گرفتن جریانهای دانشجویی، نقطه ضعف بزرگی برای خود ایجاد کرد.
دهباشی در ادامه نقد خود بر عملکرد تحکیم وحدت گفت: تحکیم وحدت باعث شد تا رخوتی در فضای عمومی دانشگاه ایجاد شود که آن فضا را حتی امروز در سطح دانشگاه نمیبینیم و میتوان گفت دانشگاه اکنون از دانشگاه دهه ۶۰ فعالتر است.
وی شکل گیری بسیج دانشجویی را باعث ایجاد ترک در بدنه تحکیم وحدت توصیف کرد و گفت: جریان تحکیم وحدت تبدیل به پلیس دانشگاه شده بود و به همین دلیل حضور بسیج دانشجویی در دانشگاه ها، فضا را برای فعالیت دیگر گروهها و جریانهای سیاسی باز کرد.
این تاریخ پژوه با تأکید براینکه دانشجویان اکنون در بسیاری از فعالیتهای سیاسی شرکت میکنند؛ در حالی که پختگی لازم را ندارند، ادامه داد: توقع ما از دانشجویان پررنگ بودن عقلانیت به خصوص در میان دانشجویان بسیجی است.
وی به دانشجویان توصیه کرد: تأمل دانشجویان پیش از عضویت در جریانهای دانشجویی و مطالعه درباره ماهیت آن جریان نشان دهنده عقلانیت این طیف است.
وی با بیان اینکه مهمترین دلایل رفتارهای جریانهای دانشجویی این است که میخواهند در جمع بزرگتری پذیرفته شوند، تأکید کرد: با اینکه پختگی جریانهای دانشجویی نسبت به سالهای گذشته بیشتر شده، اما شما در هر حوزهای که هستید هنگام وقوع یک اتفاق به این توجه کنید که اطلاعات درستی به دست آورید و تلاش کنید سابقه این اتفاق را در گذشته نیز جستجو کنید.
دهباشی با بیان اینکه آینده جریان دانشجویی در کشور را درخشان میبینم، تصریح کرد: اگر ما نتوانیم جامعه را درست کنیم، پس چه کسی میتواند این کار را انجام دهد، مردم چشمشان به دانشگاه است و دانشجویان را افرادی معقول میدانند.