به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری دانشجو، «یوکیا آمانو» مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی امروز (جمعه) 22 فوریه در چهاردهمین گزارش خود در خصوص راستی‌آزمایی اجرای برجام (برنامه جامع اقدام مشترک)، برای چهاردهمین بار پایبندی جمهوری اسلامی ایران به این توافق را تایید کرد.
متن کامل گزارش آژانس را اینجا بخوانید.
در این گزارش آمده است: هزینه سالانه تخمینی آژانس برای اجرای پروتکل الحاقی ایران و برای راستی آزمایی و نظارت تعهدات مرتبط هسته ای ایران به شرح مندرج در برجام مبلغ 9.2 میلیون یورو در سال است که برای سال 2019 منابع مالی فرابودجه ای برای مبلغ چهار میلیون یورو از 9.2 میلیون یورو لازم است. تا تاریخ 20 فوریه 2019، مبلغ 3.1 میلیون یورو منابع مالی فرابودجه ای برای تامین هزینه فعالیت های مرتبط با برجام برای سال 2019 و بعد آن در دسترس است.
در گزارش مذکور درباره فعالیت های مربوط به آب سنگین و بازفرآوری آمده است: ایران ساخت راکتور تحقیقاتی آب سنگین اراک (راکتور IR-40) را طبق طراحی اولیه آن پیگیری نکرده است. ایران قرص های اورانیوم طبیعی، میله های سوخت یا مجموعه های سوخت طراحی شده به صورت ویژه برای راکتور IR-40 طبق طراحی اولیه را تولید یا آزمایش نکرده و همه قرص های سوخت اورانیوم طبیعی و مجموعه سوخت موجود در انبار تحت نظارت مداوم آژانس باقی مانده است.
این گزارش همچنین درباره کارخانه آب سنگین اراک می افزاید: در تاریخ 16 فوریه 2019 آژانس راستی آزمایی کرد که کارخانه آب سنگین در حال فعالیت است و ذخیره آب سنگین ایران 122.8 متریک تن می باشد. در طول دوره گزارش دهی ایران بیش از 124.8 متریک تن آب سنگین نداشته است.
در بخش دیگری از این گزارش درباره کارخانه غنی سازی سوخت در نطنز هم آمده است: در کارخانه غنی سازی سوخت (FEP) در نطنز بیش از 5060 سانتریفیوژ IR-1 به صورت نصب شده در 30 آبشار به شکل پیکره بندی شده در واحدهای عملیاتی در زمان توافق پیرامون برجام به صورت نصب شده وجود نداشته است. ایران هیچ سانتریفیوژ IR-1 را از بین سانتریفیوژهای در حال نگهداری در انبار، به منظور جایگزینی با سانتریفیوژهای آسیب دیده یا خراب نصب شده در کارخانه نطنز خارج نکرده است.
این گزارش می افزاید: ایران به غنی سازی UF6 در نطنز ادامه داده و غنی سازی بالاتر از 3.67 درصد اورانیوم 235 انجام نداده است.
در این گزارش همچنین آمده است: در بازه زمانی گزارش، کل موجوی ذخیره شده اورانیوم غنی شده ایران از میزان 300 کیلوگرم UF6 غنی شده تا میزان 3.67 درصد اورانیوم 235 (یا معادل آن در اشکال مختلف شیمیایی) فراتر نرفته است. میزان 300 کیلوگرم UF6 معادل با 202.8 کیلوگرم اورانیوم است.
در بخش دیگری از گزارش مذکور اعلام شده که ایران فعالیت های غنی سازی اش را در راستای برنامه بلندمدت غنی سازی و تحقیق و توسعه غنی سازی خود به همان صورت ارائه شده به آژانس در تاریخ 16 ژانویه 2016 انجام داده است.
در بخش اقدامات شفاف ساز هم آمده است: ایران بنا به درخواست آژانس نسبت به صدور روادید درازمدت برای بازرسان منصوب آژانس اقدام کرده و برای آژانس در اماکن هسته ای، محل کار مناسب فراهم کرده و استفاده از محل کار در مکان های نزدیک سایت های هسته ای در ایران را تسهیل کرده است.
در این گزارش عنوان شده که ایران اجرای موقت پروتکل الحاقی موافقتنامه پادمان ها براساس ماده 17 (b) پروتکل الحاقی، تا زمان لازم الاجرا شدن آن را ادامه می دهد. آژانس به ارزیابی اظهارنامه های ایران ذیل پروتکل الحاقی ادامه داده است و تحت پروتکل الحاقی دسترسی های تکمیلی به همه سایت ها و اماکن مورد نیاز برای بازدید در ایران داشته است. همکاری به موقع و فعالانه از سوی ایران در ارایه چنین دسترسی، موجب تسهیل در اجرای پروتکل الحاقی شده که اعتماد را افزایش می دهد.
در این گزارش همچنین آمده است: آژانس به راستی آزمایی عدم انحراف مواد هسته ای اعلام شده در تاسیسات هسته ای و مکان های خارج از تاسیسات که به طور معمول مورد استفاده قرار می گیرند (LOFs) و از سوی ایران در چارچوب موافقتنامه پادمان های آن اعلام شده، ادامه می دهد. ارزیابی ها در خصوص نبود فعالیت ها و مواد هسته ای اعلام نشده برای ایران کماکان ادامه دارد.
* انتقاد نماینده ایران از اعمال فشار برخی بر آژانس با مقاصد سیاسی
در همین خصوص نیز کاظم غریب آبادی سفیر و نماینده دائم کشورمان نزد سازمان‌های بین المللی در وین، این گزارش را بار دیگر دلیلی محکم برای اثبات پایبندی ایران به تعهداتش عنوان کرد و افزود: در این گزارش، همانند سیزده گزارش قبلی مدیرکل، تصریح شده است که از روز اجرای برجام، آژانس به نظارت و راستی آزمایی اجرای تعهدات مرتبط هسته‌ای از سوی ایران بر اساس مفاد برجام ادامه داده است.
سفیر و نماینده دائم کشورمان همچنین اظهار داشت که علیرغم تلاشهای فراوان برخی بدخواهان و دشمنان جمهوری اسلامی ایران برای منحرف کردن توجه آژانس و جامعه بین المللی، همکاری های بین ایران و آژانس در مسیری سازنده قرار دارد و این گزارش بار دیگر تصریح می‌کند که آژانس دسترسی های لازم را داشته است.
در این چارچوب، غریب آبادی بر لزوم تداوم بی طرفی و حرفه ای گری آژانس در اجرای ماموریت محوله تاکید و همچنین از اعمال فشار برخی بر آژانس با مقاصد سیاسی، انتقاد جدی کرد.
نماینده دائم کشورمان با تأکید بر اینکه ایران رفتار مسئولانه‌ای را اتخاذ کرده و تاکنون به تعهدات خود عمل کرده است، عنوان کرد: همانگونه که مکررا اعلام شده، اجرای کامل و صادقانه تعهدات تمامی طرف‌ها، یک مبنای اساسی برای تداوم برجام است و چنانچه خواهان تداوم توافق هسته‌ای هستیم، اعضای باقیمانده این توافق باید بهره‌مندی ایران از منافع برجام را با اتخاذ اقدامات عملی مناسب، تضمین کنند.