سخنگوی ریاست جمهوری روسیه و سخنگوی حزب حاکم ترکیه در نشستهای خبری جداگانه، درباره تولید مشترک و در اختیار گرفتن سامانههای پدافند موشکی روسی صحبت کردند.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری دانشجو، «دیمیتری پسکوف» سخنگوی ریاست جمهوری روسیه اعلام کرد که احتمالا بخشهایی از اجرای تشکیلدهنده سامانههای پدافند موشکی «S-۴۰۰» که قرار است به ترکیه فروخته شود، در همین کشور تولید خواهد شد.
به نوشته روزنامه «دیلی صاباح» پسکوف روز جمعه با اشاره به حصول توافق بین آنکارا و مسکو درباره تولید برخی قطعات S-۴۰۰ داخل ترکیه، گفت: «تولید وسیع تمام اجزای اس-۴۰۰ در دستور کار نیست و نخواهد بود. این یک سامانه بسیار پیشرفته است. (اما) تولید مشترک برخی از بخشها ممکن است».
این در حالی است که «عمر چلیک» سخنگوی حزب حاکم «عدالت و توسعه» در ترکیه شامگاه جمعه گفته بود در اختیار گرفتن سامانههای پدافندی روسی، یک مسئله امنیت ملی برای ترکیه است و مشکل آنکارا با واشنگتن نیز بر سر این موشکها نیست بلکه درباره حمایت آمریکا از تروریستها در منطقه است.
چلیک طی نشست خبری در مقر حزب عدالت و توسعه در آنکارا گفت: «زیر سوال بردن حضور ترکیه در برنامه (تولید مشترک) جنگندههای اف-۳۵ مانند زیر سوال بردن پروژههای مشترک ناتو و مفهوم جامع امنیت است».
به نوشته «دیلی صاباح» وی در واکنش به اظهارات معاون رئیسجمهور آمریکا درباره عضویت ترکیه در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) نیز تصریح کرد: «بهچالش کشیدن عضویت ترکیه، همان به چالش کشیدن ناتو است. در همین حال، (اساسنامه) ناتو بندی به نام اف-۳۵ ندارد، اما بندی تحت عنوان ماده ۵ دارد که تاکید میکند تهاجم به یک عضو بهمعنای تهاجم به تمام اعضای اتحاد است».
تنشها بین آمریکا و ترکیه بر سر اختلاف درباره خرید سامانههای پدافندی روسی همزمان با تحویل گرفتن جنگندههای اف-۳۵ آمریکایی بالاگرفته است. «مایک پنس» معاون رئیسجمهور آمریکا تهدید کرده بود که ترکیه باید بین عضویت در ناتو و سامانههای روسی، یکی را انتخاب کند. در مقابل، «فواد اُکتای» معاون رئیسجمهور ترکیه نیز هشدار داد که واشنگتن هم باید بین ترکیه و تروریستهای شمال سوریه یکی را انتخاب کند.
دسامبر سال گذشته (۲۰۱۷) ترکیه اعلام کرد قرارداد خرید دو فروند سامانه S-۴۰۰ از روسیه را به ارزش دو میلیارد دلار نهایی کرده است. بر اساس مفاد قرارداد، ۴۵ درصد هزینه را ترکیه به صورت نقد میپردازد (که بخشی از آن را پیش پرداخت کرده است) و ۵۵ درصد آن را روسیه به صورت وام به ترکیه تقبل میکند.
حدود دو ماه قبل، یک هیأت از کنگره آمریکا با سفر به آنکارا، به ترکیه پیشنهاد داد که اگر سامانههای S-۴۰۰ را از روسیه خریداری نکند، آنگاه میتواند جنگندههای F-۳۵ که پول آنها را نیز پرداخت کرده، تحویل بگیرد. وزارت خارجه آمریکا همچنین پیش از آن تهدید کرده بود که واشنگتن هر کشوری را که از روسیه، سامانه پدافند موشکی S-۴۰۰ خریداری کند، تحریم خواهد کرد.
ترکیه طی قراردادی به ارزش ۱.۲ میلیارد دلار، ۱۰۰ فروند جنگنده F-۳۵ از شرکت آمریکایی «لاکهید مارتین» خریداری کرده است. این کشور هماکنون مبلغ ۹۰۰ میلیون دلار را به آمریکا پیش پرداخت کرده است و در تاریخ ۱ تیر، دو فروند از این جنگندهها را طی مراسمی نمادین در پایگاه هوایی «فورت وورث» در تگزاس تحویل گرفت.