روند پیشرفت بیماری مزمن کلیه با سلول‌های بنیادی کاهش می‌یابد

به گزارش گروه فناوری خبرگزاری دانشجو به نقل از مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، روش دیالیز درمان نارسایی کلیه به قدری سخت است که هر خبری در خصوص این بیماری برای بیماران امید بخش است.

محققان نیز این درد بیماران کلیوی را درک می‌کنند و قدم در مسیر کاهش این رنج‌ها گذاشته اند. یکی از حوزه‌هایی که فعالیت در آن برای کاهش سرعت بیماری شتاب گرفته استفاده از سلول‌های بنیادی است.

استفاده از سلول‌های بنیادی برای تخفیف آسیب‌های ناشی از بیماری‌ها
این سلول‌ها چه هستند و چه نقشی دارند؟ صد‌ها نوع سلول در بدن هر یک از ما با کارکرد‌های متفاوت وجود دارد، اما در این میان سلول‌های بنیادی نقشی متفاوت بر عهده دارند. شاید در گذشته تصور بر این بود که این سلول‌ها در ارگان‌های اندکی از بدن وجود دارند، اما علم جدید نشان داد که در تمامی ارگان‌های بدن ردی از این سلول‌ها وجود دارد.

این سلول‌ها علاوه بر تولید سلول‌های هم نوع خود قابلیت تبدیل به سایر سلول‌ها را نیز دارند. پس از این توانایی آن‌ها استفاده می‌شود تا آسیب ناشی از بیماری‌ها تخفیف داده شود. در حوزه‌هایی همچون درد‌های مفاصل و استخوانی و بیماری‌های پوستی، محصولاتی با استفاده از سلول‌های بنیادی تولید شده است و روانه بازار شده اند. اما در مورد بیماری‌های کلیه، استفاده از سلول‌های بنیادی در مراحل کارآزمایی بالینی قرار دارد.

کاهش روند پیشرفت بیماری مزمن کلیه
سودابه اعلاتاب عضو هیات علمی پژوهشکده بیماری‌های گوارشی و کبد بیمارستان شریعتی درباره استفاده از سلول‌های بنیادی برای درمان بیماران کلیوی بیان کرد: بیماران کلیوی به دو دسته تقسیم می‌شوند. دسته نخست بیماران حاد هستند که در این زمینه فعالیت‌های خوبی در حال انجام است، اما در دسته دوم این بیماران که مبتلا به بیماری ژنتیکی کلیه هستند در مراحل ابتدایی استفاده از سلول‌های بنیادی قرار داریم. البته در کل دنیا در این حوزه فعالیت‌ها در حوزه کارآزمایی بالینی قرار دارد و هنوز دارویی وارد بازار نشده است. یک علت آن به دلیل پیچیدگی ارگان کلیه است. در این عضو تعداد سلول‌های بیشتر با کارکرد متفاوت وجود دارد که همین مسئله کار را سخت‌تر می‌کند.

وی در ادامه درباره تحقیقاتی که در این زمینه انجام داده اند گفت: در یکی از این تحقیقات سلول‌های بنیادی مزانشیمی از بیمار گرفته و به خودش تزریق شد. این بیماران مبتلا به دیالیز صفاقی بودند و بعد از مدتی که از دیالیز می‌گذرد پرده صفاقی آن‌ها از بین می‌رود. اما پس از تزریق روند کاهش این پرده کندتر شد. در تحقیق دیگری که بر روی مبتلایان به بیماری مزمن کلیه انجام شد در آن‌ها نیز پس از تزریق سلول‌های بنیادی روند بیماری به تاخیر افتاد. پس آنچه در این بیماران مشاهده شد کاهش التهاب در بدن برای بازسازی است؛ بنابراین سلول‌های بنیادی یکی از امید‌ها برای بیماران کلیوی است تا سرعت روند بیماری آن‌ها را کاهش دهد.

اعلاتاب همچنین به فعالیت‌های ستاد توسعه علوم و فناوری سلول‌های بنیادی معاونت علمی و فناوری رایست جمهوری در زمینه استفاده از سلول‌های بنیادی در درمان بیماری‌های کلیوی اشاره کرد و گفت: این ستاد با راه اندازی کارگروه مشخص در حوزه بیماری‌های کلیه مسیر را هموار کرده است. در این کارگروه علاوه بر ایده پردازی محققان فعال در حوزه پایه و کلینیکال دور هم جمع می‌شوند و در تعامل با یکدیگر قرار می‌گیرند که خود این کار همکاری بین گرو ههای مختلف را تسهیل می‌کند.

سلول‌های بنیادی و تحقیقات در این حوزه همچون پنجره‌ای است که نوری از امید از آن بر دل بیماران کلیوی تابیده می‌شود. هر چند در حال حاضر تحقیقات درمان قطعی برای این بیماران ارائه نداده، اما همین که روند بیماری با تاخیر مواجه می‌شود و زمان استفاده از دستگاه‌های دیالیز به تعویق می‌افتد خود مسئله مهمی است.