بسیاری از دانشجویان ایدههای فراوانی برای اختراع در ذهن خود دارند؛ اما از میان آنها عدهای اندک به دنبال ساخت تفکر خود میروند و در نهایت نام این افراد را مخترع میگذاریم.
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، حسین اکبری؛ بسیاری از دانشجویان ایدههای فراوانی برای اختراع در ذهن خود دارند؛ اما از میان آنها عدهای اندک به دنبال ساخت تفکر خود میروند و در نهایت نام این افراد را مخترع میگذاریم. اما وقتی فردی تعداد اختراع هایش روز به روز بیشتر شد، نشان میدهد او صرفا یک مخترع نیست؛ اگر بخواهیم نخبگان و مخترعان را از یکدیگر تفکیک کنیم، فردی که تعداد بالایی اختراع به ثبت رسانده را میتوان نخبه نامید؛ از سوی دیگر کارایی و درآمدزایی آن اختراع برای کشور نیز از دیگر اولویتهای مهم به شمار میآید که در رتبه بندی نخبگان تاثیر بیشتری دارد.
در این باب به سراغ یک جوان ۱۹ ساله رفتیم. جوانی اهل شهرستان اسفراین از توابع خراسان شمالی که تا این سن ۳۰ اختراع از خود به جای گذاشته و اینک از کشورهای خارجی پیشنهاداتی دارد. با امیرعباس محمد کوشکی به گفتگو نشستیم و از اختراعات، مشکلات پیش رو و بسیاری موارد دیگر سئوال کردیم.
دانشجو: در ابتدا معرفی از خود داشته باشید امیر عباس محمدکوشکی، پژوهشگر، مخترع و نظریه پرداز در حوزه فناوریهای نوین و دانشجوی کارشناسی مدیریت کسب و کار هستم که تاکنون در این زمینه ۳۰ طرح، اختراع و پروژه داشته ام و ۴ نمونه تولید کرده ام. در جشنوارههای زیاد داخلی و خارجی شرکت کرده ام؛ جشنواره ایده بازار سلامت دانشگاه امیرکبیر، جشنواره خوارزمی، جشنواره شیخ بهایی و جشنواره مهندسی پزشکی و تجاری سازی اختراعت امارات از جمله جشنوارههایی است که توانستم رتبه برتر کسب کنم. همچنین عنوان جوان برتر در حوزه ابتکارات و اختراعات استان و پژوهشگر برتر و دانشجوی برتر در حوزه علوم انسانی در استان را کسب کرده ام؛ اخیرا نیز در جشنوارهای به عنوان پژوهشگر برتر و جوانترین پژوهشگر در منطقه خاورمیانه که دبیرخانه آن در دانشگاه ملبورن استرالیا است مقام آوردم و از این دانشگاه بورسیه تحصیلی دریافت کردم.
دانشجو: با توجه به پیشنهادی که داشته اید، قصد خروج از کشور را دارید؟ پیش از این دو بار دیگر پیشنهاد بورسیه داشته ام؛ اما قصد دارم فعلا در کشور بمانم و بر روی پروژه هایم کار کنم؛ اما اگر جوابی دریافت نکردم، حدود چهار یا پنج سال دیگر از این امکان استفاده خواهم کرد.
دانشجو: از اختراعات خود بگویید. همواره قصد داشته ام روی نیازها کار کنم. به عنوان نمونه دستکش کوه نوردی تولید کرده ام که میتواند در دماهای ۳۰ درجه زیر صفر نیز پوشش دهی آنتن داشته باشد و از طریق ماهواره انتقال داده انجام دهد و بسیاری امکانات دیگر دارد، اما در استان کسی این را تحویل نمیگیرد. اکنون از کشور روسیه برای این دستکش مشتری دارم و در کشور نیز بازار ۳ هزار نفری موجود است؛ اگر تولید این محصول راه بیفتد میتواند برای حدود ۴۵ نفر اشتغال ایجاد کند که در این شرایط رکود اشتغال، میتواند مفید باشد. اما نیاز است تسهیلاتی دریافت کنم.
پروژههای مختلفی دیگری را نیز به ثمر رسانده ام و در حال انجام چند پروژه دیگر برای وزارت بهداشت و قوه قضائیه هستم.
دانشجو: اکنون دستکش هوشمندتان در چه مرحلهای قرار دارد؟ اکنون دستکش را تولید کرده ام و آزمایشات مناسب را روی آن انجام داده ام، اما وقتی به مسئولان ارائه میدهم میگویند این دستکش از نظر علمی اثبات شده نیست! وقتی این را تولید کرده ام و دارید میبینید، دیگر علمی نیست چه معنایی دارد؟ فناوری در حال پیشرفت است؛ زمانی باتری یک برند تلفن همراه در دمای منفی ۵ نیز کار نمیکرد، اما اکنون در دمای منفی ۱۰ کار میکند. به این بگوییم علمی نیست؟
دانشجو: مشکلات پیش روی انجام اختراع و راه اندازی تولید در استان چیست؟ اکنون شرایطی برای تجاری سازی اختراعات وجود ندارد؛ هرچند وامهایی که با کارمزد پایینی تعلق میگیرد مناسب است؛ اما این پول به صورت رانت به عدهای خاص میرسد و هیچ بودجه پژوهشی صرف خود پژوهش نمیشود. پارک علم و فناوری سعی دارد کمک کند، اما آنقدر اعتبار ندارد که بتواند این تعداد طرح در استان را پوشش دهد.
اکنون به بانک میروم و وقتی میگویم استانداری مصوب کرده است تا وامهای پژوهشی راحتتر به دست نخبگان برسد، هیچ توجهی به آن ندارند و میگویند ما قوانین داخلی خود را داریم. بانک از من برای یک میلیارد تومان وام، ۲ میلیارد وثیقه خواسته است؛ اگر ۲ میلیارد داشتم که خودم با آن تولیدم را آغاز میکردم و به دنبال بانک نمیآمدم؛ لذا به مصوبات هم توجهی نمیشود و بودجه پژوهشی موجود در بانکها را کسی استفاده نمیکند.
دانشجو: پیشنهاد شما برای حل این مشکلات چیست؟ بودجه پژوهشی باید در استان کاملا شفاف شود. به عنوان مثال در سایت استانداری باید به صورت آنلاین بنویسند هر دانشگاه چه میزان بودجه دارد و در کجاها خرج میکند. ما باید بدانیم چه میزان بودجه وجود دارد. همچنین وقتی جوانان برتر پژوهشگر را معرفی میکنند او را حمایت نیز کنند. چند ارگان باید بیایند و طرحهای کاربردی را حمایت کنند. اکنون هر ارگان برای خود کار میکند؛ به همین دلیل است که ادارات استان ما اکثرا در رتبههای آخر بین ادارات کشور هستند و این جای تاسف دارد. همچنین برای وامها باید سخت گیری کمتری انجام دهند. این موارد میتواند در قالب یک ستاد ساماندهی پژوهش در استان پیگیری شود.
دانشجو: اخیرا جلسهای با مقامات استانداری داشته اید. ثمرهای برایتان داشته است؟ اگر استانداری به صورت ویژه پای کار بیاید و مصوباتی که خودش وضع میکند را پیگیری کند، بخشی از مشکلات حل خواهد شد و در غیر این صورت جلسات فایدهای ندارد و تا حالا برای خود من این جلسههای مختلف خروجی نداشته و فقط در خبرگزاریها منتشر شده که چنین جلسهای برگزار شده است.
گاهی نیز در جلسهای سخنانی گفته میشود که اصلا نیاز به بیان آن نیست. در همین جلسه اخیر که اشاره کردید، یکی از مسئولان پارک گفت: شما در رشتههای مختلفی ورود داشته اید. بیان این مطلب در آن جلسه باعث شده در برخی جاهای دیگر نیز به من بگویند شما بر روی رشتههای مختلفی کار میکنید. در حالی که من در یک رشته کار میکنم، اما از کاربردهای مختلف آن استفاده میکنم. اما تا وقتی بخواهم این را به مسئولی بفهمانم دیگر کل کار زیر سئوال میرود؛ لذا خیلی از حرفها بدون فکر گفته میشود و آن مسئول سپس به خانه اش میرود و نمیداند که همان جمله اش چه دردسرهایی برای مخترع به وجود آورده است.
ارگانها همه میگویند ما حمایت میکنیم، اما نمیکنند. در سال ۹۷ نزدیک به ۱۰۰۰ نامه به مسئولان مختلف استانی ارسال کرده ام که حدود ۲۰۰ عدد آن پاسخ دریافت کرده. اگر از جامعه مخترعان کشور ۵۰ درصد حمایت میشود این عدد در استان ما صفر است.
دانشجو: وضعیت دانشگاههای کشور را چطور ارزیابی میکنید؟ دانشگاههای ما فقط دارند مدرک صادر میکنند و هیچ خروجیای ندارند. دانشجو اکنون با خود میگوید اگر در تمام کلاسها بنشینم و مدرک را نیز اخذ کنم، در نهایت بیکار هستم. اما کار کردن در حوزه فناوری میتواند برای جوانان کسب و کارهایی ایجاد کند. دانشگاه باید طوری فعالیت کند تا دانشجویان در خود دانشگاه یک شرکت و یا کسب و کاری راه اندازی کنند تا دانشجو اطمینان پیدا کند که میتواند کار کند و درآمد داشته باشد. اکنون دانشجو با بازار نیز آشنا نیست و معتقدم باید دفتر ارتباط با بازار نیز در دانشگاه دایر شود.
دانشجو: شرکتهای دانش بنیان کشور میتوانند برای فعالیت مفید باشند؟ اینک تعداد زیادی شرکت دانش بنیان در کشور داریم که هیچ دلیلی برای ثبتشان وجود نداشته. در استان ۱۰ شرکت دانش بنیان داریم که ۲ تای آن تولید میکنند. اگر طبق ارزیابیهای بین المللی این شرکتها را بسنجیم اکثرا نمره ضعیفی میگیرند؛ لذا نیاز است در این راستان اقدامات جدیتر انجام گیرد و شرکتها به تولید برسند؛ در این حالت شرکتهای دانش بنیان مثمر به ثمر خواهند بود.
دانشجو: چه سخنی با دانشجویان دارید؟ اگر هدف در زندگی تعریف شده باشد با برنامه ریزی میشود به آن رسید. برخی از دانشجویان میخواهند بدون هیچ تلاشی به پول برسند. هر گنجی یک رنج دارد. درست است که حمایتها کم بوده و در بعضی موارد حمایتی نیست، اما نباید از کار دست کشید. دانشجویان باید سطح علمی خود را از دانشگاه بالاتر ببرند. برای ورود به امر تولید نیز مشکلات را شناسایی کنند و سعی کنند آن مشکل را رفع کنند. کارخانههای ما مشکلات زیادی دارند که دانشجویان میتوانند آن را حل کنند.