در سلسله نشست‌های بیانیه گام دوم مطرح شد
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، به نقل از نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها، مقام معظم رهبری در بیانیه گام به موضوع عدالت تاکید ویژه‌ای داشتند و می‌توان گفت که تحقق عدالت از اهداف اصلی بیانیه گام دوم انقلاب است. در همین راستا جمعی از اساتید برجسته دانشگاهها در پنجمین جلسه از سلسله نشست‌های بیانیه گام دوم که به میزبانی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها برگزار شد، به بررسی چگونگی تحقق «عدالت» در گام دوم انقلاب پرداختند.
بیکاری با کنترل رشد جمعیت حل نمی‌شود
در این نشست محمدمهدی مجاهدی، استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی گفت: عدالت را می‌شود یک مفهوم از رشد فرازمانی و فراهمکاری دانست، تعریف‌های زیادی از عدالت شده عدالت یک مفهوم بدیهی است همانگونه که ظلم و بی‌عدالتی یک مفهوم بدهی است.
وی با اشاره به بستر‌های بی‌عدالتی گفت: آن عاملی که باعث می‌شود در یک جامعه در نسل‌های مختلف بی‌عدالتی شکل بگیرد، نرخ بهره در اقتصاد است.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: هر انسانی در هر زمان و مکانی متولد شده باشد یک معرف مشخصی خواهد داشت، ولی وقتی مفهوم بهره وارد می‌شود او را مخیل می‌کند از آینده کم کند و امروز بیشتر مصرف کند. وجهه دیگر اینکه از امکانات آیندگان کم کند وامروز بیشتر مصرف می‌کند. این اولین وجه وجود بی‌عدالتی است.
وی گفت: گاهی گفته می‌شود برای اینکه نسل امروز رفاه بیشتری داشته باشد باید رشد جمعیت را کنترل کرد و این بی‌عدالتی است. ما برای اینکه امروزه بیشتر مصرف کنیم امکان تولد یک انسان را از بین می‌بریم، برای اینکه رفاه ایجاد شود نباید امکان ورود جمعیت را کم کرد بلکه باید کار‌های دیگر کرد.
این استاد دانشگاه افزود: این نگاه را اقتصاد دانان یهودی به ما آموخته‌اند که برای رفاه اقتصادی باید جمعیت را کنترل کرد.
مجاهدی تاکید کرد: نکته دیگر این است که عدالت و بی‌عدالتی را درون نسلی نگاه کنیم که این هم نرخ بهره دخیل است. بیکاری نتیجه وجود نرخ بهره درون نسلی است. بیکاری یک پدیده پولی است اشتباه نکنیم که برای حل کردن مسئله بیکاری جمعیت را کنترل کنیم.
وی گفت: برای ایجاد عدالت جمعیت به عنوان یکم متغیر وضعیت نباید کنترل شود و باید بگذاریم خودش راهش را ادامه دهد و آنچه باید کنترل شود، حجم پول در اقتصاد است که اگر اینگونه شود بیکاری هم نخواهیم داشت.
آمریکا روی اقداماتش اسم خوب می‌گذارد و هر جنایتی را انجام می‌دهد
عیسی امینی، استاد دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز هم در ادامه گفت: هر ظلمی و انحرافی در هر جا رخ می‌دهد بنیان آن بر اساس ظلمی است که نسبت به کلمات می‌شود یعنی وقتی کلمات دلالت بر حقیقت خودشان را ندارند و از موضع خودشان منحرف می‌شوند هر اتفاقی می‌تواند رخ دهد.
وی ادامه داد: به طور مثال چند وقت پیش با یکی از ساواکی‌های زمان شاه مصاحبه شده بود و از او پرسیده بودند چطور شما آن شکنجه‌ها را انجام می‌دادید، این فرد ساواکی می‌گفت: آن‌ها شکنجه نبود بلکه خشونت همراه با قاطعیت بود! ببینید تحریف در کلمات موجب می‌شود هر اتفاق دیگری رخ دهد.
این استاد دانشگاه ادامه داد: کاری که آمریکا در همه جهان انجام می‌دهد این است که می‌گوید من دارم دموکراسی را توسعه می‌دهم! یعنی اسم خوب می‌گذارد و هر جنایتی می‌کند.
امینی یادآور شد: روزی که امام زمان (عج) ظهور کند به نظر بنده مهمترین کاری که اتفاق خواهد افتاد این است که کلمات دوباره به جای حق خودشان برمی‌گردند و هر چیزی معنای اصلی خودش را پیدا کند.
وی افزود: به اعتقاد بنده دوستان ما در نهاد‌های نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها درباره حقیقت نظام مفاهیم کار کند این سوال را باید پاسخ داد که آیا کسی که دروغ می‌گوید، رشوه می‌گیرد و پارتی‌بازی می‌کند آیا این اقدام علیه نظام نیست؟
این استاد دانشگاه ادامه داد: ما باید به این پاسخ دهیم که وقتی می‌گوییم نظام منظور ما چیست؟ آیا می‌توان الان یک اداره نام ببرید که بدون پارتی بازی کار شما را راه بیندازند البته جا‌هایی که در آن پول وجود ندارد اینگونه نیست برای این است که در برخی نهاد‌ها نظام هنوز نظام شاهی است مانند بانک‌ها، وزارت نفت.
تحقق عدالت بدون کار علمی امکان پذیر نیست
محمدصادق کوشکی عضو هیات علمی دانشگاه تهران هم در این نشست گفت: قطعاً همه می‌دانند که بیانیه گام دوم انقلاب نقشه راه است و شأن نقشه راه این نیست که ساز و کار‌ها یا روش‌ها را توضیح دهد نیست و طبعا تفسیر‌هایی در چهارچوب متن و تفصیل‌های در چارچوب متن برای این است که متن را از اجمال خارج کند.
وی افزود: در نگاه اول با نگاه به بیانیه متوجه می‌شویم دو روایت از عدالت وجود دارد. روایت اول از عدالت در حوزه برکات انقلاب مطرح شده که آنجا تعبیر رهبری اینجا این است که عدالت را به عنوان ملموس‌ترین و ضروری‌ترین بخش عدالت، یعنی توزیع امکانات، به عنوان بخشی از برنامه جمهوری اسلامی در نظر می‌گیرند.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: رهبری در بیانیه در قسمت برکات بحث عدالت را در ملموس‌ترین حالتش بیان میکنند. سخن گفتن از سایر عرصه‌های عدالت تا وقتی که شهروندان و مردم امکان ادامه حیات نداشته باشند شاید بی معنی باشد به همین خاطر رهبری بحث عدالت توزیعی را اینجا مطرح میکنند.
کوشکی تصریح کرد: در قسمت دوم بیانیه که قسمت توصیه‌ها است نگاه رهبر انقلاب به عدالت متفاوت می‌شود و رهبری عدالت را برابر نهاد مبارزه با فساد بیان میکنند و فساد را مختص اقتصادی هم نمی‌دانند.
وی با بیان اینکه نگاهر رهبری در بیانیه نسبت به عدالت کاربردی است، یادآور شد: عدم انحصار عدالت به حوزه اقتصاد، یک گمان غلطی را که در ۴۰ سال گذشته وجود داشت و حتی در دولتی که با شعار عدالت سر کار آمد یک روایت سوسیالیستی محض از عدالت داشت، و عدالت را در حد توزیع ثروت می‌دانست.
استاد دانشگاه تهران گفت: مقام معظم رهبری در قسمت دیگر می‌خواهند شبهه فساد رایج را برطرف کنند، شبهه‌ای که درباره بسیاری از مومن انقلاب هم اسیرش شدند به برکت ۴۰ میلیون گوشی هوشمندی که دائما دارند داده‌های غلط را در ذهن مردم جا می‌کند.
کوشکی افزود: از نظر مقام معظم رهبری یک ریال تخلف هم در جمهوری اسلامی سنگین است، اما حجم فساد در جمهوری اسلامی به هر روایتی که نگاه کنیم با شاخصه‌های جهانی تجاوز نمی‌کند، ولی شبهه فساد در جمهوری اسلامی شبهه‌ای است که به برکت میلون‌ها گوشی هوشمند محقق شد.
وی ادامه داد: نگرانی رهبری از اینکه چرا این شبهه جاافتاده و در تکرار است باید مورد توجه قرار گیرد. باید ببینیم اولا این شبهه از کجا ایجاد شده و دوم اینکه چگونه می‌شود این مسئله را حل کرد بدون اینکه نیاز به توجیه داشته باشیم.
این استاد دانشگاه در ادامه با اشاره به توصیه رهبر انقلاب برای ایجاد یک دستگاه کارآمد برای رسد و مقابله با فساد در سه قوه گفت: شاید اینجا نیاز به یک تاسیس در قانون اساسی داشته باشیم، چون طبق قانون اساسی مجلس ناظر است بر دو قوه دیگر و به خود مجلس نظارتی نمی‌شود.
کوشکی تصریح کرد: تجربه ۴۰ ساله گذشته نشان می‌دهد اتفاقا خود مجلس خواسته یا ناخواسته به کانون فساد یا حمایت از فساد تبدیل شده است. مقام معظم رهبری دستگاهی را مطالبه میکنند خارج از سه قوه و این دستگاه یک اداره جدید هم نیست.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: اگر بخواهیم برای اجرای بیانیه وارد شویم اولین چیزی که خودنمایی می‌کند فقدان نظریه عدالت تراز انقلاب اسلامی است، نظریه عدالتی که همه عرصه‌ها را ببیند.
وی گفت: تحقق عدالت بدون کار علمی، اما با نگاه کاربرد نه کار نظریه محض امکان پذیر نیست. خیلی از مفاسدی که موجب نگرانی می‌شود، منشاء قانونی دارد. یعنی خود قانونی که اجرا می‌شود منشاء نگرانی رهبری می‌شود مانند بحث حقوق‌های نجومی که منشاء قانونی داشت.
این استاد دانشگاه افزود: گاهی اوقات مصوباتی اجرا می‌شود که ظاهرا خلاف شرع نیست، اما خلاف عدالت است. مانند اینکه قانونی برای انتشاراتی‌ها گذاشته می‌شود و بعد می‌بینیم که فقط فرزند شهید مطهری از این قانون برای کپی رایت کتاب‌های پدرش معاف می‌شود! که این‌ها به خاطر فقدان آن نظریه عدالت است.
وی در خاتمه با اشاره به تلاش دشمن برای ترویج شبهه فساد در جمهوری اسلامی گفت: ترویج شایعه و شبهه فساد در جمهوری اسلامی قبل از وجود گوشی‌های هوشمند و بعد از آن اصلا قابل مقایسه نیست.
فضای مجازی بزرگترین ظلم را به حوزه زنان و خانواده می‌کند
فرشته روح افزا استاد دانشگاه و پژوهشگر حوزه زنان و خانواده هم در پنجمین جلسه از سلسله نشست‌های بیانیه گام دوم گفت: عدالت جنسیتی در کشور ما یک بحث بسیار مهم است و نباید عدالت را فقط در حوزه اقتصادی ببینیم.
وی ادامه داد: شما فکر کنید ما یک اقتصاد ۱۰۰ درصدی درست داشته باشیم، ولی آیا وقتی خانه و خانواده در حال اضمحلال است اقتصاد درست همه چیز حل خواهد شد؟
روح‌افزا با اشاره به پیروزی انقلاب اسلامی، تصریح کرد: زمانی که شرق و غرب تقسیم می‌شد فکر نمی‌کرد چیزی مانند انقلاب اسلامی جلو بیاید و بتواند حرف برتر بزند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه ما داریم حیات مردم زیر سؤال می‌بریم، گفت: ما الان در بحث حقوق زنان، با عنوان حقوق زنان داریم حق آن‌ها را می‌گیریم. الان اینگونه مطرح می‌شود که رفتن به ورزشگاه و دوچرخه سواری کردن حق زنان است. از طرفی تحت عنوان حقوق بشر هم داریم حقوق بشر را از بین می‌بریم.
وی تاکید کرد: ما وقتی مرد را بیکار می‌کنیم و به زن شغل می‌دهیم داریم بی‌عدالتی مضاعف ایجاد می‌کنیم. وقتی از اشتغال به عنوان حق یک زن صحبت می‌شود مشکلاتی پیش خواهد آمد.
این پژوهشگر مسائل زنان و خانواده افزود: اکثریت دانشجویان ما الان از زنان هستند، یعنی حدود ۶۵ درصد تا ۷۰ درصد و این‌ها دارند با ۳۰ تا ۳۵ درصد کُفو خودشان ازدواج میکنند و مابقی دانشجویان از ازدواج با کُفو خودشان محروم هستند و باید با کم سوادتر از خودشان ازدواج کنند برای همین می‌بینیم زن فرهیخته ما نمی‌تواند ازدواج کند.
روح‌افزا ادامه داد: الان نزدیک به ۲۰ میلیون جوان انتظار ازدواج داریم که بین ۱۵ تا ۲۹ سال دارند. وقتی فرزند ما نمی‌تواند بعد از طی کردن مقاطع تحصیلی شغل داشته باشد یعنی حق ازدواج را از آن‌ها گرفته‌ایم.
وی با بیان اینکه فضای مجازی بزرگترین ظلم را به حوزه زنان و خانواده می‌کند، اختلاط در محل کار بالاترین بی‌عدالتی به خانواده‌هاست.
این استاد دانشگاه گفت: چادر مشکی الان حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان است! کدام خانواده کارگری می‌تواند برای همسر و فرزند خودش چادر تهیه کند؟ کاری که رضا خان با کشف حجاب انجام داد را برخی مسئولان مربوطه با بی‌توجهی به تامین هزینه چادر انجام می‌دهند.
روح‌افزا در ادامه با انتقاد از اینکه یک زن کنار ماشین بایستد و کالا بفروشد، تاکید کرد: الان بالاترین بحث روز زنان در آمریکا و اروپا بحث کشته شدن فرزندان به دست مادران است. آیا ما هم قرار است این بستر را فراهم کنیم؟
وی گفت: ما نتوانستیم در آرمانگرایی واقع بینانه امنیت خانواده را ابقا کنیم. حق خانواده و فرزندان باید ابقا شود. داشتن فرزند حق زنان ماست. این‌ها را داریم می‌گیریم و اسمش را هم می‌گذاریم حقوق زنان!
پیشرفت‌های خوبی در کشور صورت گرفته است/ درباره عدالت فراگیر مشکلاتی داریم
عباسعلی رهبر عضو هیات علمی دانشگاه شریف هم در این نشست با اشاره به انتشار بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی گفت: آنچه روح حاکم در بیانیه است، در ۳ مؤلفه جدی خودش را نشان می‌دهد، یکی نظریه نظام ابتدایی است که در این نظریه که مقام معظم رهبری اشاره میکنند ۸ مؤلفه را می‌توان مورد توجه قرار داد.
وی افزود: اگر می‌خواهیم درباره عدالت صحبت کنیم باید این ۸ مؤلفه و ۸ شبکه معرفتی و معنائی که در آن بحث امیدیخشی، عزت نفس ملی، فهم استقلال و آزادی، کارنامه مؤثر انقلاب با نقاط قوت و ضعف، سبک سیاسی زندگی مسؤلانه، عدالت خدمت‌رسانی و فسادزدائی، و آسیب‌شناسی مدیریت سیاسی جامعه و دشمن‌شناسی است را درنظر بگیریم.
این استاد دانشگاه گفت: نمی‌شود از عدالت و بی‌عدالتی یا افزون‌دهی خدمت‌رسانی صحبت کرد بدون اینکه در یک بسته معرفتی و مؤلفه‌های دیگر را درنظر نگیریم.
وی تصریح کرد: عدالت که در نظام معرفت هستی انقلاب اسلامی مطرح می‌شود، با بحث حق و استحقاق و مساوات و تناسب مطرح می‌شود.
رهبر ادامه داد: میان عدالت موجود و عدالت فراگیر و عدالت مطلوب علوی که مقام معظم رهبری به آن اشاره دارند باید یک سری خلأهائی را پر کرد. به نظر می‌رسد برای فهم عدالت فراگیر و تحقق عدالت منطق ما منطق ارسطوئی نمی‌تواند باشد و باید متغیر‌های ذهنی و جهانی شدن و رسانه‌ای شدن سیاست را درنظر بگیریم.
این استاد دانشگاه گفت: در جامعه‌ای که وزیر، دختر وزیر و اطرافیان مسئولان را دادگاهی میکنند باز می‌بینیم مردم احساس میکنند عدالت برقرار نمی‌شود. به نظر می‌رسد احساس عدالت خیلی مهمتر از بحث عینی عدالت است. این احساس عدالت یک فرآیند ذهنی است و در تبلیغات و فعالیت‌های رسانه‌ای همانگونه که رهبری فرمود: تنبل هستیم.
وی گفت: باید قبول کنیم در روند پیشرفت کشور در مرز‌های مختلف، پیشرفت‌های خوبی صورت گرفته، در بحث عدالت هم اتفاقات جدی رخ داده، اما درباره عدالت فراگیر مشکلاتی داریم.
رهبر با اشاره به رشد اشرافیگری در جامعه یادآور شد: متأسفانه این مسئله در برخی از مسئولان ما هم دیده می‌شود. عدالت مانند قطره خونی است که در یک ظرف شیر ریخته می‌شود و نمی‌توان گفت که عدالت کم یا زیاد. به خصوص در جامعه که در یک فضای دینی بی‌عدالتی شکل بگیرد بیشتر باید مورد توجه باشد.
رهبر یادآور شد: ما نباید مسئله عدالت را کوچک بشماریم. اینکه رهبر انقلاب به طور خاصی روی این موضوع تأکید میکنند باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
وی گفت: افزایش مطالبه‌گری شبکه معنائی یکی از اقدامات مهم است که باید مورد توجه قرار گیرد و دانشگاه هم باید یک نهضت مطالبه‌گری را انجام دهد، دانشگاه نباید همیشه خودش را طلبکار جامعه و نظام بداند و مطالبه‌گری را در راستای راهبرد معرفتی راهبردی در نگاه فراگیر مورد توجه قرار دهد.
وی با اشاره به اهمیت مدیریت جهادی گفت: کشور ما الان مقداری در بحث پیشرفت عقب است و نیاز به یک جهش جدی دارد که ما باید یک مدیریت جهادی که با شاخص عقلانیت، اخلاص، واقع‌بینی و تجربه‌اندوزی همراه باشد، کار را پیش ببریم.
درباره درآمد‌های نفتی کشور باور‌های غلطی وجود دارد
محمدحسن قدیری ابیانه، سفیر سابق ایران در استرالیا و مکزیک هم در ادامه نشست با بیان اینکه احساس بی‌عدالتی خیلی مهمتر از بی‌عدالتی است، گفت: به طور عمومی نگاه این است که عدالت قربانی زیاده‌خواهی و فساد مسؤولان شده است و این هم تا حدود زیادی ناشی می‌شود از یک تصور غلطی که از اندازه درآمد‌ها و اندازه اختلاس‌ها است.
وی با بیان اینکه درباره مقدار درآمد‌های نفتی کشور باور‌های غلطی وجود دارد، افزود: بنده هر جا می‌روم استاد و دانشجو درباره اندازه درآمد‌های کشور دچار توهم هستند و فکر میکنند درآمد نفت ماهی ۱۰ میلیون، ۵۰ میلیون یا ۳۰۰ میلیون برای هر نفر است. در حالی که پارسال ۹۶ میلیارد هزار تومان برای صادرات نفت و گاز و میعانات گازی پیش‌بینی شده بود که این می‌شود نفری ۱۰۰ هزار تومان! و این را ما نتوانستیم به مردم بگوییم.
قدیری ابیانه یادآور شد: حتی اگر تمام تحریم‌ها برداشته شود ما نمی‌توانیم در آینده هم صادرات نفت را به روزی ۲.۵ میلیون بشکه برسانیم که با این حساب هم ماهیانه کمتر از یک بشکه نفت صادرات می‌شود. با این حال هر جا می‌رویم می‌گویند که این درآمد را می‌خورند و می‌برند، چون فکر می‌کنیم به ازای هر نفر ده‌ها میلیون در ماه نفت صادر می‌شود!
سفیر سابق ایران در استرالیا و مکزیک اظهار داشت: برخی مردم می‌گویند در کویت یا قطر به مردم فلان مقدار یارانه می‌دهند، در حالی که یک سال صادرات نفت یک کویتی یا قطری مساوی است با ۶۰ سال صادرات یک ایرانی، چرا این را به مردم نمی‌گویید؟ در مورد اختلاس‌ها هم همین‌طور است و مردم فکر میکنند به ازای هر اختلاس به مردم ده‌ها میلیون تومان می‌رسد. این زمینه اغتشاش است، ولی هیچ کس نیامد این مسأله را برای افکار عمومی روشن کند و این تصور غلط را باید از بین ببریم.
وی اضافه کرد: گفته شد سال گذشته ما ۷۰ میلیارد دلار درآمد ارزی داشتیم، ارز آزاد ۱۴ هزار و ۲۰۰ تومان، ارز دولتی ۴۲۰۰ تومان که ۷۰۰ هزار میلیارد تومان فاصله این دو ارز است که این رانت و ۱.۵ برابر کل بودجه عمومی کشور است تا این را درست نکنیم نمی‌توانیم جلوی فساد را بگیریم.
قدیری ابیانه افزود: قوه قضائیه مسؤول مبارزه با مفسد است و آن کسی که می‌تواند ریشه فساد را بخشکاند دولت است. دولتی که ارز ۴۲۰۰ تومان می‌دهد برای لوازم آرایشی، خودروی لوکس خارجی و؛ و بعد در بازار آزاد فروخته می‌شود.
وی در پایان با انتقاد از قیمت غیرواقعی سوخت، گفت: ما یک عده را فقیر کردیم که از جیب آن‌ها به یک عده ثروتمند یارانه بدهیم! آن‌هایی که واقعی شدن قیمت سوخت مخالفت میکنند آیا متوجه هستند با چه چیزی مخالفت میکنند.
بدون شفافیت نمی‌توان از عدالت دفاع کرد
سیدضیاء هاشمی، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران با اشاره به بیانات رهبر معظم انقلاب درباره عدالت گفت: عدالت یعنی هر چیزی در جایگاه شایسته خودش و این برای دانشگاهیان مستلزم شناخت حق و حقوق و استیفای حقوق است برای رسیدن به نظام اجتماعی و حقوقی که موانع حق باشد.
وی ادامه داد: عدالت یعنی حفظ شایستگی‌ها و تامین حقوق همگان و نه تامین حقوق یک گروه، یک جناح و یک جمعیت و شامل همه مردم است.
هاشمی تصریح کرد: از مصادیق عدالت، شایسته‌سالاری است و نه تبعیض که در مقابلش ظلم است. شایسته‌سالاری یعنی اینکه بر اساس شایستگی‌ها، موقعیت‌ها در اختیار افراد قرار گیرد و فرصت‌های رشد و تعالی در حوزه‌های مختلف مبتنی بر شایستگی‌ها و ظرفیت‌های واقعی و حق و حقوق باشد.
وی تاکید کرد: اگر کسی طالب حق و عدالت باشد نباید در حوزه‌های اقتصادی و مدیریتی، نباید تابع رانت، تبعیض، ویژه‌خواری، ژن خوب، گروه‌گرایی و قوم‌گرایی و جناح خاص و از این موارد باشد و کسی که اهل عدالت است باید در جناح خودش بتواند عدالت را ببینند.
هاشمی خاطرنشان کرد: عدالت در نفوذ، قدرت، ثروت و حتی در تریبون هم هست. اگر اینجا بنده تریبون داشته باشم و دیگری نداشته باشد در حالی که حقش باشد این خلاف عدالت است.
وی افزود: عدالت بدون صداقت نمی‌شود، عدالت‌طلبی، صداقت‌طلبی، ظلم‌ستیزی با دروغ‌ستیزی حداقل در سطح کلان با هم لازم و ملزوم هستند. اگر دفاع از عدالت مهم است دفاع از مردم و حق مردم هم مهم است و همچنین جایگاه اجتماعی برای مردم قائل بودن، که نتوانیم به جای مردم تصمیم بگیریم، این‌ها همه مهم است.
هاشمی اضافه کرد: اگر شفافیت نباشد نمی‌توان از عدالت دفاع کرد. فکر می‌کنم دانشگاه و رسانه و دانشگاهیان و اصحاب رسانه باید به شفافیت کمک کنند و اگر ظلم و فسادی هر جا بود شفاف شود.
نظام سرمایه‌داری نمی‌تواند ادعای عدالت داشته باشد/ لزوم تدوین دانشمنامه عدالت
سیدمحمد حسینی، دبیرکل کانون دانشگاهیان ایران اسلامی هم گفت: ما باید با آیات و روایاتی که در رابطه با عدالت وجود دارد، بیشتر آشنا شویم تا مباحث را مبنائی مطرح کنیم. ما ۹ آیه در قرآن داریم که مستقیماً بحث عدالت را مطرح کرده و ۲۹۰ آیه هم درباره ظلم است که ضدعدالت می‌شود. در روایات هم بحث‌های زیادی در این رابطه وجود دارد که می‌توان از آن‌ها استفاده کرد.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه در بیانیه گام دوم انقلاب ۳ مرتبه بحث عدالت مطرح شده است، ادامه داد: اگر مارکسیست‌ها ما با شعار عدالت اقتصادی و جامعه بی‌طبقه توانستند نیمی از کره زمین را بگیرند حتماً ما با بحث عدالت می‌توانیم بر کل دنیا حاکم شویم.
حسینی خاطرنشان کرد: درست است ما ضعف‌هائی داریم، ولی خدمات که بعد از انقلاب شده بسیار گسترده است. همین الان با دنیا مقایسه کنید کشورهائی هستند که ۲ میلیون جمعیت بیشتر ندارند، ولی مردم آن‌ها به سختی زندگی میکنند، در حالی معادن بسیاری هم در آنجا وجود دارد و بی‌عدالتی در آنجا غوغا می‌کند.
این استاد دانشگاه افزود: نظام سرمایه‌داری نمی‌تواند ادعای عدالت داشته باشد. ما هستیم که می‌توانیم بحث عدالت را در دنیا مطرح کنیم.
حسینی گفت: باید دستاورد‌های انقلاب تبیین و به مردم گفته شود تا احساس یأس و ناامیدی در میان دانشجویان و مردم ایجاد نشود. اگر عدالت باشد، بسیاری از مسائل مانند پیشرفت و علم و فناوری هم محقق می‌شود.
وی ادامه داد: هر چه عدالت بیشتر باشد، دلبستگی مردم هم به انقلاب بیشتر می‌شود و نمی‌توان به این مسئله بی‌تفاوت بود. پیشنهاد می‌کنم یک دانشمنانه عدالت را تدوین کنیم و به ابعاد مختلف عدالت بپردازیم.
دبیرکل کانون دانشگاهیان ایران اسلامی گفت: اجرای عدالت باید به عنوان یک مطالبه از قوای سه گانه مطرح شود، دانشگاهیان می‌توانند با کمک رسانه‌ها تلاش کنند تا خیلی از جا‌ها جلوی بی‌عدالتی گرفته شود.
جریان کارگزاران در کشور بازتولید بی‌عدالتی کرد
علیرضا معاف، عضو هیات علمی دانشگاه شریف هم در این نشست گفت: عدالت یک مسئله واقعی است و عدالت را می‌شود فلسفی پژوهید، کاوید و مورد بحث قرار داد.
وی ادامه داد: الان مسئله امام ما بی‌عدالتی، فساد، فرق و تبعیض است حالا چه سیستمی و چه غیرسیستمی که البته بنده می‌توانم اثبات کنم که فساد سیستمی نیست.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه دعوا‌های حکومت توضیح‌المسائلی است نه نهج‌البلاغه‌ای، تاکید کرد: نسبت به مدعا‌هایی از جنس نهج‌البلاغه و عدالت یا تفاضل است یا تجاهل یا غفلت یا ... و ما دانشگاهیان و معلمان و اساتید باید مقوله عدالت را به مسئله اول یا یکی از مسائل اولویت‌دار تبدیل کنیم.
معاف تصریح کرد: نسبت مقوله عدالت با مسئله حکمرانی، با ادبیات فارابی و نامه ۵۳ نهج‌البلاغه و ادبیات امام علی (ع) نه ادبیات نئولیبرال‌ها، حکمرانی و کارآمدی ما خوب است و برآیند مثبت است و اثبات می‌کنم جمهوری اسلامی سیستم کارآمدی است، اما امام ما فرمود: در زمینه عدالت عقب هستیم. این روایت امام حکیم عادل ماست. پس ما هنوز زد و خورد بحث نجومی‌بگیرها، فیش‌های نجومی را داریم.
وی یادآور شد: ساخت قدرت و ثروت در کشور ما از سال ۶۸ بازتولید بی‌عدالتی می‌کند، جریان نئولیبرال، لیبرال‌ها و غرب‌گرا‌های غرب‌پرست، غرب‌اندیش غرب‌زده از وقتی تمشیت و تدبیر اجرایی یا تغنیمی کشور را در دست گرفتند ساخت قدرت و ثروتی را شکل دادند که از قدرت ثروت تولید کردند و از ثروت قدرت ساختند و این‌ها متمم هستن.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: جریان کارگزاران سازندگی بازتولید بی‌عدالتی کردند و باید پاسخگو باشند ما دانشگاهیان انقلابی باید نسبت به این جریان ادبیات عدالت‌خواهانه خود را پر رونق شروع کنیم و بگوییم.
معاف تاکید کرد: رهبر معظم انقلاب به ثروت‌های باد آورده، مسابقه ثروت‌اندوزی جریان اشرافیات دولتی به شدت و از بن دندان معترض اند، پس چرا اساتید بسیجی ساکت هستند؟ این جریانی که امروز رسوا، هویدا شده و افشا شده است و در مدیریت کشور ناکارآمدی خودش را نشان داده باید نسبت به آن صریح و شفاف بود و تا این ساخت قدرت و ثروتی که رفته در دولت عوض نشود، مسائل ما حل نخواهد شد.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: عذرخواهی امام ما در مقوله عدالت نظام سیاسی نسبت به قوه مجریه است غیر یک برش ۸۴ تا ۹۰ که این برش ۶ ساله را استثنا می‌کنم مابقی ادوار دولت ما بازتولید بی‌عدالتی کردند و آن کسی که باید پاسخگوی عدالت باشد انقلاب اسلامی و نظریه ولایت فقیه نیست.
وی با اشاره اینکه جریان متهم به دروغ، انقلاب اسلامی را متهم می‌کند، گفت: افراد چاپلوس، بی‌سواد، نابلد، اختیارات، امکانات، فرصت‌ها و امضاء را در اختیار دارند و افراد باسواد، کاربلد و خانواده شهید، چون چاپلوسی بلد نیستند کنار قرار گرفته‌اند.
معاف تاکید کرد: الان یکی از مشکلات ما این است که مسائل کشور حل نمی‌شود و من دلیل این را آدم‌ها می‌دانم، عدالت طلبی ما باید مطالبه قرار گرفتن آدم‌ها در جای خودشان باشد. وقتی ناکارآمد‌ها مسئول می‌شوند و افاضل عقب می‌نشینند این می‌شود که امام ما می‌گویند اقتصاد مقاومتی، ولی ورود زنان به دانشگاهها می‌شود مسئله اول کشور.
عضو هیات علمی دانشگاه شریف اظهار داشت: عدالت را باید گفتمان‌سازی کرد، مردم باید مطالبه عدالت کنند، عدالت را باید میان مردم برد. عدالت اگر عادلانه مطالبه نشود به ضد خودش بدل می‌شود و ما نباید فقط سوی اقتصادی به مسئله عدالت بدهیم. عدالت را باید عادلانه مطالبه کرد.
وی در خاتمه با اشاره به نقش مبارزه با فساد در اجرای عدالت گفت: قوه قضائیه اگر عادلانه کنش کند خیلی از مسائل جمهوری اسلامی حل می‌شود.
بیکاری با کنترل رشد جمعیت حل نمی‌شود
در این نشست محمدمهدی مجاهدی، استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی گفت: عدالت را می‌شود یک مفهوم از رشد فرازمانی و فراهمکاری دانست، تعریف‌های زیادی از عدالت شده عدالت یک مفهوم بدیهی است همانگونه که ظلم و بی‌عدالتی یک مفهوم بدهی است.
وی با اشاره به بستر‌های بی‌عدالتی گفت: آن عاملی که باعث می‌شود در یک جامعه در نسل‌های مختلف بی‌عدالتی شکل بگیرد، نرخ بهره در اقتصاد است.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: هر انسانی در هر زمان و مکانی متولد شده باشد یک معرف مشخصی خواهد داشت، ولی وقتی مفهوم بهره وارد می‌شود او را مخیل می‌کند از آینده کم کند و امروز بیشتر مصرف کند. وجهه دیگر اینکه از امکانات آیندگان کم کند وامروز بیشتر مصرف می‌کند. این اولین وجه وجود بی‌عدالتی است.
وی گفت: گاهی گفته می‌شود برای اینکه نسل امروز رفاه بیشتری داشته باشد باید رشد جمعیت را کنترل کرد و این بی‌عدالتی است. ما برای اینکه امروزه بیشتر مصرف کنیم امکان تولد یک انسان را از بین می‌بریم، برای اینکه رفاه ایجاد شود نباید امکان ورود جمعیت را کم کرد بلکه باید کار‌های دیگر کرد.
این استاد دانشگاه افزود: این نگاه را اقتصاد دانان یهودی به ما آموخته‌اند که برای رفاه اقتصادی باید جمعیت را کنترل کرد.
مجاهدی تاکید کرد: نکته دیگر این است که عدالت و بی‌عدالتی را درون نسلی نگاه کنیم که این هم نرخ بهره دخیل است. بیکاری نتیجه وجود نرخ بهره درون نسلی است. بیکاری یک پدیده پولی است اشتباه نکنیم که برای حل کردن مسئله بیکاری جمعیت را کنترل کنیم.
وی گفت: برای ایجاد عدالت جمعیت به عنوان یکم متغیر وضعیت نباید کنترل شود و باید بگذاریم خودش راهش را ادامه دهد و آنچه باید کنترل شود، حجم پول در اقتصاد است که اگر اینگونه شود بیکاری هم نخواهیم داشت.
آمریکا روی اقداماتش اسم خوب می‌گذارد و هر جنایتی را انجام می‌دهد
عیسی امینی، استاد دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز هم در ادامه گفت: هر ظلمی و انحرافی در هر جا رخ می‌دهد بنیان آن بر اساس ظلمی است که نسبت به کلمات می‌شود یعنی وقتی کلمات دلالت بر حقیقت خودشان را ندارند و از موضع خودشان منحرف می‌شوند هر اتفاقی می‌تواند رخ دهد.
وی ادامه داد: به طور مثال چند وقت پیش با یکی از ساواکی‌های زمان شاه مصاحبه شده بود و از او پرسیده بودند چطور شما آن شکنجه‌ها را انجام می‌دادید، این فرد ساواکی می‌گفت: آن‌ها شکنجه نبود بلکه خشونت همراه با قاطعیت بود! ببینید تحریف در کلمات موجب می‌شود هر اتفاق دیگری رخ دهد.
این استاد دانشگاه ادامه داد: کاری که آمریکا در همه جهان انجام می‌دهد این است که می‌گوید من دارم دموکراسی را توسعه می‌دهم! یعنی اسم خوب می‌گذارد و هر جنایتی می‌کند.
امینی یادآور شد: روزی که امام زمان (عج) ظهور کند به نظر بنده مهمترین کاری که اتفاق خواهد افتاد این است که کلمات دوباره به جای حق خودشان برمی‌گردند و هر چیزی معنای اصلی خودش را پیدا کند.
وی افزود: به اعتقاد بنده دوستان ما در نهاد‌های نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها درباره حقیقت نظام مفاهیم کار کند این سوال را باید پاسخ داد که آیا کسی که دروغ می‌گوید، رشوه می‌گیرد و پارتی‌بازی می‌کند آیا این اقدام علیه نظام نیست؟
این استاد دانشگاه ادامه داد: ما باید به این پاسخ دهیم که وقتی می‌گوییم نظام منظور ما چیست؟ آیا می‌توان الان یک اداره نام ببرید که بدون پارتی بازی کار شما را راه بیندازند البته جا‌هایی که در آن پول وجود ندارد اینگونه نیست برای این است که در برخی نهاد‌ها نظام هنوز نظام شاهی است مانند بانک‌ها، وزارت نفت.
تحقق عدالت بدون کار علمی امکان پذیر نیست
محمدصادق کوشکی عضو هیات علمی دانشگاه تهران هم در این نشست گفت: قطعاً همه می‌دانند که بیانیه گام دوم انقلاب نقشه راه است و شأن نقشه راه این نیست که ساز و کار‌ها یا روش‌ها را توضیح دهد نیست و طبعا تفسیر‌هایی در چهارچوب متن و تفصیل‌های در چارچوب متن برای این است که متن را از اجمال خارج کند.
وی افزود: در نگاه اول با نگاه به بیانیه متوجه می‌شویم دو روایت از عدالت وجود دارد. روایت اول از عدالت در حوزه برکات انقلاب مطرح شده که آنجا تعبیر رهبری اینجا این است که عدالت را به عنوان ملموس‌ترین و ضروری‌ترین بخش عدالت، یعنی توزیع امکانات، به عنوان بخشی از برنامه جمهوری اسلامی در نظر می‌گیرند.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: رهبری در بیانیه در قسمت برکات بحث عدالت را در ملموس‌ترین حالتش بیان میکنند. سخن گفتن از سایر عرصه‌های عدالت تا وقتی که شهروندان و مردم امکان ادامه حیات نداشته باشند شاید بی معنی باشد به همین خاطر رهبری بحث عدالت توزیعی را اینجا مطرح میکنند.
کوشکی تصریح کرد: در قسمت دوم بیانیه که قسمت توصیه‌ها است نگاه رهبر انقلاب به عدالت متفاوت می‌شود و رهبری عدالت را برابر نهاد مبارزه با فساد بیان میکنند و فساد را مختص اقتصادی هم نمی‌دانند.
وی با بیان اینکه نگاهر رهبری در بیانیه نسبت به عدالت کاربردی است، یادآور شد: عدم انحصار عدالت به حوزه اقتصاد، یک گمان غلطی را که در ۴۰ سال گذشته وجود داشت و حتی در دولتی که با شعار عدالت سر کار آمد یک روایت سوسیالیستی محض از عدالت داشت، و عدالت را در حد توزیع ثروت می‌دانست.
استاد دانشگاه تهران گفت: مقام معظم رهبری در قسمت دیگر می‌خواهند شبهه فساد رایج را برطرف کنند، شبهه‌ای که درباره بسیاری از مومن انقلاب هم اسیرش شدند به برکت ۴۰ میلیون گوشی هوشمندی که دائما دارند داده‌های غلط را در ذهن مردم جا می‌کند.
کوشکی افزود: از نظر مقام معظم رهبری یک ریال تخلف هم در جمهوری اسلامی سنگین است، اما حجم فساد در جمهوری اسلامی به هر روایتی که نگاه کنیم با شاخصه‌های جهانی تجاوز نمی‌کند، ولی شبهه فساد در جمهوری اسلامی شبهه‌ای است که به برکت میلون‌ها گوشی هوشمند محقق شد.
وی ادامه داد: نگرانی رهبری از اینکه چرا این شبهه جاافتاده و در تکرار است باید مورد توجه قرار گیرد. باید ببینیم اولا این شبهه از کجا ایجاد شده و دوم اینکه چگونه می‌شود این مسئله را حل کرد بدون اینکه نیاز به توجیه داشته باشیم.
این استاد دانشگاه در ادامه با اشاره به توصیه رهبر انقلاب برای ایجاد یک دستگاه کارآمد برای رسد و مقابله با فساد در سه قوه گفت: شاید اینجا نیاز به یک تاسیس در قانون اساسی داشته باشیم، چون طبق قانون اساسی مجلس ناظر است بر دو قوه دیگر و به خود مجلس نظارتی نمی‌شود.
کوشکی تصریح کرد: تجربه ۴۰ ساله گذشته نشان می‌دهد اتفاقا خود مجلس خواسته یا ناخواسته به کانون فساد یا حمایت از فساد تبدیل شده است. مقام معظم رهبری دستگاهی را مطالبه میکنند خارج از سه قوه و این دستگاه یک اداره جدید هم نیست.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: اگر بخواهیم برای اجرای بیانیه وارد شویم اولین چیزی که خودنمایی می‌کند فقدان نظریه عدالت تراز انقلاب اسلامی است، نظریه عدالتی که همه عرصه‌ها را ببیند.
وی گفت: تحقق عدالت بدون کار علمی، اما با نگاه کاربرد نه کار نظریه محض امکان پذیر نیست. خیلی از مفاسدی که موجب نگرانی می‌شود، منشاء قانونی دارد. یعنی خود قانونی که اجرا می‌شود منشاء نگرانی رهبری می‌شود مانند بحث حقوق‌های نجومی که منشاء قانونی داشت.
این استاد دانشگاه افزود: گاهی اوقات مصوباتی اجرا می‌شود که ظاهرا خلاف شرع نیست، اما خلاف عدالت است. مانند اینکه قانونی برای انتشاراتی‌ها گذاشته می‌شود و بعد می‌بینیم که فقط فرزند شهید مطهری از این قانون برای کپی رایت کتاب‌های پدرش معاف می‌شود! که این‌ها به خاطر فقدان آن نظریه عدالت است.
وی در خاتمه با اشاره به تلاش دشمن برای ترویج شبهه فساد در جمهوری اسلامی گفت: ترویج شایعه و شبهه فساد در جمهوری اسلامی قبل از وجود گوشی‌های هوشمند و بعد از آن اصلا قابل مقایسه نیست.
فضای مجازی بزرگترین ظلم را به حوزه زنان و خانواده می‌کند
فرشته روح افزا استاد دانشگاه و پژوهشگر حوزه زنان و خانواده هم در پنجمین جلسه از سلسله نشست‌های بیانیه گام دوم گفت: عدالت جنسیتی در کشور ما یک بحث بسیار مهم است و نباید عدالت را فقط در حوزه اقتصادی ببینیم.
وی ادامه داد: شما فکر کنید ما یک اقتصاد ۱۰۰ درصدی درست داشته باشیم، ولی آیا وقتی خانه و خانواده در حال اضمحلال است اقتصاد درست همه چیز حل خواهد شد؟
روح‌افزا با اشاره به پیروزی انقلاب اسلامی، تصریح کرد: زمانی که شرق و غرب تقسیم می‌شد فکر نمی‌کرد چیزی مانند انقلاب اسلامی جلو بیاید و بتواند حرف برتر بزند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه ما داریم حیات مردم زیر سؤال می‌بریم، گفت: ما الان در بحث حقوق زنان، با عنوان حقوق زنان داریم حق آن‌ها را می‌گیریم. الان اینگونه مطرح می‌شود که رفتن به ورزشگاه و دوچرخه سواری کردن حق زنان است. از طرفی تحت عنوان حقوق بشر هم داریم حقوق بشر را از بین می‌بریم.
وی تاکید کرد: ما وقتی مرد را بیکار می‌کنیم و به زن شغل می‌دهیم داریم بی‌عدالتی مضاعف ایجاد می‌کنیم. وقتی از اشتغال به عنوان حق یک زن صحبت می‌شود مشکلاتی پیش خواهد آمد.
این پژوهشگر مسائل زنان و خانواده افزود: اکثریت دانشجویان ما الان از زنان هستند، یعنی حدود ۶۵ درصد تا ۷۰ درصد و این‌ها دارند با ۳۰ تا ۳۵ درصد کُفو خودشان ازدواج میکنند و مابقی دانشجویان از ازدواج با کُفو خودشان محروم هستند و باید با کم سوادتر از خودشان ازدواج کنند برای همین می‌بینیم زن فرهیخته ما نمی‌تواند ازدواج کند.
روح‌افزا ادامه داد: الان نزدیک به ۲۰ میلیون جوان انتظار ازدواج داریم که بین ۱۵ تا ۲۹ سال دارند. وقتی فرزند ما نمی‌تواند بعد از طی کردن مقاطع تحصیلی شغل داشته باشد یعنی حق ازدواج را از آن‌ها گرفته‌ایم.
وی با بیان اینکه فضای مجازی بزرگترین ظلم را به حوزه زنان و خانواده می‌کند، اختلاط در محل کار بالاترین بی‌عدالتی به خانواده‌هاست.
این استاد دانشگاه گفت: چادر مشکی الان حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان است! کدام خانواده کارگری می‌تواند برای همسر و فرزند خودش چادر تهیه کند؟ کاری که رضا خان با کشف حجاب انجام داد را برخی مسئولان مربوطه با بی‌توجهی به تامین هزینه چادر انجام می‌دهند.
روح‌افزا در ادامه با انتقاد از اینکه یک زن کنار ماشین بایستد و کالا بفروشد، تاکید کرد: الان بالاترین بحث روز زنان در آمریکا و اروپا بحث کشته شدن فرزندان به دست مادران است. آیا ما هم قرار است این بستر را فراهم کنیم؟
وی گفت: ما نتوانستیم در آرمانگرایی واقع بینانه امنیت خانواده را ابقا کنیم. حق خانواده و فرزندان باید ابقا شود. داشتن فرزند حق زنان ماست. این‌ها را داریم می‌گیریم و اسمش را هم می‌گذاریم حقوق زنان!
پیشرفت‌های خوبی در کشور صورت گرفته است/ درباره عدالت فراگیر مشکلاتی داریم
عباسعلی رهبر عضو هیات علمی دانشگاه شریف هم در این نشست با اشاره به انتشار بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی گفت: آنچه روح حاکم در بیانیه است، در ۳ مؤلفه جدی خودش را نشان می‌دهد، یکی نظریه نظام ابتدایی است که در این نظریه که مقام معظم رهبری اشاره میکنند ۸ مؤلفه را می‌توان مورد توجه قرار داد.
وی افزود: اگر می‌خواهیم درباره عدالت صحبت کنیم باید این ۸ مؤلفه و ۸ شبکه معرفتی و معنائی که در آن بحث امیدیخشی، عزت نفس ملی، فهم استقلال و آزادی، کارنامه مؤثر انقلاب با نقاط قوت و ضعف، سبک سیاسی زندگی مسؤلانه، عدالت خدمت‌رسانی و فسادزدائی، و آسیب‌شناسی مدیریت سیاسی جامعه و دشمن‌شناسی است را درنظر بگیریم.
این استاد دانشگاه گفت: نمی‌شود از عدالت و بی‌عدالتی یا افزون‌دهی خدمت‌رسانی صحبت کرد بدون اینکه در یک بسته معرفتی و مؤلفه‌های دیگر را درنظر نگیریم.
وی تصریح کرد: عدالت که در نظام معرفت هستی انقلاب اسلامی مطرح می‌شود، با بحث حق و استحقاق و مساوات و تناسب مطرح می‌شود.
رهبر ادامه داد: میان عدالت موجود و عدالت فراگیر و عدالت مطلوب علوی که مقام معظم رهبری به آن اشاره دارند باید یک سری خلأهائی را پر کرد. به نظر می‌رسد برای فهم عدالت فراگیر و تحقق عدالت منطق ما منطق ارسطوئی نمی‌تواند باشد و باید متغیر‌های ذهنی و جهانی شدن و رسانه‌ای شدن سیاست را درنظر بگیریم.
این استاد دانشگاه گفت: در جامعه‌ای که وزیر، دختر وزیر و اطرافیان مسئولان را دادگاهی میکنند باز می‌بینیم مردم احساس میکنند عدالت برقرار نمی‌شود. به نظر می‌رسد احساس عدالت خیلی مهمتر از بحث عینی عدالت است. این احساس عدالت یک فرآیند ذهنی است و در تبلیغات و فعالیت‌های رسانه‌ای همانگونه که رهبری فرمود: تنبل هستیم.
وی گفت: باید قبول کنیم در روند پیشرفت کشور در مرز‌های مختلف، پیشرفت‌های خوبی صورت گرفته، در بحث عدالت هم اتفاقات جدی رخ داده، اما درباره عدالت فراگیر مشکلاتی داریم.
رهبر با اشاره به رشد اشرافیگری در جامعه یادآور شد: متأسفانه این مسئله در برخی از مسئولان ما هم دیده می‌شود. عدالت مانند قطره خونی است که در یک ظرف شیر ریخته می‌شود و نمی‌توان گفت که عدالت کم یا زیاد. به خصوص در جامعه که در یک فضای دینی بی‌عدالتی شکل بگیرد بیشتر باید مورد توجه باشد.
رهبر یادآور شد: ما نباید مسئله عدالت را کوچک بشماریم. اینکه رهبر انقلاب به طور خاصی روی این موضوع تأکید میکنند باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
وی گفت: افزایش مطالبه‌گری شبکه معنائی یکی از اقدامات مهم است که باید مورد توجه قرار گیرد و دانشگاه هم باید یک نهضت مطالبه‌گری را انجام دهد، دانشگاه نباید همیشه خودش را طلبکار جامعه و نظام بداند و مطالبه‌گری را در راستای راهبرد معرفتی راهبردی در نگاه فراگیر مورد توجه قرار دهد.
وی با اشاره به اهمیت مدیریت جهادی گفت: کشور ما الان مقداری در بحث پیشرفت عقب است و نیاز به یک جهش جدی دارد که ما باید یک مدیریت جهادی که با شاخص عقلانیت، اخلاص، واقع‌بینی و تجربه‌اندوزی همراه باشد، کار را پیش ببریم.
درباره درآمد‌های نفتی کشور باور‌های غلطی وجود دارد
محمدحسن قدیری ابیانه، سفیر سابق ایران در استرالیا و مکزیک هم در ادامه نشست با بیان اینکه احساس بی‌عدالتی خیلی مهمتر از بی‌عدالتی است، گفت: به طور عمومی نگاه این است که عدالت قربانی زیاده‌خواهی و فساد مسؤولان شده است و این هم تا حدود زیادی ناشی می‌شود از یک تصور غلطی که از اندازه درآمد‌ها و اندازه اختلاس‌ها است.
وی با بیان اینکه درباره مقدار درآمد‌های نفتی کشور باور‌های غلطی وجود دارد، افزود: بنده هر جا می‌روم استاد و دانشجو درباره اندازه درآمد‌های کشور دچار توهم هستند و فکر میکنند درآمد نفت ماهی ۱۰ میلیون، ۵۰ میلیون یا ۳۰۰ میلیون برای هر نفر است. در حالی که پارسال ۹۶ میلیارد هزار تومان برای صادرات نفت و گاز و میعانات گازی پیش‌بینی شده بود که این می‌شود نفری ۱۰۰ هزار تومان! و این را ما نتوانستیم به مردم بگوییم.
قدیری ابیانه یادآور شد: حتی اگر تمام تحریم‌ها برداشته شود ما نمی‌توانیم در آینده هم صادرات نفت را به روزی ۲.۵ میلیون بشکه برسانیم که با این حساب هم ماهیانه کمتر از یک بشکه نفت صادرات می‌شود. با این حال هر جا می‌رویم می‌گویند که این درآمد را می‌خورند و می‌برند، چون فکر می‌کنیم به ازای هر نفر ده‌ها میلیون در ماه نفت صادر می‌شود!
سفیر سابق ایران در استرالیا و مکزیک اظهار داشت: برخی مردم می‌گویند در کویت یا قطر به مردم فلان مقدار یارانه می‌دهند، در حالی که یک سال صادرات نفت یک کویتی یا قطری مساوی است با ۶۰ سال صادرات یک ایرانی، چرا این را به مردم نمی‌گویید؟ در مورد اختلاس‌ها هم همین‌طور است و مردم فکر میکنند به ازای هر اختلاس به مردم ده‌ها میلیون تومان می‌رسد. این زمینه اغتشاش است، ولی هیچ کس نیامد این مسأله را برای افکار عمومی روشن کند و این تصور غلط را باید از بین ببریم.
وی اضافه کرد: گفته شد سال گذشته ما ۷۰ میلیارد دلار درآمد ارزی داشتیم، ارز آزاد ۱۴ هزار و ۲۰۰ تومان، ارز دولتی ۴۲۰۰ تومان که ۷۰۰ هزار میلیارد تومان فاصله این دو ارز است که این رانت و ۱.۵ برابر کل بودجه عمومی کشور است تا این را درست نکنیم نمی‌توانیم جلوی فساد را بگیریم.
قدیری ابیانه افزود: قوه قضائیه مسؤول مبارزه با مفسد است و آن کسی که می‌تواند ریشه فساد را بخشکاند دولت است. دولتی که ارز ۴۲۰۰ تومان می‌دهد برای لوازم آرایشی، خودروی لوکس خارجی و؛ و بعد در بازار آزاد فروخته می‌شود.
وی در پایان با انتقاد از قیمت غیرواقعی سوخت، گفت: ما یک عده را فقیر کردیم که از جیب آن‌ها به یک عده ثروتمند یارانه بدهیم! آن‌هایی که واقعی شدن قیمت سوخت مخالفت میکنند آیا متوجه هستند با چه چیزی مخالفت میکنند.
بدون شفافیت نمی‌توان از عدالت دفاع کرد
سیدضیاء هاشمی، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران با اشاره به بیانات رهبر معظم انقلاب درباره عدالت گفت: عدالت یعنی هر چیزی در جایگاه شایسته خودش و این برای دانشگاهیان مستلزم شناخت حق و حقوق و استیفای حقوق است برای رسیدن به نظام اجتماعی و حقوقی که موانع حق باشد.
وی ادامه داد: عدالت یعنی حفظ شایستگی‌ها و تامین حقوق همگان و نه تامین حقوق یک گروه، یک جناح و یک جمعیت و شامل همه مردم است.
هاشمی تصریح کرد: از مصادیق عدالت، شایسته‌سالاری است و نه تبعیض که در مقابلش ظلم است. شایسته‌سالاری یعنی اینکه بر اساس شایستگی‌ها، موقعیت‌ها در اختیار افراد قرار گیرد و فرصت‌های رشد و تعالی در حوزه‌های مختلف مبتنی بر شایستگی‌ها و ظرفیت‌های واقعی و حق و حقوق باشد.
وی تاکید کرد: اگر کسی طالب حق و عدالت باشد نباید در حوزه‌های اقتصادی و مدیریتی، نباید تابع رانت، تبعیض، ویژه‌خواری، ژن خوب، گروه‌گرایی و قوم‌گرایی و جناح خاص و از این موارد باشد و کسی که اهل عدالت است باید در جناح خودش بتواند عدالت را ببینند.
هاشمی خاطرنشان کرد: عدالت در نفوذ، قدرت، ثروت و حتی در تریبون هم هست. اگر اینجا بنده تریبون داشته باشم و دیگری نداشته باشد در حالی که حقش باشد این خلاف عدالت است.
وی افزود: عدالت بدون صداقت نمی‌شود، عدالت‌طلبی، صداقت‌طلبی، ظلم‌ستیزی با دروغ‌ستیزی حداقل در سطح کلان با هم لازم و ملزوم هستند. اگر دفاع از عدالت مهم است دفاع از مردم و حق مردم هم مهم است و همچنین جایگاه اجتماعی برای مردم قائل بودن، که نتوانیم به جای مردم تصمیم بگیریم، این‌ها همه مهم است.
هاشمی اضافه کرد: اگر شفافیت نباشد نمی‌توان از عدالت دفاع کرد. فکر می‌کنم دانشگاه و رسانه و دانشگاهیان و اصحاب رسانه باید به شفافیت کمک کنند و اگر ظلم و فسادی هر جا بود شفاف شود.
نظام سرمایه‌داری نمی‌تواند ادعای عدالت داشته باشد/ لزوم تدوین دانشمنامه عدالت
سیدمحمد حسینی، دبیرکل کانون دانشگاهیان ایران اسلامی هم گفت: ما باید با آیات و روایاتی که در رابطه با عدالت وجود دارد، بیشتر آشنا شویم تا مباحث را مبنائی مطرح کنیم. ما ۹ آیه در قرآن داریم که مستقیماً بحث عدالت را مطرح کرده و ۲۹۰ آیه هم درباره ظلم است که ضدعدالت می‌شود. در روایات هم بحث‌های زیادی در این رابطه وجود دارد که می‌توان از آن‌ها استفاده کرد.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه در بیانیه گام دوم انقلاب ۳ مرتبه بحث عدالت مطرح شده است، ادامه داد: اگر مارکسیست‌ها ما با شعار عدالت اقتصادی و جامعه بی‌طبقه توانستند نیمی از کره زمین را بگیرند حتماً ما با بحث عدالت می‌توانیم بر کل دنیا حاکم شویم.
حسینی خاطرنشان کرد: درست است ما ضعف‌هائی داریم، ولی خدمات که بعد از انقلاب شده بسیار گسترده است. همین الان با دنیا مقایسه کنید کشورهائی هستند که ۲ میلیون جمعیت بیشتر ندارند، ولی مردم آن‌ها به سختی زندگی میکنند، در حالی معادن بسیاری هم در آنجا وجود دارد و بی‌عدالتی در آنجا غوغا می‌کند.
این استاد دانشگاه افزود: نظام سرمایه‌داری نمی‌تواند ادعای عدالت داشته باشد. ما هستیم که می‌توانیم بحث عدالت را در دنیا مطرح کنیم.
حسینی گفت: باید دستاورد‌های انقلاب تبیین و به مردم گفته شود تا احساس یأس و ناامیدی در میان دانشجویان و مردم ایجاد نشود. اگر عدالت باشد، بسیاری از مسائل مانند پیشرفت و علم و فناوری هم محقق می‌شود.
وی ادامه داد: هر چه عدالت بیشتر باشد، دلبستگی مردم هم به انقلاب بیشتر می‌شود و نمی‌توان به این مسئله بی‌تفاوت بود. پیشنهاد می‌کنم یک دانشمنانه عدالت را تدوین کنیم و به ابعاد مختلف عدالت بپردازیم.
دبیرکل کانون دانشگاهیان ایران اسلامی گفت: اجرای عدالت باید به عنوان یک مطالبه از قوای سه گانه مطرح شود، دانشگاهیان می‌توانند با کمک رسانه‌ها تلاش کنند تا خیلی از جا‌ها جلوی بی‌عدالتی گرفته شود.
جریان کارگزاران در کشور بازتولید بی‌عدالتی کرد
علیرضا معاف، عضو هیات علمی دانشگاه شریف هم در این نشست گفت: عدالت یک مسئله واقعی است و عدالت را می‌شود فلسفی پژوهید، کاوید و مورد بحث قرار داد.
وی ادامه داد: الان مسئله امام ما بی‌عدالتی، فساد، فرق و تبعیض است حالا چه سیستمی و چه غیرسیستمی که البته بنده می‌توانم اثبات کنم که فساد سیستمی نیست.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه دعوا‌های حکومت توضیح‌المسائلی است نه نهج‌البلاغه‌ای، تاکید کرد: نسبت به مدعا‌هایی از جنس نهج‌البلاغه و عدالت یا تفاضل است یا تجاهل یا غفلت یا ... و ما دانشگاهیان و معلمان و اساتید باید مقوله عدالت را به مسئله اول یا یکی از مسائل اولویت‌دار تبدیل کنیم.
معاف تصریح کرد: نسبت مقوله عدالت با مسئله حکمرانی، با ادبیات فارابی و نامه ۵۳ نهج‌البلاغه و ادبیات امام علی (ع) نه ادبیات نئولیبرال‌ها، حکمرانی و کارآمدی ما خوب است و برآیند مثبت است و اثبات می‌کنم جمهوری اسلامی سیستم کارآمدی است، اما امام ما فرمود: در زمینه عدالت عقب هستیم. این روایت امام حکیم عادل ماست. پس ما هنوز زد و خورد بحث نجومی‌بگیرها، فیش‌های نجومی را داریم.
وی یادآور شد: ساخت قدرت و ثروت در کشور ما از سال ۶۸ بازتولید بی‌عدالتی می‌کند، جریان نئولیبرال، لیبرال‌ها و غرب‌گرا‌های غرب‌پرست، غرب‌اندیش غرب‌زده از وقتی تمشیت و تدبیر اجرایی یا تغنیمی کشور را در دست گرفتند ساخت قدرت و ثروتی را شکل دادند که از قدرت ثروت تولید کردند و از ثروت قدرت ساختند و این‌ها متمم هستن.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: جریان کارگزاران سازندگی بازتولید بی‌عدالتی کردند و باید پاسخگو باشند ما دانشگاهیان انقلابی باید نسبت به این جریان ادبیات عدالت‌خواهانه خود را پر رونق شروع کنیم و بگوییم.
معاف تاکید کرد: رهبر معظم انقلاب به ثروت‌های باد آورده، مسابقه ثروت‌اندوزی جریان اشرافیات دولتی به شدت و از بن دندان معترض اند، پس چرا اساتید بسیجی ساکت هستند؟ این جریانی که امروز رسوا، هویدا شده و افشا شده است و در مدیریت کشور ناکارآمدی خودش را نشان داده باید نسبت به آن صریح و شفاف بود و تا این ساخت قدرت و ثروتی که رفته در دولت عوض نشود، مسائل ما حل نخواهد شد.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: عذرخواهی امام ما در مقوله عدالت نظام سیاسی نسبت به قوه مجریه است غیر یک برش ۸۴ تا ۹۰ که این برش ۶ ساله را استثنا می‌کنم مابقی ادوار دولت ما بازتولید بی‌عدالتی کردند و آن کسی که باید پاسخگوی عدالت باشد انقلاب اسلامی و نظریه ولایت فقیه نیست.
وی با اشاره اینکه جریان متهم به دروغ، انقلاب اسلامی را متهم می‌کند، گفت: افراد چاپلوس، بی‌سواد، نابلد، اختیارات، امکانات، فرصت‌ها و امضاء را در اختیار دارند و افراد باسواد، کاربلد و خانواده شهید، چون چاپلوسی بلد نیستند کنار قرار گرفته‌اند.
معاف تاکید کرد: الان یکی از مشکلات ما این است که مسائل کشور حل نمی‌شود و من دلیل این را آدم‌ها می‌دانم، عدالت طلبی ما باید مطالبه قرار گرفتن آدم‌ها در جای خودشان باشد. وقتی ناکارآمد‌ها مسئول می‌شوند و افاضل عقب می‌نشینند این می‌شود که امام ما می‌گویند اقتصاد مقاومتی، ولی ورود زنان به دانشگاهها می‌شود مسئله اول کشور.
عضو هیات علمی دانشگاه شریف اظهار داشت: عدالت را باید گفتمان‌سازی کرد، مردم باید مطالبه عدالت کنند، عدالت را باید میان مردم برد. عدالت اگر عادلانه مطالبه نشود به ضد خودش بدل می‌شود و ما نباید فقط سوی اقتصادی به مسئله عدالت بدهیم. عدالت را باید عادلانه مطالبه کرد.
وی در خاتمه با اشاره به نقش مبارزه با فساد در اجرای عدالت گفت: قوه قضائیه اگر عادلانه کنش کند خیلی از مسائل جمهوری اسلامی حل می‌شود.
ارسال نظرات