محققان با کمک نشانه‌های رفتاری، بیش‌فعالی را تشخیص می‌دهند

به گزارش گروه فناوری خبرگزاری دانشجو به نقل از مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، بیش فعالی یا نقص توجه یک اختلال شایع رشدی میان کودکان است. شاید قبل از ۷ سالگی به راحتی قابل تشخیص نباشد، اما یک سری از علائم از ۳ سالگی به بعد خود را نشان می‌دهد. پس زمان خوبی برای پیشگیری و توجه به آن وجود دارد. از این علائم می‌توان به نقص توجه، پر تحرکی و عدم کنترل تکانه اشاره کرد. باید توجه داشته باشیم که بیش فعالی اختلال یادگیری نیست، اما حواس پرتی که در این کودکان وجود دارد سبب کاهش عملکرد آن‌ها می‌شود.

 

اخیرا مطالعه‌ای در کشور انجام شده است که نشان می‌دهد ۴۰ درصد از زندانیان در یکی از شهر‌ها علائم بیش فعالی را دارند. میزان شیوع این اختلال در دنیا ۵ درصد است، اما آمار‌ها در ایران رقمی بیش از این و تا ۸ درصد را نشان می‌دهد. پس باید نسبت به شناسایی کودکان اقدام کنیم تا از ایجاد آسیب‌ها در بزرگسالی و آینده جلوگیری شود.

به طور کلی روش دقیقی برای تشخیص این اختلال وجود ندارد، اما می‌توان از منابع و روش‌های مختلف جهت ارزیابی و تشخیص این اختلال استفاده کرد و از طرفی تفکیک زیر گروه‌های این اختلال برای ارائه روش‌های درمانی لازم و مفید یک ضرورت است. از سویی محققان در دانشگاه شهید بهشتی با حمایت ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی معاونت علمی در تلاش هستند تا با استفاده از مدل افزایشی، نشانه‌های رفتاری، و نشانه‌های شناختی امکان تفکیک این اختلال از کودکان سالم و همچنین تفکیک زیرگروه‌های آن با دقت بیشتری انجام دهند.

رضا خسرو شاهی مجری طرح پژوهشی که در این زمینه انجام می‌شود، بیان کرد: همزمان با رشد ۷۰ درصد از ارتباطات مغزی شکل می‌گیرد و تغییر آن در بزرگسالی کاری دشوار است. کودکانی که نقص توجه و بیش فعالی دارند اگر این اختلال در دوره کودکی تشخیص داده شود می‌توان از بروز بسیاری آسیب‌ها در بزرگسالی جلوگیری کرد.

خسروشاهی ادامه داد: این اختلال سه شاخه اصلی کم توجهی، بیش فعالی و ترکیبی از هر دو مورد را دارا است. روش‌های درمانی معمول با استفاده از نوروفیدبک در دنیا برای هر سه شاخه یکی است که از نظر منطقی درست نیست. یعنی در هر سه شاخه یک معیار مغزی را در نظر می‌گیرند. در این پژوهش سعی شد معیاری بدست آوریم تا سه گروه را از هم تفکیک کند و روش درمانی متفاوتی برای هر کدام ارائه شود.

عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی همچنین گفت: اساس سیستم‌های نوروفیدبک بازی‌های کامپیوتری است، اما در این پژوهش سخت افزار را جایگیزین نرم افزار کردیم. یعنی از ربات‌های دارای قابلیت حرکت استفاده کردیم. این کار با جذابیت خود همکاری بیشتر کودکان و درمان بهتر را به دنبال داشت. پس شاخه جدیدی از رباتیک نوروفیدبک برای درمان اختلال کم توجهی و بیش فعالی را تعریف کردیم.