جهان به این سو حرکت میکند که به هر نحوی از محیط زیست باقی مانده محافظت کند و استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر یکی از این راهها میباشد.
گروه فناوری خبرگزاری دانشجو؛ حمیده آقاجانی – هنوز هم معلوم نیست دقیقا چه کسی برق را اختراع کرده است، اما سرآمدان این حوزه ادیسون و تسلا هستند. افرادی که با الهام از طیعت و استفاده از تکنولوژیهای زمان خود توانستند روشنایی را به خانهها بیاورند. انرژی که به سرعت توسعه یافت و توانست در صنایع و زندگی مردم جای خود را باز کند.
تولید انرژی برق خصوصا از آب علاوه بر مشکلات موجود هزینه بالایی دارد، از سوی دیگر با توسعه جوامع تامین نیاز برق از منابع آبی بسار محدود بود در نتیجه محققان به این فکر افتادند که علاوه بر منابع آبی از سایر انرژیهای طبیعی و رایگان مثل انرژی خورشید و یا باد برای تامین الکتریسیته و برق به عنوان یکی از انرژیهای پاک استفاده کنند.
گذرتان به شمال کشور اگر خورده باشد حتما از کنار سد منجیل عبور کردهاید. در کنار این سد صحنه زیبایی از توربینهای سفید رنگ و بسیار بزرگ را خواهید دید که گاهی پَرههای آن در حال چرخ هستند و تصاویر زیبایی را برای مسافران به نمایش میگذارد، اما میدانیم که این توربینها جنبه توریستی ندارند بلکه گردش هر کدام از آنها انرژی برق تولید میکند.
شاید شنیدن کلمه مزرعه شما را یاد زمینهای کشاورزی بیاندازد، اما مزارع بادی زمینهای بزرگی هستند که در مناطق بادخیز قرار دارد و توربینهای بزرگ در آن تعییه میشود و همانطور که گفته شد شدت میزان وزش باد در ساخت مزارع بادی برای تولید انرژی پاک اهمیت ویژهای دارد.
از آنجا که سوختهای فسیلی در اختیار بسیاری از کشورها نیست در نتیجه کشورهای بسیاری به تولید انرژی بادی روی آوردهاند و بر اساس آمار منتشر شده آمریکا، آلمان و چین بیشترین مگاوات تولیدی در جهان به وسیلهی نیروگاه بادی را در اختیار دارند. مهمترین مزیت استفاده از انرژی بادی نسبت به سوختهای فسیلی عدم ایجاد آلودگی و تجدید پذیری است؛ همچنین این توربینها نیازی به سوخت ندارند؛ بخشی از تقاضای انرژی برق را تامین میکنند و به دلیل رایگان بودن انرژی و کمتر بودن قیمت انرژی نسبت به سوختهای فسیلی باعث میشود تا دولتها سرمایه گذاری کمتری کرده و هزینههای جاری آنها در تامین انرژی مقرون به صرفهتر است. امروزه بسیاری از کشورها به این جهت که در تامین انرژی برق در مزارع بادی از آب استفاده نمیشود از آن به عنوان دوستدار محیط زیست یاد میکنند.
کشور ما از نظر منابع طبیعی یکی از غنیترین بخشهای کره زمین است و از همه انرژیها میتوان به سادگی بهره برد. در گذشته ایران یکی از کشورهایی بود که از آسیابهای بادی بهره میبرد و حالا توربینهای بادی جای این آسیابها را گرفتهاند و بر اساس مطالعات زمینشناسی در کشور تا سال ۱۳۹۴ تنها در ۲۶ منطقه از کشور (شامل بیش از ۴۵ سایت مناسب) میزان ظرفیت اسمی سایتها، با در نظر گرفتن یک راندمان کلی ۳۳٪، در حدود ۶٫۵۰۰ مگاوات میباشد و این در شرایطی است که ظرفیت اسمی کل نیروگاههای برق کشور در حال حاضر حدود ۷۴ ٫۰۰۰ مگاوات میباشد.
سالهاست مسئولین کشور به این نتیجه رسیدهاند که استفاده از سوختهای فسیلی دیگر مقرون به صرفه نیست در نتیجه تلاش میکنند انرژیهای پاک را جایگزین آن کنند در نتیجه ایران پس از عضویت در مجمع جهانی انرژی بادی مبالغ زیادی را در زمینه انرژی تجدیدپذیر برق بادی، سرمایهگذاری کرده است و سه استان گیلان، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی پرچمداران تامین انرژی برق از باد هستند.
با برون سپاری ساخت توربینهای تامین کننده انرژی برق در مزارع بادی موجب رونق و توسعه شرکتهای دانش بنیان نیز میشود و معاونت علمی این مهم را فراهم کرده است. «ایجاد اشتغال در یک صنعت دانش بنیان مستقل از نفت دستاوردهای مهمی برای کشور به همراه دارد که منجر به رهایی از وابستگی و خودکفایی کشور میشود. در این زمینه طرحهای کلان ملی فناوری با استفاده از توان و تخصص نیرویهای کارآزموده در حوزههای مختلف با حمایت مرکز طرحهای کلان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری انجام میشود. طرح کلان ملی فناوری "طراحی و ساخت توربین بادی ۲۵۰ کیلووات" یکی از آنها است.»
احد ضابط مجری توربین بادی ۲۵۰ کیلووات برای تولید برق تجدیدپذیر در این خصوص اظهار میکند: بر مبنای سند چشم انداز توسعه ۱۴۰۴، با توجه به کاهش ذخایر سوخت فسیلی، حفظ و نگهداری محیط زیست و نیاز روزافزون کشور به بهرهگیری از انرژیهای نو، بازار نیروگاه بادی در ایران رو به شکوفایی است و ورود به این بازار آینده روشنی را در بلندمدت برای سرمایه گذاران به دنبال دارد.
ضابط استفاده از تجربه و دانش فنی ایجاد شده برای تولید اقتصادی توربین بادی و زمینهسازی برای تولید توربینهای بادی با اندازه بزرگتر را هدف اصلی اجرای این طرح میداند و معتقد است: مزیتهای استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر و همچنین جهتگیری کشور در حرکت به سمت اقتصاد دانش بنیان و اقتصاد بدون نفت از جمله دلایل و ضرورتهای اجرای اینگونه طرحها خواهد بود.
بدون شک ایران ظرفیت استفاده از انرژیهای طبیعی را به کمک نیروی جوان و خلاق خواهد داشت و اگر این فضا برای شرکتهای دانش بنیان فراهم شود در سالهای نه چندان دور شاهد خواهیم بود که انرژیهای پاک جای انرژیهای فسیلی را خواهد گرفت.