به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری دانشجو، روز چهارشنبه با ورود «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور ترکیه به آمریکا در مقاله‌ای به تحلیل روابط رو به افول میان آنکارا و واشنگتن پرداخت.
گاردین نوشت، شاید بتوان گفت، روابط میان آمریکا و ترکیه در پایین‌ترین سطح طی ۴۰ سال اخیر قرار گرفته و با حمله ماه پیش نیرو‌های ترکیه به شمال روسیه به نقطه بحرانی رسیده باشد. همچنین این هفته ترکیه مبادرت به اخراج یک داعشی آمریکایی الاصل و فرستادن او به یونان کرد.
در سفر قبلی اردوغان به آمریکا در سال ۲۰۱۷، سرکوب معترضان حاضر در مقابل سکونت‌گاه سفیر ترکیه در آمریکا نمره‌ای منفی در کارنامه او رقم زد. تصاویر گرفته شده با یک تلفن همراه، نشان می‌دهد که اردوغان در حال تماشای کتک خوردن معترضان توسط نیرو‌های امنیتی اوست.
گاردین با اشاره به موارد اختلاف میان دو کشور نوشت، با وجود اتهامات مجرمانه وارد شده علیه بزرگترین بانک ترکیه به دلیل نقض تحریم‌های ایران و به رسمیت شناختن کشتار ارامنه توسط امپراطوری عثمانی، روابط میان دو کشور همچنان پابرجا است.
این روزنامه انگلیسی علت عدم فروپاشی روابط میان دو کشور را رابطه شخصی خوب میان اردوغان و «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا می‌داند. مواضع ترامپ درخصوص سوریه، بیشتر به مواضع اردوغان نزدیک است تا کارکنان دولت آمریکا. آنکارا این سفر اردوغان را برای ترسیم آینده روابط دو کشور، «حیاتی» توصیف کرده است و سیاست‌گذاران ترکیه مشتاق هستند ترامپ را به‌عنوان تنها تصمیم‌گیر مهم واشنگتن در نظر بگیرند.
یکی از مقامات ارشد کاخ سفید گفته است، ترامپ به‌دنبال تثبیت روابط بلند مدت با ترکیه و تأکید بر اشتراکات دو کشور است. او گفت: «این اتحاد، دوره‌های تاریک در هر دو کشور را دیده است و قرار نیست اگر راهی برای پیش بردن آن وجود دارد به راحتی آن را به دور بیندازیم».
این مقام ارشد دولت آمریکا گفت: «هیچ تمایلی برای قطع همکاری‌هایمان وجود ندارد».
گاردین در ادامه برخی زمینه‌های اختلاف میان ترکیه و آمریکا را برشمرد:
۱) مسائل سوریه
یکی از اهداف اصلی دولت ترامپ در این دیدار، کسب توافق ترکیه برای ایجاد آتش‌بس دائمی در سوریه است. اردوغان نیز به دنبال قطع پشتیبانی آمریکا از نیرو‌های شبه‌نظامی کُرد شمال سوریه و واگذار کردن آن‌ها به آنکارا و مسکو است. اردوغان گمان می‌کرد با خروج نیرو‌های آمریکایی از شمال سوریه، برای حمله به کُرد‌ها چراغ سبزی قطعی از آمریکا دریافت کرده است، اما فشار پنتاگون و وزارت امور خارجه بر ترامپ موجب شد نیرو‌های آمریکایی به بهانه «محافظت از نفت» به این مناطق بازگردند.
این واقعیت برای اردوغان محرز شده که ترامپ از حمایت کافی در آمریکا و حتی بین هم‌حزبی‌هایش برخوردار نیست. هنگامی که کنگره آمریکا ماه گذشته تحریم‌هایی را علیه ترکیه وضع کرد، حتی «لیندسی گراهام» متحد ترامپ در مجلس سنا گفت: آگر آنکارا تجاوز بیشتری به سرزمین‌های تحت کنترل کُرد‌ها داشته باشد، این تحریم‌ها را پیش خواهد برد.
۲) مسائل حقوق بشری
نقض حقوق بشر توسط شبه‌نظامیان تحت حمایت ترکیه در شمال شرق سوریه به مسئله مهمی برای دولت آمریکا تبدیل شده است. یکی از مقامات ارشد آمریکایی در آستانه دیدار رهبران دو کشور گفت: «تا آنجا که به ما مربوط است، مخاطب ما در این زمینه ترکیه است، زیرا این ترکیه است که از این افراد حمایت کرده است و ترکیه است که اقداماتی برای گذر از مرز اتخاذ کرده است».
۳) جنگنده‌ها و سیستم دفاع موشکی روسیه
تابستان امسال آنکارا اولین محموله سامانه دفاع موشکی «S-۴۰۰» را از روسیه تحویل گرفت. اقدامی که در تاریخ متحدان ناتو بی‌سابقه بود. ترکیه می‌گوید پس از آن‌که آمریکا از فروش سامانه دفاع موشکی «پاتریوت» به این کشور امتناع کرد، مجبور به خرید چنین تجهیزاتی از روسیه شده است.
در اقدامی متقابل، آمریکا خلبانان ترکیه را از برنامه آموزشی جنگنده‌های «F-۳۵» خارج کرد، زیرا این نگرانی را داشت که تعریف این جنگنده در سامانه S-۴۰۰، اطلاعات حساسی از این جنگنده رادار گریز را در اختیار مسکو قرار دهد.
یک مقام ارشد دولت آمریکا به گاردین گفت: «این یکی از مسائل دشواری است که رئیس‌جمهور [در دیدارش]به آن اشاره خواهد کرد».
با وجود تهدید آمریکا درخصوص تحریم ترکیه به خاطر خرید سامانه موشکی از روسیه، آنکارا به گسترش روابط با ترکیه پرداخته و از سر خم کردن در برابر فشار واشنگتن سر باز زده است و تصمیمات خود را در راستای مسائل مربوط به حق حاکمیت ملی خود عنوان کرده است.
۴) تحریم هالک بانک
هالک بانک یکی از بزرگترین بانک‌های ترکیه است که در نهایت ماه گذشته به خاطر انتقال حدود ۲۰ میلیارد دلار در راستای نقض تحریم‌های ایران متهم شد. این اقدام با خشم آنکارا همراه بود و روابط میان دو کشور را به شکننده‌ترین نقطه رساند. اردوغان این اتهامات را «گامی غیرقانونی و زشت» در راستای تنبیه ترکیه به‌خاطر عملیات در سوریه عنوان کرد.
۵) استرداد «فتح‌الله گولن»
ترکیه از عدم استرداد فتح‌الله گولن از مخالفان دولت اردوغان توسط مقامات آمریکایی به ستوه آمده است. آنکارا گولن را مسئول کودتای سال ۲۰۱۶ علیه دولت می‌داند، اما به گفته گاردین تا کنون شواهد محکمی در این خصوص به دادگاه‌های آمریکا تحویل نداده است.
با این‌که واشنگتن در قبال سرکوب‌ها و دستگیری‌های بعد از کودتا سکوت اختیار کرده است، اما در قبال دستگیری و محاکمه کارکنان کنسولی آمریکا به اتهام جاسوسی و ارتباط با گولن، دست از پیگیری برنداشته است.
۶) تهدید درخصوص وضع تحریم
کنگره آمریکا تمایل دارد خود را از سیاست کاخ سفید در قبال ترکیه دور نگه دارد. گرچه وضع تحریم علیه وزرای دولت ترکیه در پاسخ به حمله این کشور به شمال سوریه، از دید برخی، ناکافی به نظر می‌رسد. این تحریم‌ها پس از دیدار معاون ترامپ و وزیر امور خارجه آمریکا با اردوغان برداشته شدند.
با این حال اگر ترکیه از خرید سامانه S-۴۰۰ روسیه کوتاه نیاید با تحریم‌های تنبیهی بیشتری روبرو خواهد بود. خاطره تحریم‌های آمریکا و وضع تعرفه بر فولاد و آلومینیوم ترکیه در سال ۲۰۱۸ همچنان در ذهن دولت ترکیه تازه است.
گاردین نوشت، شاید بتوان گفت، روابط میان آمریکا و ترکیه در پایین‌ترین سطح طی ۴۰ سال اخیر قرار گرفته و با حمله ماه پیش نیرو‌های ترکیه به شمال روسیه به نقطه بحرانی رسیده باشد. همچنین این هفته ترکیه مبادرت به اخراج یک داعشی آمریکایی الاصل و فرستادن او به یونان کرد.
در سفر قبلی اردوغان به آمریکا در سال ۲۰۱۷، سرکوب معترضان حاضر در مقابل سکونت‌گاه سفیر ترکیه در آمریکا نمره‌ای منفی در کارنامه او رقم زد. تصاویر گرفته شده با یک تلفن همراه، نشان می‌دهد که اردوغان در حال تماشای کتک خوردن معترضان توسط نیرو‌های امنیتی اوست.
گاردین با اشاره به موارد اختلاف میان دو کشور نوشت، با وجود اتهامات مجرمانه وارد شده علیه بزرگترین بانک ترکیه به دلیل نقض تحریم‌های ایران و به رسمیت شناختن کشتار ارامنه توسط امپراطوری عثمانی، روابط میان دو کشور همچنان پابرجا است.
این روزنامه انگلیسی علت عدم فروپاشی روابط میان دو کشور را رابطه شخصی خوب میان اردوغان و «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا می‌داند. مواضع ترامپ درخصوص سوریه، بیشتر به مواضع اردوغان نزدیک است تا کارکنان دولت آمریکا. آنکارا این سفر اردوغان را برای ترسیم آینده روابط دو کشور، «حیاتی» توصیف کرده است و سیاست‌گذاران ترکیه مشتاق هستند ترامپ را به‌عنوان تنها تصمیم‌گیر مهم واشنگتن در نظر بگیرند.
یکی از مقامات ارشد کاخ سفید گفته است، ترامپ به‌دنبال تثبیت روابط بلند مدت با ترکیه و تأکید بر اشتراکات دو کشور است. او گفت: «این اتحاد، دوره‌های تاریک در هر دو کشور را دیده است و قرار نیست اگر راهی برای پیش بردن آن وجود دارد به راحتی آن را به دور بیندازیم».
این مقام ارشد دولت آمریکا گفت: «هیچ تمایلی برای قطع همکاری‌هایمان وجود ندارد».
گاردین در ادامه برخی زمینه‌های اختلاف میان ترکیه و آمریکا را برشمرد:
۱) مسائل سوریه
یکی از اهداف اصلی دولت ترامپ در این دیدار، کسب توافق ترکیه برای ایجاد آتش‌بس دائمی در سوریه است. اردوغان نیز به دنبال قطع پشتیبانی آمریکا از نیرو‌های شبه‌نظامی کُرد شمال سوریه و واگذار کردن آن‌ها به آنکارا و مسکو است. اردوغان گمان می‌کرد با خروج نیرو‌های آمریکایی از شمال سوریه، برای حمله به کُرد‌ها چراغ سبزی قطعی از آمریکا دریافت کرده است، اما فشار پنتاگون و وزارت امور خارجه بر ترامپ موجب شد نیرو‌های آمریکایی به بهانه «محافظت از نفت» به این مناطق بازگردند.
این واقعیت برای اردوغان محرز شده که ترامپ از حمایت کافی در آمریکا و حتی بین هم‌حزبی‌هایش برخوردار نیست. هنگامی که کنگره آمریکا ماه گذشته تحریم‌هایی را علیه ترکیه وضع کرد، حتی «لیندسی گراهام» متحد ترامپ در مجلس سنا گفت: آگر آنکارا تجاوز بیشتری به سرزمین‌های تحت کنترل کُرد‌ها داشته باشد، این تحریم‌ها را پیش خواهد برد.
۲) مسائل حقوق بشری
نقض حقوق بشر توسط شبه‌نظامیان تحت حمایت ترکیه در شمال شرق سوریه به مسئله مهمی برای دولت آمریکا تبدیل شده است. یکی از مقامات ارشد آمریکایی در آستانه دیدار رهبران دو کشور گفت: «تا آنجا که به ما مربوط است، مخاطب ما در این زمینه ترکیه است، زیرا این ترکیه است که از این افراد حمایت کرده است و ترکیه است که اقداماتی برای گذر از مرز اتخاذ کرده است».
۳) جنگنده‌ها و سیستم دفاع موشکی روسیه
تابستان امسال آنکارا اولین محموله سامانه دفاع موشکی «S-۴۰۰» را از روسیه تحویل گرفت. اقدامی که در تاریخ متحدان ناتو بی‌سابقه بود. ترکیه می‌گوید پس از آن‌که آمریکا از فروش سامانه دفاع موشکی «پاتریوت» به این کشور امتناع کرد، مجبور به خرید چنین تجهیزاتی از روسیه شده است.
در اقدامی متقابل، آمریکا خلبانان ترکیه را از برنامه آموزشی جنگنده‌های «F-۳۵» خارج کرد، زیرا این نگرانی را داشت که تعریف این جنگنده در سامانه S-۴۰۰، اطلاعات حساسی از این جنگنده رادار گریز را در اختیار مسکو قرار دهد.
یک مقام ارشد دولت آمریکا به گاردین گفت: «این یکی از مسائل دشواری است که رئیس‌جمهور [در دیدارش]به آن اشاره خواهد کرد».
با وجود تهدید آمریکا درخصوص تحریم ترکیه به خاطر خرید سامانه موشکی از روسیه، آنکارا به گسترش روابط با ترکیه پرداخته و از سر خم کردن در برابر فشار واشنگتن سر باز زده است و تصمیمات خود را در راستای مسائل مربوط به حق حاکمیت ملی خود عنوان کرده است.
۴) تحریم هالک بانک
هالک بانک یکی از بزرگترین بانک‌های ترکیه است که در نهایت ماه گذشته به خاطر انتقال حدود ۲۰ میلیارد دلار در راستای نقض تحریم‌های ایران متهم شد. این اقدام با خشم آنکارا همراه بود و روابط میان دو کشور را به شکننده‌ترین نقطه رساند. اردوغان این اتهامات را «گامی غیرقانونی و زشت» در راستای تنبیه ترکیه به‌خاطر عملیات در سوریه عنوان کرد.
۵) استرداد «فتح‌الله گولن»
ترکیه از عدم استرداد فتح‌الله گولن از مخالفان دولت اردوغان توسط مقامات آمریکایی به ستوه آمده است. آنکارا گولن را مسئول کودتای سال ۲۰۱۶ علیه دولت می‌داند، اما به گفته گاردین تا کنون شواهد محکمی در این خصوص به دادگاه‌های آمریکا تحویل نداده است.
با این‌که واشنگتن در قبال سرکوب‌ها و دستگیری‌های بعد از کودتا سکوت اختیار کرده است، اما در قبال دستگیری و محاکمه کارکنان کنسولی آمریکا به اتهام جاسوسی و ارتباط با گولن، دست از پیگیری برنداشته است.
۶) تهدید درخصوص وضع تحریم
کنگره آمریکا تمایل دارد خود را از سیاست کاخ سفید در قبال ترکیه دور نگه دارد. گرچه وضع تحریم علیه وزرای دولت ترکیه در پاسخ به حمله این کشور به شمال سوریه، از دید برخی، ناکافی به نظر می‌رسد. این تحریم‌ها پس از دیدار معاون ترامپ و وزیر امور خارجه آمریکا با اردوغان برداشته شدند.
با این حال اگر ترکیه از خرید سامانه S-۴۰۰ روسیه کوتاه نیاید با تحریم‌های تنبیهی بیشتری روبرو خواهد بود. خاطره تحریم‌های آمریکا و وضع تعرفه بر فولاد و آلومینیوم ترکیه در سال ۲۰۱۸ همچنان در ذهن دولت ترکیه تازه است.
منبع: فارس
ارسال نظرات