معادن جوشقان قالی طی فعالیت خود در یک دهه گذشته اقداماتی خلاف مجوزهای خود انجام داده اند که به نظر میرسد در این اقدامات تنها نبوده اند؛ دستهای پشت پردهای قضایی کجای این تخلفات قرار گرفته است؟
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو- اعظم ذوالفقاری منظری؛ * اولین گزارش خبرگزاری دانشجو از تعرض معدن کاران جوشقان قالی به زندگی مردم این شهر، نیمه شهریور منتشر شد؛ مدتی پس از آنکه تعدادی از جوانان جوشقان را به دلیل انتشار اطلاعاتی از فعالیت یکی از کارکنان دادسرای کاشان در این معادن، بازداشت کرده بودند. موضوع بازداشت این جوانان انگیزهای بود برای اینکه به دنبال مشکل اصلی در جوشقان قالی و آنچه باعث تعارض مردم و معدن کاران میشود، رفتیم.
بی واکنشی مسئولان در حل مساله معدن کاران جوشقان قالی
از همان ابتدا نگرانی مردم جوشقان از این بود که محیط زیست و مراتع طبیعی این شهرستان با توسعه کار معادن تخریب شده است. سنگ معدنی که از اطراف جوشقان قالی به دست میآید، سنگی مرغوب است که وقتی در سال ۴۹ تصمیم به ساخت برج آزادی گرفته شد، برای سنگ آن، معادن جوشقان قالی را در نظر گرفتند. البته مردم جوشقان میگویند که علت فعالیت زیاد معادن در اطراف این شهر که در چند سال اخیر رخ داده، کشف نوعی سنگ جدید است که بازارهای خارجی برای آن سرودست میشکنند. اما صادرات این ماده خام معدنی که از مراتع جوشقان به دست میآید، برای مردم این شهر زیان بار بوده؛ چراکه معدن کاران برای به دست آوردن آن، معادنی را در نزدیکی محل سکونت مردم حفر کردند و عملا حریم مجاز را نادیده گرفتند.
اوج این جریان زمانی رخ داد که امام جمعه جوشقان، در محل معدن جدید حضور یافت و تهدید کرد که اگر این معدن فعالیت خود را آغاز کند، نماز جمعه را تعطیل خواهد کرد. به نظر میرسید مساله بغرنجی در جوشقان قالی در حال شکل گیری بود که تا آن زمان، از چشم مسئولان کاشان و استان اصفهان پنهان مانده بود. این نکته را یکی از کارشناسان اداره کل حفاظت از محیط زیست اصفهان در گفتگو با خبرنگار ما گفته بود که تا وقتی مردم شکایت نکردند، نمیدانستیم در جوشقان مشکلی وجود دارد. هرچند یکی دیگر از مسئولان همین اداره کل به خبرنگار ما گفته بود که مردم آنجا به دنبال سود و منفعت خود هستند و نگرانی درباره محیط زیست ندارند.
در واقع آنچه این مسئول مطرح کرده، نگرانی دامداران جوشقان قالی بود که پس از فعالیت معادن، کسب و کارشان با مشکل جدی مواجه شده بود. هم زیستی معدن کاران و دامداران در جوشقان از زمانی دچار چالش شد که معدن کاران مراتع را تخریب کردند و پس از اتمام کار خود، به ترمیم مرتع تخریب شده، نپرداختند. از همین جهت مراتعی که دامداران از آنها برای چرای دام خود استفاده میکردند، به مرور زمان کمتر شد و به آنجا رسید که دامها دیگر برای غذای خود به چرا نمیرفتند، دامدار مجبور بود علوفه را در طویله به خورد دام خود بدهد. از طرف دیگر با کاهش مراتع، مجوزهای نگهداری دام در جوشقان نیز ابطال میشد.
گام اول برای جلوگیری از زیاده خواهی معادن
پیگیریهای مردم جوشقان و رسانهها به نظر میرسد در مراحلی به نتیجه رسید. هفته گذشته بود که خبر رسید دستگاه قضایی در استان اصفهان، با پیگیری اداره محیط زیست کاشان، از ادامه فعالیت یکی از معادن جلوگیری کرده و تا روشن شدن ابعاد پرونده، بر آن پلمپ زده است.
اما هنوز مسائلی حل نشده باقی مانده است. قصه کارمند دادسرایی که شایعات میگوید فعالیت اقتصادی در معادن داشته و این فعالیت براساس قانون، غیرمجاز شمرده میشود.
جواد پورپیرانی، مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه کاشان در گفتگو با خبرنگار ما به پیگیری مسائل مرتبط با مشکلات مردم در جوشقان قالی اشاره کرده و میگوید: با مردم جوشقان ارتباط گرفته ایم و به دنبال حل مشکلات آنان هستیم.
پورپیرانی بیان میکند: در رابطه با مسالهای که درباره کارمند دادسرای کاشان و مردم جوشقان صورت گرفته، به نظر میرسد که اقدامات مردم و نامه نگاریهای آنان به نتیجه نرسیده است و ما فکر میکنیم که ورود بسیج دانشجویی به عنوان یک تشکل انقلابی میتواند در حل این مساله کمک کند.
مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه کاشان با بیان اینکه به دنبال حل مساله هستیم، میگوید: مردم جوشقان اطلاعاتی دارند که براساس آن، یکی از کارکنان دادسرای کاشان با اختیاراتی نانوشته و فراتر از قانون به مساله معادن جوشقان ورود کرده و برای خود قصد کسب درآمد داشته است. البته این کارمند دادسرای کاشان مساله را انکار میکند و اقدام به شکایت از تعدادی از جوانان جوشقان کرده که منجر به بازداشت و صدور قرار وثیقه برای برخی از آنان شده است.
وی تأکید میکند: نکته اینجاست که پرونده این جوانان در همان شعبه از دادسرای کاشان بررسی شده که همان فرد در آن کار میکند و این مساله در روند پیگیری پرونده شائبههایی را ایجاد کرده است.
پورپیرانی با اشاره به اقدامات بسیج دانشجویی برای حل این مساله میگوید: اولین اقدام ما پس از پیگیری موضوع در شهرستان، نوشتن نامه به رئیس قوه قضاییه بود که این اقدام هفته گذشته صورت گرفت و در همایشی که دانشجویان بسیجی در تهران داشتند، نامه را به حجت الاسلام رئیسی رساندیم و امیدواریم که ترتیب اثر دهند.
وی ادامه داد: حجت الاسلام رئیسی پس از تکیه بر کرسی دستگاه قضا، اقدام درخور و شایستهای برای مقابله با فساد در مجموعه خود داشته اند که بسیار قابل تقدیر است و فکر میکنم که موضوع دادسرای کاشان هم میتواند یکی از این موارد باشد که باید بررسی بیشتری درباره آن صورت گیرد.
مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه کاشان به اقدام بعدی این تشکل انقلابی در حمایت از مردم جوشقان اشاره میکند و میگوید: قرار است این هفته جلسهای با دادستان کاشان برگزار خواهیم کرد و در این جلسه با طرح مساله، به دنبال راه حلهایی برای آن خواهیم بود.
وی تصریح میکند: البته امیدواریم همین یک جلسه به نتیجه برسد با این حال قرار جلسهای هم با رئیس کل دادگستری اصفهان ترتیب دادهایم که هفته آینده برگزار میشود و در آن، علاوه بر مساله جوشقان قالی، مسائل دیگری از قبیل: همکاری بسیج دانشجویی با دادستانی برای کشف فساد در نقاط مختلف طرح خواهد شد.
ورود تشکلهای دانشجویی به مسائل مردم، دقیقا زمانی که مسئولان آنقدر گرفتار شده اند که از حل مشکلات مردم غافل شده اند، میتواند راهگشای بسیاری مسائل باشد.