این روزها که بیشتر کشورها و شهرهای بزرگ صنعتی درگیر آلودگی هوا هستند، فناوریهای نوینی برای مقابله با این پدیده و داشتن هوایی تمیز مورد استفاده قرار میگیرد.
به گزارش خبرنگار فناوری خبرگزاری دانشجو، فاطمه صائبی صفت- در سالهای اخیر شهرهای بسیاری عنوان آلودهترین مکانهای دنیا را به خود اختصاص دادند، اما این شهرها در گذر زمان تغییر کردند. در قرن بیستم، لندن به دلیل دودهای ناشی از مصرف ذغال سنگ به یکی از شهرهای آلوده جهان تبدیل شد، اما بعدا ترافیک سنگین در لسآنجلس این شهر را در دودهای اگزوز بنزینی غرق کرد.
در قرن بیست و یکم، در اکثر اوقات پکن به دلیل وجود ذرات ریز داخل هوا این عنوان را به خود اختصاص داد، ولی هماکنون دهلی و چندین شهر دیگر آلودهترین شهرهای جهان شدهاند. چنانچه در لیست ۲۰ شهر آلوده جهان با عنوان WHO ، چهارده مورد آنها فقط از کشور هند هستند.
اما جالب اینجاست که کیفیت هوا برای «اقتصادهای نوظهور» یا شهرهای نوظهور مشکل به حساب نمیآید، بلکه این مشکلی است که روی مردم آنها تاثیر میگذارد. ۹ نفر از ۱۰ نفر جمعیت جهانی در مکانی زندگی میکنند که کیفیت هوای آنها غیراستاندارد است و به طور کلی یک چهارم مرگ و میر در دنیا را مرگ و میر ناشی از هوای آلوده تشکیل میدهد.
در همین راستا برخی محققان دست به ساخت نوآوریها یا فناوریهایی زدهاند که در برنامهریزیهای شهری، زیرساختهای حمل و نقل و راهکارهای مبارزه با آلایندههای هوا به کار میروند که در ادامه به چند مورد از جالبترین آنها اشاره میکنیم:
نقاشیهای روی دیوار معمولا نقاشیهای روی دیوار یا کارهای هنری خیابانی به خراب کردن محیطهای شهری مشهور شدهاند، اما مکزیکوسیتی دست به یک ابتکار جالب زده است. در این شهر یک نقاشی به ارتفاع ۳۵ متر روی یک ساختمان کشیده شده است که هوای اطرافش را تمیز میکند.
در واقع در این نقاشی از رنگی با عنوان Airlite استفاده شده است که با استفاده از فرآیندی مشابه فتوسنتز از واکنشهای شیمیایی برای تمیز کردن هوا بهره میبرد. زمانی که خورشید روی این نقاشی دیواری میتابد، مواد شیمیایی موجود در رنگ از هوای اطراف اکسیژن تولید میکند.
بعد از این نقاشی، چندین نقاشی دیگر نیز روی ساختمانهای این شهر کشیده شد و ارزیابی میشود که این نقاشیها سالانه دود اگزوز ۶۰ هزار خودرو را از بین میبرند.
ورقههای روی ساختمانها اکولاجیک استودیو، لابراتوار طراحی و معماری شهری محصول جالبی را به بازار عرضه کرده است که فوتو. سینت. اتیکا نام دارد و در واقع تکه ورقه پلاستیکی فوقالعاده بزرگی است که روی ساختمان را میپوشانند و هوای اطرافش را تمیز میکند. این ورقه از لولههای ورید مانندی پر شده از مایعی تشکیل شده است که از یک نوع ریزجلبک برای توالی کربن استفاده میکند.
سازندگان ادعا میکنند که این ورقههای اعجابانگیز روزانه یک کیلوگرم دیاکسید کربن را از هوا میگیرد و این میزان تقریبا میزان دیاکسیدی است که ۲۰ درخت بزرگ میگیرند و هوا را تصفیه میکنند. این ورقه نخستین بار از یک ساختمان در دابلین آویزان شد و به صورت موفقیتآمیزی هوای اطرافش را تمیز کرد.
تپه اسفنجی ایتالیا برای تصفیه هوای آلودهاش دست به ابتکار جالبی زده است. در شهر تورین این کشور یک تپه اسفنجی ساخته شده است که نزدیک به هزار تن دیاکسید کربن این شهر را میبلعد. در واقع، محققان از توانایی طبیعی خاک برای تمیزکردن هوا استفاده میکنند. این تپه ۹۰ متری، کربن را به زیرزمین میکشاند و باعث میشود ایتالیا که یکی ازآلودهترین مناطق اروپا به شمار میرود، تمیز شود.
بسیاری از شهرها از جمله لندن در حال راهاندازی مناطقی با انتشار کمترین میزان دیاکسید کربن هستند و برای این کار تردد خودروهای بنزینی را در مناطقی با آلودگی بالا ممنوع میکنند. آمستردام در سوئد یکی از این شهرهاست که اقدام به اجرای طرح هوای پاک کرده و تا سال ۲۰۳۰ خودرو و موتور سیکلت دیزلی و بنزینی را ممنوع و به جای آن وسایل نقلیه برقی را راهی خیابانها میکند. برای این کار نیز راهکار جالبی دارد و یک جاده هوشمند با نام ElectReon ساخته است که خاصیت شارژ کردن دارد و دارای دو مسیر ریلی است که در هر کدام از آنها یک بازوی متحرک روی وسیله نقلیه قرار میگیرد و آن را در حین حرکت شارژ میکند.
برگهای زیست خورشیدی همه ما قدرت درختان را برای تمیزکردن هوا میدانیم، اما کاشت آنها و انتظار برای بزرگ شدنشان نه تنها به زمان، بلکه به فضا نیز نیاز دارد. محققان امپریال کالج لندن و Arborea، استارتاپ زیست فناوری، در همین راستا توانستهاند قدرت تمیز کردن هوا توسط درختان را در یک بسته کوچکتر و به اندازه برگ کاهش دهند. این برگ بیوسولار نام دارد.
این برگهای مصنوعی با استفاده از قدرت جلبکها، کار ۱۰۰ درخت را انجام میدهند، اما در یک مساحت بسیار کم. کاشیها و آجرهایی با این گیاهان میکروسکوپی تشکیل شده از ریزجلبکها و فیتوپلانکتونها ساخته شدهاند که میتوانند روی پشت بام نصب شوند و به طور طبیعی هوای اطراف را پاک کنند.
برج تصفیه هوا در چین یک برج با ارتفاع ۱۰۰ متر ساخته شده است که تا شعاع ۱۰ کیلومتری خود هوا را تمیز میکند. این برج هوا را به درون خود میکشد و آن را به سمت گلخانههای زیر زمینی هدایت میکند. در این گلخانهها هوای آلوده گرم میشود و دوباره به سمت بالا هدایت میشود و از درون فیلترهای بزرگی رد میشود تا ذرات معلق و آلوده آن را فیلتر کند. سطح ذرات معلق هنگام عبور از برج تا ۱۵ درصد کاهش مییابد.
تصفیه کننده هوای ماشین مطالعات نشان میدهد که رانندگان بیشتر از عابران پیاده و دوچرخهسوارها در معرض آلودگی هوا هستند. تنفس در سطح خطرناک دیاکسید نیتروژن میتواند ابتلای رانندگان را به مشکلات ریوی افزایش میدهد.
در همین راستا یک استارتاپ لندنی با نام Airlab یک دستگاه طراحی کرده است که پشت سر راننده قرار میگیرد و با انجام واکنشهای شیمیایی، دیاکسید نیتروژن داخل خودرو را جذب میکند و مانع رسیدن آن به راننده میشود. این شرکت ادعا میکند که دستگاه مورد نظر تا ۹۵ درصد میزان دیاکسید نیتروژن را در داخل خودرو کاهش میدهد.