جای خالی ایرانیان خارج از کشور در سیاست وزارت امور خارجه / در مرز کشورها چه بلایی سر ایرانیان می‌آید

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، یکی از وظایف دستگاه دیپلماسی هر کشوری ارائه خدمات کنسولی به اتباع خود در دیگر کشورها است، به طوری که اگر یکی یا تعدادی از شهروندان یک کشور در خارج از آن دچار مشکلاتی اعم از مسائل قضائی و یا انتظامی شوند، سفارت و دیپلمات‌های آن برای حل مشکل اقدام می‌کنند.

یکی از مواردی که وزارت خارجه کشورها برای شهروندان خود به خدمات کنسولی می‌پردازند و سفارت‌های خود را مأمور رسیدگی به اتباع خود می‌کنند، زمانی است که افراد دچار مشکلاتی حقوقی شده و به همین منظور نیاز به حمایت‌های دولت کشور خود دارند.

یکی از همین موارد، زمانی است که شهروندان یک کشور در بازداشت یا زندان به سر می‌برد. از همین رو است که در هنگام بازداشت موقت، زمان دادگاه و یا حضور در زندان، سفارت‌ها شهروندان کشور خود را حمایت کرده و همچنین در صورت اثبات وقوع جرم و صدور محکومیت، با رایزنی تلاش می‌کنند فرد مورد نظر را برای گذراندن دوره محکومیت خود به کشور خود برگردانند.

از دیگر مواردی که دستگاه سیاست خارجی کشورها نسبت به آن ورود می‌کنند، موضوع مهاجرت اتباع کشور خود و‌ یا بازداشت آنها در بازداشتگاه‌های مرزی است.

امروزه میلیون‌ها نفر انسان برای فرار از جنگ یا در جستجوی زندگی بهتر به صورت غیرقانونی راهی کشورهای صنعتی و پیشرفته می‌شوند و در این مسیر، بسیاری از این افراد توسط پلیس بازداشت و در بازداشتگاه‌های موقت و یا کمپ‌های پناه‌جویان که از خدمات خوب بهداشتی و عمومی برخوردار نیستند، نگه‌داری می‌شوند.

پرده اول
به طور مثال در حال حاضر هزاران شهروند ایرانی در یونان، ترکیه، اتریش و ایتالیا بدون هیچ‌گونه حمایتی در وضعیت بسیار اسفناکی به سر می‌برند. برخی از این افراد در بازداشتگاه‌های موقت و یا کمپ آوارگان بلاتکلیف بوده و برخی دیگر نیز در شهرها بدون هیچ شغل، سرپناه و یا حمایتی زندگی می‌کنند.

شبکه یورونیوز در ماه نوامبر سال جاری مستندی در مورد وضعیت بسیار بد بسیاری از مهاجران غیرقانونی که به خیال یافتن زندگی بهتر در اروپای غربی مسیر مهاجرت به سوی قاره سبز را در پیش گرفته بودند و در کشورهایی چون یونان و اتریش گرفتار شده و زندگی بسیار بدی دارند، برنامه‌ای پخش کرد.

در بخشی از این مستند با چند ایرانی که شب‌ها را در گوشه‌ای از خیابان به صورت کارتن خوابی سر کرده و اگر حمایت برخی از سازمان‌های خیریه نباشد، حتی توان خوردن غذایی گرم هم نخواهند داشت.

پرده دوم
بسیاری از ما نام جزیره‌های مانوس و پاپوآ گینه نو را در اخبار شنیده‌ایم. از زمانی که دولت استرالیا اعلام کرد که دیگر مسئولیت پذیرش افرادی که به صورت غیرقانونی به این کشور وارد می‌شوند را قبول نمی‌کند، این دو جزیره به زندان‌هایی برای مهاجران غیرقانونی تبدیل شد.

بر اساس تخمین‌ها حدود ۷۰۰ ایرانی در این دو جزیره بدون دسترسی به هیچ خدمات بهداشتی و عمومی زندگی می‌کنند و در چند سال اخیر به دلیل بیماری، عدم ارائه خدمات پزشکی به موقع و کافی و یا برخورد خشن ماموران، حدود سه نفر از هموطنانمان در مانوس و پاپوآ گینه نو جان خود را از دست داده‌اند.

به رغم آنکه در سال ۱۳۹۵، تهران و کانبرا تفاهمی برای حل مسائل مربوط به مهاجران غیرقانونی ایرانی که در استرالیا هستند امضا کردند؛ ولی تاکنون در مورد وضعیت ایرانیان در دو جزیره یاد شده، هیچ بهبودی حاصل نشده و حتی خدمات کنسولی به آنان از سوی سفارت ایران ارائه نشده است.

محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در ۱۴ مهر سال جاری در پاسخ به سوال محمدعلی پورمختار نماینده کبودرآهنگ در مجلس شورای اسلامی مبنی بر اقدامات دستگاه دیپلماسی برای ارتقای جایگاه ایران و ایرانی در صحنه جهانی گفت: ما وظیفه خود را درحمایت از ایرانیان خارج از کشور قرار می‌دهیم و تمام تلاش خود را برای جلوگیری از تضییع حقوق آنها به کار می گیریم.

این سخنان ظریف در حالی بیان می‌شود که وضعیت هزاران ایرانی که بلاتکلیف در کشورهای اروپایی و یا استرالیا نشان می‌دهد که دستگاه دیپلماسی نسبت به موضوع حمایت از ایرانیانی که در دیگر کشورها گرفتار شده و از وضعیت مناسبی برخوردار نیستند، با برخوردی منفعلانه رفتار کرده و نسبت به هموطنان گرفتار و نیازمند حمایت در خارج از کشور اقدامی انجام نمی‌دهد.

نتیجه

با توجه به اینکه دستگاه دیپلماسی باید بر اساس اصل حکمت، عزت و مصلحت در راستای منافع ملی کشور اقدام کرده و در کنار پیگیری منافع کشور، از ایرانیان خارج از کشور چه اگر به صورت موقت سفر کرده و یا سکونت دارند، در صورت بروز مشکل دفاع کند.

افرادی که چه دانسته و چه نادانسته راه مهاجرت غیرقانونی را به دیگر کشورها برگزیده‌اند و امروز در کشورهای اروپای شرقی، جزایر مانوس و پاپوآ گینه نو و یا شرق آسیا گرفتار شده‌اند، امروز به دلیل شرایط بد زندگی احتیاج به کمک و حمایت دارند و وزارت امور خارجه و در راس آن دولت باید با اهتمامی جدی به این موضوعات ورود کرده و به یاری این افراد بشتابد.

در این مسیر بهتر است وزیر امور خارجه به تمامی سفارتخانه‌های کشورمان در اقصی نقاط جهان دستور دهد تا ابتدا تمامی ایرانیانی که در خارج از کشور دچار مشکلات حقوقی، انتظامی بوده و یا به‌عنوان مهاجر غیرقانونی شناخته شده و در کمپ زندگی می‌کنند را شناسایی کنند.

بعد از شناسایی بایسته است تا با ارائه خدمات کنسولی مناسب به ایرانیان، نسبت به قانع کردن کشورهایی که هموطنانمان در آنها مشکل دارند، نسبت به ارائه خدمات بهداشتی و عمومی اقدام کرده و از عزت و شرافت ایرانیان در تمامی دنیا دفاع کنند.